آشنایی کامل با رشته دندان پزشکی
معرفی رشته دندانپزشکی
یکی از پر طرفدار ترین رشته های کنکور سراسری، رشته دندانپزشکی می باشد که در پایه دکترای حرفه ای قرار دارد و در زیرگروه ۱ رشته تجربی در کنکور سراسری است و هر ساله تعداد زیادی از دانش آموزان برای رسیدن به این رشته با یکدیگر در کنکور سراسری رقابت می کنند. این رشته علم تخصصی است که وظیفه آن حفظ سلامت دهان و دندان می باشد و با آن می توان از بسیاری از بیماری ها در مرحله اولیه اطلاع پیدا کرد، آنها را درمان کرده و از پیشرفت آنها جلوگیری نمود. در واقع وظیفه اصلی این رشته تشخیص و درمان کلیه بیماری های دهان و دندان می باشد .
تحصیل در رشته دندانپزشکی به طور متوسط حدود شش سال به طول می انجامد و شامل دو دوره مجزای ۲ و ۴ ساله می باشد. در دو سال اول دانشجویان دروس علوم پایه را همانند بیوشیمی، آناتومی، بافت شناسی، فیزیولوژی ژنتیک، میکروب شناسی و غیره را می گذرانند. بعد از گذراندن این دو سال وارد دوره تخصصی دندانپزشکی یا کارآموزی می شوند و درس های اختصاصی مرتبط را در این زمینه می گذرانند.
دندانپزشکی کاری عملی می باشد و پزشکان مستقیم با بیمار در ارتباط هستند و عمده ی دشواری های این رشته مرتبط با این مسئله می باشد، زیرا امکان انتقال بیماری های عفونی مانند ایدز، هپاتیت و غیره از بیمار به پزشک تا حد زیادی وجود دارد و همینطور دندانپزشکان باید به طور مرتب ورزش کنند و سلامت جسمانی خود را حفظ کنند تا بتوانند به کارهای فیزیکی و عملیاتی این رشته بپردازند.
دروس رشته دندانپزشکی
همان طور که گفته شد رشته دندانپزشکی دارای دو دوره ۲ و ۴ ساله است. دانشجویان در دو سال اول، مباحث عمومی پزشکی را می گذرانند و پس از شرکت و قبولی در آزمون جامع، از سال سوم مطالعه دروس تخصصی و کارآموزی را در بیمارستان های دانشکده دندانپزشکی خود آغاز می کنند. از نظر روش آموزش نیز درس های نظری، عملی و پایان نامه، به طور کلی در دوره دندانپزشکی نیاز به گذراندن ۲۱۷ واحد است که به شرح زیر می باشند:
دروس عمومی: ۲۲ واحد
دروس علوم پایه: ۴۶ واحد
- بیوشیمی
- آناتومی
- بافت شناسی
- فیزیولوژی
- ژنتیک
- میکروب شناسی
- ایمنی شناسی
- فیزیک پزشکی
- جنین شناسی
- تشریح
- روانشناسی عمومی
- آسیب شناسی عمومی
دروس اختصاصی: ۱۴۶ واحد
- جنین و بافت شناسی فک و دهان
- بیولوژی دهان
- آسیب شناسی فک و دهان
- کالبد شناسی
- مورفولوژی دندان
- زبان اختصاصی
- ارتودنسی
- اندودنتیکس
- پروتزهای ثابت و اکلوژن
- پروتزهای متحرک فک و صورت
- پریودنتولوژی ترمیمی و مواد دندانی
- بیماری های دهان و دندان
- جراحی دهان و فک و صورت
- دندانپزشکی کودکان
- رادیولوژی دهان و فک و صورت
- دندانپزشکی ترمیمی
- گوش و حلق و بینی
- نظام پزشکی و طب قانونی
- بهداشت عمومی و اکولوژی
- بهداشت محیط زیست
- دندانپزشکی مجتمعی
- بیماری های روانی
- بیماری های درونی
- فارماکولوژی
- پایان نامه
وضعیت بازار کار و میانگین در آمد رشته دندانپزشکی
فارغ التحصیلان رشته دندانپزشکی می توانند در دانشکده های دندانپزشکی، مراکز دولتی و بیمارستان ها، کلینیک های متعلق به دندانپزشکان دیگر و یا با داشتن شرایط لازم در مطب خصوصی خود به کار بپردازند. بازار کار این رشته هم همانند سایر رشته های تحصیلی حیطه بهداشت و درمان به سیاست های دولت و قوانین وزارت بهداشت بستگی زیادی دارد، اما با وجود گرایش های جدید و متنوع این رشته مخصوصاً اگر تخصص و مهارت های لازم و کافی در آن زمینه وجود داشته باشد، دندانپزشکی یکی از پر طرفدارترین و پولساز ترین شغل ها می تواند نامیده شود، بنابراین می توان گفت که بازار کار بسیار مناسب و گسترده ای برای فارغ التحصیلان این رشته وجود دارد.
