آشنایی با دانشگاه خوارزمی تهران
تاریخچه و توضیحات کلی درباره دانشگاه خوارزمی تهران
دانشگاه خوارزمی (نام پیشین: دانشگاه تربیت معلم تهران) یکی از دانشگاههای دولتی و وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است که بهنام محمد بن موسی خوارزمی دانشمند بزرگ ایرانی نامگذاری شدهاست. سابقه تأسیس این دانشگاه به سال ۱۲۹۸ خورشیدی باز میگردد و قدیمیترین دانشگاه ایران محسوب میشود. این دانشگاه چند بار تغییر نام داده و پردیسی در کرج به آن افزوده شده است. در حال حاضر دانشگاه خوارزمی در رشتههای مختلف علوم پایه، انسانی، تربیتی و مهندسی در مقاطع مختلف از کارشناسی تا دکتری دانشجو میپذیرد. این دانشگاه در زمره برجسته ترین دانشگاههای ایران بوده و جزء دانشگاههای گروه «الف» وزارت علوم محسوب میگردد.
لازم به ذکر است که دانشگاه خوارزمی تنها دانشگاه کشور است که در رشتۀ ریاضیات در مقطع دکترای پیوسته دانشجو میپذیرد.
دانشکده ها، پردیس ها، مقاطع و رشته های دانشگاه خوارزمی تهران
دانشگاه خوارزمی تهران دارای ۱۴ دانشکده با رشتهها و مقاطع تحصیلی مختلف میباشد. در ادامه دانشکده ها همراه با توضیحات مختصری معرفی شده اند:
- دانشکده علوم جغرافیایی | این دانشکده در سال ۱۳۸۹ تأسیس شد و دارای ۴ گروه آموزشی و ۲۰ عضو هیئت علمی شامل ۳ استاد، ۱۰ استادیار، ۴ دانشیار و ۳ مربی با ۷۱۴ دانشجو در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری فعالیت دارد.
- دانشکده فنی مهندسی | تأسیس ۱۳۸۲، شامل گروههای آموزشی مهندسی کامپیوتر (از سال ۱۳۷۴ و قبل از تاسیس دانشکده فنی مهندسی، در دانشکده علوم ریاضی و کامپیوتر واقع شده بود)، مهندسی عمران، مهندسی صنایع، کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک و مهندسی برق.
- دانشکده علوم پایه | تأسیس ۱۳۵۳، شامل گروههای آموزشی زمینشناسی، زیستشناسی و فیزیک (گروههای این دانشکده اکنون به دانشکده مستقل تبدیل شدهاند).
- دانشکده علوم ریاضی و کامپیوتر | تأسیس ۱۳۷۶، شامل گروههای آموزشی گرایشهای رشته ریاضی (محض، کاربردی و دبیری) و علوم کامپیوتر.
- دانشکده علوم پایه | تأسیس ۱۳۵۳، شامل گروههای آموزشی زمینشناسی، زیستشناسی و فیزیک (گروههای این دانشکده اکنون به دانشکده مستقل تبدیل شدهاند).
- دانشکده علوم ریاضی و کامپیوتر | تأسیس ۱۳۷۶، شامل گروههای آموزشی گرایشهای رشته ریاضی (محض، کاربردی و دبیری) و علوم کامپیوتر.
- دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی | تأسیس ۱۳۱۲، شامل هشت گروه آموزشی: روانشناسی عمومی، روانشناسی تربیتی، روانشناسی بالینی، راهنمایی و مشاوره، کتابداری و اطلاعرسانی (علم اطلاعات و دانششناسی)، تکنولوژی آموزشی، برنامهریزی درسی و آموزشی، فلسفه تعلیم و تربیت.
- دانشکده ادبیات و علوم انسانی | تأسیس ۱۳۱۳، شامل هشت گروه آموزشی تاریخ، دین و فلسفه، زبان و ادبیات فارسی، زبانهای خارجی، زبان و ادبیات عرب، جامعهشناسی و معارف اسلامی.
- دانشکده حقوق و علوم سیاسی
- دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی | تأسیس ۱۳۵۱.
- دانشکده شیمی
- دانشکده علوم زیستی | تأسیس ۱۳۸۹
- دانشکده علوم فیزیک | تأسیس ۱۳۹۲
- دانشکده علوم زمین | تأسیس ۱۳۹۲
- دانشکده مدیریت و حسابداری | تأسیس ۱۳۹۳ (هسته آن را گروه مدیریت آموزشی که از دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی جدا شد شکل داد).
