آشنایی با جنجالی ترین و بحث برانگیزترین نویسندگان جهان

در هر نسلی تعداد انگشت شماری از مردم وجود دارند که شجاعت، جرات و نگرش لازم برای سرپیچی از هنجارهای اجتماعی را داشته باشند. در میان آنها اگر نویسندگانی وجود داشته باشند، قطعاً در مورد چیزهایی خواهند نوشت که توده های عام اجازه ورود به آن حوزه ها را ندارند. آنها با قلم خود جنجال به راه می اندازند و از هر قانون سرکوبگری سرپیچی می کنند. موضوعات مورد علاقه آنها اغلب بر ضد حکومت، مذهب، جامعه، افراد مشهور، روشنفکران، هنجارها و باورهای تثبیت شده است. نوشته ها می توانند جدی یا طنزآمیز و حتی در قالب شعر باشند.

این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که نویسندگان جنجالی و بحث برانگیز، از نظر فرهنگی در دوره خاصی از تاریخ تعریف می شوند. برای مثال با نگاه به تاریخ متوجه می شویم که چرا کتاب های زیگموند فروید و نظریاتش آنچنان وحشتی را در میان مردم برانگیخت و طرد شد. با توجه به دانش امروزی، آزادی های اجتماعی و تغییرات فرهنگی پیش آمده، تقریبا دیگر هیچ یک از این نویسندگان اصلا بحث برانگیز محسوب نمی شوند. با این حال آشنایی با برخی از بحث برانگیزترین نویسندگان و کتاب هایشان می تواند جالب و آموزنده باشد که در ادامه این مقاله آنها را معرفی خواهیم کرد.

رومن گاری (1980-1914)

بدون تردید عنوان «بزرگترین کلاهبردار ادبی جهان» برازنده نویسنده مشهور، رومن گاری است. رومن گاری در طول ۳۵ سال زندگی حرفه ای نویسندگی، ۲۱ رمان و شش خاطره را به دو زبان و با بیش از ۱۲ نام مختلف منتشر کرد. رومن کاسیو (گاری)، در ویلنیوس در خانواده ای یهودی لیتوانیایی به دنیا آمد. او برای اولین بار، زمانی که در جنگ جهانی دوم به عنوان خلبان نیروهای آزاد فرانسه برای مبارزه با نازی ها وارد ارتش شد، نام خود را تغییر داد. گاری با استفاده از چندین نام جعلی مختلف در طول زندگی خود، تنها نویسنده ای بود که دو بار جایزه گنکور را دریافت کرد (این جایزه تنها یک بار به هر نویسنده اهدا می شود)؛ یکبار در سال ۱۹۵۶ برای کتاب «ریشه های آسمان» و یکبار هم در سال ۱۹۷۵ برای کتاب «زندگی در پیش رو» با هویت جعلی یک نویسنده الجزایری به نام «امیل آژار». او همچنین یک دیپلمات و یک فیلمساز نیز بود. ازدواج دومش با بازیگر آمریکایی «ژان سبرگ» نیز هیاهوی بسیاری برپا کرد. رومن گاری سرانجام در سال ۱۹۸۰ در پاریس، با شلیک گلوله به خود، به زندگی اش پایان داد. او درست قبل از اینکه خودش را بکشد، آخرین رمانش، که یکی از بهترین آثار او است، یعنی «بادبادک ها» را منتشر کرد. رومن گاری در یک یادداشت که از خود به جا گذاشته بود، به فریب های ادبی اش اعتراف کرد. نامه خداحافظی این نویسنده شوخ طبع این طور به پایان می رسد: «واقعاً به من خوش گذشت، متشکرم و خداحافظ!»

جوردانو برونو (1600-1548)

قطعا تعجب خواهید کرد اگر بدانید «جوردانو برونو» کشیش و دانشمند جوان، توسط واتیکان و در قرن شانزدهم نویسنده ای غیراخلاقی تلقی می شد؛ تنها به این دلیل که چیزی درباره جهان نوشت که مخالف نظر واتیکان بود. او خورشید را به عنوان مرکز الگوی خود از کهکشان در نظر گرفته بود و معتقد بود ستارگان، خورشید هایی هستند که در کیهان بیکران پراکنده اند و گرداگرد آنها هم، سیاره هایی مانند زمین در گردش هستند. او حتی فرضیه حیات موجودات زنده و باهوش در برخی از ستارگان را نیز مطرح کرد. این سخنان برای رُم قابل تحمل نبود. زیرا پرسش ها و کنجکاوی هایی را برمی انگیخت که به پیکر آموزه های کلیسا ضربه ای شکننده وارد می ساخت. برخی نیز از جوردانو برونو به عنوان اولین کسی که به نظریه نسبیت اشاره کرده است یاد می کنند. از جمله کتاب های این نویسنده بحث برانگیز می توان به کتاب های زیر اشاره کرد:

• «شام چهارشنبه خاکستری» (۱۵۸۴)
• «درباره بی پایان، کل و جهان ها» (۱۵۸۴)
• «درباره موناد، عدد و شکل» (۱۵۹۱)

مارکی دو ساد (1814-1740)