در رابطه با درآمد دندانپزشکان باید گفت که درآمد آنها با توجه به محل و شرایط کار می تواند متفاوت باشد، به طور مثال اگر فارغ التحصیلان در کلینیک های خصوصی کار کنند درآمدهای بالاتری دارند ( حقوق ثابت دریافت می کنند و به ازای هر بیمار نیز درصدی به عنوان حق العمل می گیرند) و اگر در بیمارستان های دولتی مشغول به کار باشند مطابق قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کنند.
کسی که در رشته دندانپزشکی دارای مدرک فوق تخصصی جراحی فک و صورت باشد، می توان گفت درآمدی بالغ بر ۱ تا ۲ میلیارد تومان در سال دارد به همین علت می توان این شغل را از پردرآمدترین شغل ها دانست.
توانایی های لازم برای تحصیل و فعالیت در رشته دندانپزشکی
دندان پزشکی به علت عملی بودن و ارتباطات زیاد و مستقیم با بیماران و همچنین وجود جزئیات فراوان و سختی های کار در دهان انسان، نیازمند مهارت های بسیاری است که بعضی از آنها عبارتند از :
- علاقه به پیشرفت و توانایی مطالعه منظم
- قدرت و سلامت بدنی
- صبر و تحمل کافی
- مهارت کلامی و توانایی توضیح دادن کار ها به بیماران
- مهارت اجتماعی
- مهارت انجام کارهای ظریف با دست
- سرعت عمل
- حس زیبایی شناسی، ذوق و سلیقه
- توانایی حل مسئله و خلاقیت
- توجه به جزئیات
- توجه به اخلاق انسانی و حرفه ای
وضعیت سربازی دانشجویان دندانپزشکی
در رشته دندان پزشکی نیز همانند رشته های پزشکی، فارغ التحصیلان بعد از پایان تحصیل خود ملزم به گذراندن طرح دوساله دندانپزشکی در مناطق محروم هستند. در طرح دوساله دندانپزشکی، دندان پزشکان اجازه تاسیس مطب را ندارند و فقط می توانند در شیفت عصر نزد دندانپزشک دیگری مشغول به کار شوند و از این راه کسب درآمد کنند.
طرح دوساله دندانپزشکی برای کسانی که به سربازی نرفته اند، سربازی محسوب می شود و لازم نیست آن ها بعد از طرح به سربازی بروند. همچنین گذراندن طرح دندانپزشکی اجباری و غیرقابل خرید است.
امکان ادامه تحصیل رشته دندان پزشکی در داخل و خارج کشور
در ایران امکان ادامه تحصیل تا مقطع فوق دکتری در گرایش های مختلف رشته دندان پزشکی وجود دارد.
همچنین امکان ادامه تحصیل در بسیاری از دانشگاه های معتبر خارج از کشور نیز وجود دارد که باید به مواردی از جمله انتخاب کشور مناسب و دانشگاه معتبر، نکاتی مانند مخارج سالانه زندگی، اجاره مسکن، هزینه تحصیل، مدت زمان تحصیل، شرایط دریافت ویزا، مدارک و آزمون مورد نیاز و… توجه کرد. معمولا معتبرترین دانشگاه ها برای پذیرش، آزمون ورودی دارند که باید با مدرک کالج یا دبیرستان در آن شرکت کرد و یا از مقطع لیسانس با شرکت در آزمون جامع علوم پایه می توان وارد رشته دندانپزشکی شد.
گرایش ها و تخصص های رشته دندانپزشکی در مقاطع تحصیلات تکمیلی
پس از اتمام دوره عمومی دندانپزشکی، تخصص های مختلفی برای متمرکز شدن بر روی مشکلات خاص دهان، دندان و بیماری های مرتبط با آن ها وجود دارند که عبارتند از :
- ارتودنسی
- پدو دنتیست: دندانپزشکی اطفال
- تشخیص بیماری های دهان
- دندانپزشکی زیبایی و ترمیمی
- پریودنتیست: جراحی لثه
- اندودنتیکس: درمان ریشه
- جراحی دهان، فک و صورت
- رادیولوژی دهان، فک و صورت
- اندودنتیست: متخصص درمان ریشه
- پاتولوژیست دهان و دندان: آسیب شناسی دهان، فک و صورت
- پروستودنتیست: پروتزهای دندانی و ایمپلنت