- دانشکده علوم مالی
- دانشکده اقتصاد
- دانشکده مدیریت
دانشگاه خوارزمی تهران دارای دو پردیس (به معنای مجموعه دانشگاهی) است:
- پردیس تهران واقع در مرکز تهران خیابان شهید مفتح جنوبی (ایستگاه دروازه دولت خط ۴ و ایستگاه طالقانی خط ۱ مترو تهران) با مساحت ۲ هکتار که ساختمان آن (ساختمان کتابخانه مرکزی کنونی) بر اساس طرح مهندسی مارکف روسی تبار ساخته شده است.
- پردیس کرج با مساحت ۲۷۰ هکتار در منطقه حصارک (منتهی الیه غربی شهر کرج) که عملیات احداث آن از سال ۱۳۵۵ آغاز شد. این پردیس دارای منازل سازمانی اساتید و کارکنان، ۲۳ بلوک خوابگاه دانشجویی، استخر سرپوشیده، مجتمع ورزشی، ساختمان مرکزی، ساختمان دانشکدههاست. کلنگ احداث کتابخانه مرکزی و سالن همایشهای دانشگاه نیز در این پردیس در بهمن ۱۳۸۷ زده شد. فعالیتهای اداری و آموزشی و پژوهشی دانشگاه در هر دو پردیس تهران و کرج انجام میشود.
دانشگاه خوارزمی همچنین دارای دو پردیس خودگردان، یکی در تهران و یکی در کرج است که به صورت آزاد از طریق آزمون سازمان سنجش و آزمون داخلی اقدام به جذب دانشجو در دورههای کارشناسی ارشد و دکترا میکند. محل پردیس خودگران کرج در پردیس اصلی دانشگاه در کرج قرار دارد که کلنگ ساختمان آن در سال ۱۳۹۲ زده شده است و در دست ساخت است و محل پردیس خودگردان تهران در خیابان طالقانی در محل ساختمان سابق مؤسسه تحقیقات ریاضی دکتر مصاحب قرار دارد.
امکانات صنفی و رفاهی دانشگاه خوارزمی تهران
دانشگاه خوارزمی تهران از امکانات مناسبی برای رفاه دانشجویان و اساتید برخوردار است که گزیده ای از آنها عبارتند از:
سالن ورزشی چند منظوره دانشگاه خوارزمی
این پروژه با زیر بنای حدود 8000 متر مربع بر اساس استانداردهای بین المللی طراحی شد و گنجایش 3000 نفر تماشاگر را دارد. در این سالن امکان اجرای ورزشهایی نظیر هندبال، والیبال، بسکتبال و فوتبال سالنی وجود دارد. همچنین برای تمرینهای دو و میدانی نیز می توان از آن استفاده کرد. طراحی این پروژه به گونه ای است که دانشکده تربیت بدنی بتواند کلاسهای آموزشی علمی را در آن برگزار نماید.
استخر شنای سر پوشیده
زیر بنای این پروژه حدود 4000 متر مربع است و برای پذیرش 300 نفر تماشاگر طراحی شده است. طرح این استخر که جنبه آموزشی نیز در آن لحاظ شده، مطابق استانداردهای بین المللی است و قسمت مخصوص شنای کودکان نیز دارد. این پروژه در اسفند ماه 1382 از پیمانکار تحویل گرفته شد.
امکانات خوابگاهی
دو بلوک خوابگاه با زیر بنای هر کدام حدود 4000 متر مربع با ظرفیت هر بلوک برای استفاده 300 نفر، از محل اعتبارات بانکی احداث شد و دارای امکانات مناسبی برای زندگی دانشجویی است. خوابگاه دانشگاه واقع در مجموعه دانشگاه در پردیس کرج شامل 23 بلوک است. در تهران خوابگاههای شهید کشوری و لاله زار به دانشجویان پسر اختصاص دارد و دانشجویان دختر نیز در خوابگاه شهید حسینی و سمیه ساکن هستند.
کتابخانه، مرکز اطلاع رسانی و اسناد
این دانشگاه دارای دو کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد در سایت مرکزی تهران و پردیس کرج می باشد. همچنین لازم به ذکر است که هر دانشکده دارای کتابخانه تخصصی خود می باشد. ساختمان کتابخانه مرکزی در تهران یکی از آثار ملی و از قدیمیترین بناهای آموزش عالی کشور به شمار میرود. در حال حاضر بنای این کتابخانه در دست بازسازی و مرمت می باشد. ساختمان جدید کتابخانه مرکزی در کرج دارای شش طبقه است که در مجموع تعداد کتاب های موجود در کتابخانه های دانشگاه شامل ۲۱۰۸۲۰ نسخه کتاب چاپی فارسی، لاتین و عربی و ۱۱۳ نسخه خطی می باشد.