بحث برانگیز ترین و احتمالا بدنام ترین نویسنده این لیست، نویسنده قرن هجده فرانسوی «مارکی دو ساد» است. تقریبا تمام آثار این نویسنده به دلیل نقض قوانین اجتماعی، فحاشی و توهین به مقدسات و ترویج بی بندوباری، ممنوع اعلام شدند. نفرت از این نویسنده بدنام تا آنجا بود که حتی پس از مرگش، فرزندانش تمام دست نوشته های او را سوزاندند. او به خاطر کتاب هایی مانند «جاستین» که تباهی جنسی و سادیسم را به تصویر می کشد، زندانی شد. مارکی دو ساد برای نوشته های انحرافی، تجاوز و روابط همجنسگرایانه اش حدود ۳۲ سال از عمر خود را در زندان های مختلف و یا در بیمارستان روانی گذراند. با این حال، دو ساد در واقع به عنوان یکی از اولین متفکران آنارشیست-آزادیخواه فرانسوی شناخته می شود. او از آزادی کامل جنسی برای مردان و زنان دفاع می کرد، زیرا فکر می کرد این می تواند به جامعه ای آزادتر و برابرتر کمک کند. به همین دلیل مهم است که کارهای قبلی او را چیزی فراتر از «پلیدی و زشتی» بدانیم. از جمله آثار دیگر او میتوان رمان «ژوستین» (۱۷۹۱) را نام برد.

اسکار وایلد (1900-1854)

اسکار وایلد ایرلندی در زمان خودش بیش از حد رو به جلو فکر می کرد و از نظر عموم مردم، نظریاتش در مورد گرایشات جنسی بیش از اندازه باز بود. جالب است بدانید دو اثر بسیار معروف او از جمله رمان «تصویر دوریان گری» و نمایشنامه «اهمیت جدی بودن»، که آینه تمام نمایی از ذهن این نویسنده بزرگ هستند؛ از طرف مردم به دلیل داشتن مضامینی غیر اخلاقی، شیطانی دانسته می شدند. عوام معتقد بودند که نوشته های او ایده های شیطانی و کفر آمیز را به تصور خواننده می آورند. اسکار وایلد فردی سخنران و خوش صحبت نیز بود؛ به طوریکه امروزه او را برای جملات هوشمندانه و طنزآمیزش تحسین می کنند. اما متاسفانه مردم قرن نوزدهم او را زیاد هم بامزه نمی دانستند! وایلد اتهام شیطانی بودن نوشته هایش را تکذیب کرد و در جایی نوشت: «کتاب ها نمی توانند اخلاقی یا غیراخلاقی باشند. آن ها یا خوب نوشته شده اند یا بد».

اسکار وایلدر در حالی در گمنامی و فقر و تنهایی درگذشت که آثار بسیاری از شعر، قصه، رمان و نمایشنامه نوشته بود. آثار او سال ها بعد ارزش واقعی خود را پیدا کرده و شناخته شدند. از جمله آثار بسیار با ارزش او می توان به کتاب داستان «شاهزاده خوشبخت» اشاره کرد. قصه معروف «بلبل و گل سرخ» این کتاب بر اساس شعری از حافظ نوشته شده است.

ولادیمیر ناباکوف (1977-1899)

کمتر کسی را در بین علاقمندان کتاب می توان یافت که نام ولادیمیر ناباکوف و اثر بد نام او «لولیتا» را نشنیده باشد. در حقیقت ولادیمیر ناباکوف بدنامی جنجال برانگیز خود را وامدار این کتاب است. به طوریکه باعث شد چاپ آثار این نویسنده تا سالها در بعضی کشورها ممنوع باشد. موضوع کتاب انتقادات بسیاری را برانگیخت؛ زیرا درباره ارتباط عاشقانه و بیمارگونه یک پروفسور پیر مبتلا به اختلال پدوفیلیا با یک دختر نوجوان بود. در نظر بسیاری از مردم اوایل قرن بیستم، محتوای کتاب بسیار غیر اخلاقی و برانگیزاننده بود و موجب گمراهی خوانندگان می شد.

همچنین تحقیقات اخیر نشان داده که احتمالا ناباکوف در هنگام نوشتن اثر مشهورخود «لولیتا»، دچار رمزنگاری (شکلی از سرقت ادبی ناخواسته یا ناخودآگاه) شده است. آن ها معتقدند زمانی که ناباکوف در برلین زندگی می کرد، به احتمال زیاد با آثار نویسنده ای با نام مستعار «هاینز فون» که در آن زمان در آلمان به طور گسترده شناخته شده بود آشنا بوده و از آثار وی تقلید کرده است. از دیگر آثار معروف ناباکوف می توان به رمان های زیر اشاراه کرد:

• «دفاع لوژین» (۱۹۳۰)
• «دعوت به مراسم گردن زنی» (۱۹۳۶)
• «زندگی واقعی سباستین نایت» (۱۹۴۱)

جیمز جویس (1941-1882)

احتمالا باور نخواهید کرد اگر بدانید نویسنده بزرگ ایرلندی جیمز جویس به خاطر نوشتن رمان حماسی مدرنیستی «اولیس»، به عنوان نویسنده ای بحث برانگیز شناخته می شد. چاپ و فروش این اثر در بریتانیا و ایالات متحده غیرقانونی و ممنوع شده بود. اما نهایتاً در سال ۱۹۳۳ توسط دادگاه فدرال ایالات متحده برای انتشار تأیید گرفت.

علت ممنوعیت رمان «اولیس» این بود که در بسیاری از بخش های کتاب، از داستان و رفتارهای غیر اخلاقی و هنجارشکنانه ی قهرمان کتاب «لئو بلوم» توصیف شده است. علاوه بر این، جیمز جویس با زیبانی بسیار تند و صریح، در این رمان به بسیاری از مقدسات مسیحی و مذهبی نقد وارد کرده است. از دیگر آثار جویس می توان به کتاب های «پرتره ای از مرد هنرمند در جوانی» (۱۹۱۶) و «دوبلینی ها» (۱۹۱۴) اشاره کرد.