سالن ورزشی چند منظوره دانشگاه خوارزمی تهران
کتابخانه مرکزی دانشگاه خوارزمی تهران
مراکز پژوهشی و تحقیقاتی دانشگاه خوارزمی تهران
دانشگاه خوارزمی تهران دارای چهار پژوهشکده به شرح زیر است:
- پژوهشکده پلاسما
- پژوهشکده علوم کاربردی | تأسیس ۱۳۸۴
- پژوهشکده علوم حرکتی | تأسیس ۱۳۸۵
- پژوهشکده فلسفه و حقوق تطبیقی | تأسیس ۱۳۸۶
همچنین دانشگاه چهار مؤسسه پژوهشی و دو قطب علمی نیز داراست که عبارتند از:
- مؤسسه تحقیقات ریاضی دکتر مصاحب | تأسیس ۱۳۴۵ توسط دکتر غلامحسین مصاحب
- مؤسسه تحقیقات تربیتی
- موسسه زبانهای خارجی
- مؤسسه پژوهشی زبان و ادبیات فارسی بهار
- قطب علمی تحلیل فضایی مخاطرات محیطی
- قطب علمی روانشناسی استرس، تأسیس ۱۳۸۴
جایگاه علمی و پژوهشی دانشگاه خوارزمی تهران در ایران و دنیا
بر اساس رتبه بندی تایمز در سال های 2019، 2020 و 2021 دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه خوارزمی در رتبه ۶۰۱–۸۰۰ جای گرفت. همچنین در بخش درآمد از صنعت در بین دانشگاههای ایران، رتبه ۱۰ را کسب کرد.
بر اساس رتبهبندی ISC یا پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم تهران) در رتبه 26 کشور قرار دارد.
افتخارات دانشگاه خوارزمی تهران
تاکنون هفت تن از استادان دانشگاه خوارزمی به عنوان چهرههای ماندگار علمی برگزیده شدهاند که عبارتند از:
- دکتر جعفر شعار | رشته ادبیات فارسی، ۱۳۸۰
- دکتر علی شریعتمداری | رشته روانشناسی و علوم تربیتی، ۱۳۸۱
- دکتر احمد مجد (زیستشناس) | در رشته زیستشناسی، ۱۳۸۳
- آیتالله سیدمحمد موسوی بجنوردی | رشته فقه و حقوق، ۱۳۸۴
- دکتر شهربانو عریان | رشته زیستشناسی، ۱۳۸۴ و نیز پژوهشگر برتر زن در سال ۱۳۸۴
- دکتر شکوه نوابینژاد | رشته مشاوره، ۱۳۸۷
- دکتر علیرضا مدقالچی | رشته ریاضی گرایش آنالیز، ۱۳۸۹
فارغ التحصیلان سرشناس دانشگاه خوارزمی تهران
همچنین از میان مفاخر تاریخ دانشگاه خوارزمی میتوان به افراد زیر اشاره کرد:
- پروین اعتصامی | وی در زمان ریاست دکتر عیسی صدیق بر دانشسرای عالی، به عنوان مدیر کتابخانه دانشسرای عالی مدتی در سالهای ۱۳۱۵ و ۱۳۱۶ به فعالیت پرداخت. نظم و ترتیب کتابخانه در زمان مدیریت وی زبانزد دانشجویان و استادان بود. گفته میشود پروین اعتصامی بر پشت جلد برخی کتابها اظهار نظرهایی مینوشت که شاید هنوز باقی میباشد. البته آن کتابها به کتابخانه ادبیات دانشگاه تهران منتقل شدهاند.
- محمد علی رجایی | دانشآموخته دانشسرای عالی و رئیس جمهور فقید ایران
- حسن آیت | عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان قانون اساسی، نماینده مردم تهران در دوره اول مجلس شورای اسلامی و عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی، دانش آموخته دانشسرای عالی
- عبدالعظیم قریب | مولف نخستین دستور زبان فارسی، استاد ادبیات فارسی دارالمعلمین و دانشسرای عالی
- غلامحسین مصاحب | مولف دائره المعارف فارسی معروف به «دائره المعارف مصاحب» در سه جلد، استاد ریاضیات دانشسرای عالی و بنیانگذار مؤسسه تحقیقات ریاضی دکتر مصاحب
- جلال آل احمد | نویسنده و ادیب معاصر، دانش آموخته دانشسرای عالی و مدرس ادبیات فارسی در دانشسرا