آشنایی کامل با رشته فیزیوتراپی
معرفی رشته فیزیوتراپی
رشته فیزیوتراپی یکی از رشته های پرطرفدار زیرگروه یک تجربی می باشد که به صورت کارشناسی پیوسته ارائه می شود. فارغ التحصیلان این رشته می توانند تا مقطع دکترا در آن به ادامه تحصیل بپردازند. در مقطع کارشناسی این رشته فاقد هرگونه گرایش بوده و فارغ التحصیلان می توانند از مقطع ارشد و دکترا گرایش مورد علاقه خود را انتخاب نمایند. طول دوره کارشناسی پیوسته در رشته فیزیوتراپی چهار سال بوده و به طور میانگین شامل ۱۳۵ واحد درسی و ۲۴ واحد کارآموزی می باشد.
رشته فیزیوتراپی تحت عنوان های دیگری از جمله توانبخشی و طب فیزیکی نیز شناخته می شود، زیرا توسط حرکات فیزیکی به درمان بیماران و بهبود معلولین تا حد ممکن می پردازد و از طرفی بدون استفاده از هیچ گونه دارو و مواد شیمیایی صورت میگیرد. در واقع هدف از ارائه این رشته در دانشگاه ها تربیت متخصصانی است که بتوانند طبق دستورات پزشک به درمان فیزیکی بیماران بپردازند. از جمله بیماری هایی که توسط طب فیزیکی و فیزیوتراپی قابل درمان هستند می توان به بیماری های مفصلی، روماتیسمی، ضایعات ورزشی و غیره اشاره کرد.
دانشجویان رشته فیزیوتراپی در دوران تحصیل باید ساعت مطالعه بالایی داشته باشند و در دروس حیطه فیزیک و زیست شناسی مهارت بالایی داشته باشند، زیرا به طور مستقیم با فیزیک بدنی انسان ها سر و کار دارند و ممکن است حتی نیازمند کار با دستگاه های الکتروتراپی نیز باشند. همچنین باید دقت داشته باشید که در رشته فیزیوتراپی باید از توان بدنی خود برای درمان بیماران بهره بگیرید و این امر ممکن است در دراز مدت برای سلامتی اندام های حرکتی خودتان نیز تاثیر منفی داشته باشد، بنابراین فیزیوتراپیست ها باید به صورت مکرر از ورزش های اصلاح حرکات بدنی و روتین سلامت جسمانی مناسب استفاده کنند.
دروس رشته فیزیوتراپی
دروس دوران کارشناسی رشته فیزیوتراپی از سه قسمت دروس عمومی ( مشترک بین کلیه رشته ها )، دروس پایه و دروس تخصصی تشکیل شده است که در ادامه دروس پایه و تخصصی را مشاهده می کنید:
دروس پایه مقطع کارشناسی فیزیوتراپی
- فیزیک برای فیزیوتراپی
- فیزیولوژی عمومی
- فیزیولوژی عصب و عضله
- آناتومی سر، گردن و تنه
- آناتومی اندام فوقانی
- آناتومی اندام تحتانی
- آناتومی اعصاب
- آناتومی سطحی بدن
- بافت شناسی
- آسیب شناسی
- روانشناسی عمومی و بیماران
- روانپزشکی
- ژنتیک
- بیماری های مغز و اعصاب
- بیماری های روماتیسمی و پوستی
- بیماری های قلبی، عروقی و تنفسی
- جراحی عمومی
- ارتوپدی
- رادیولوژی
- کمک های اولیه
دروس تخصصی مقطع کارشناسی فیزیوتراپی
- زبان تخصصی
- اصول توانبخشی و فیزیوتراپی
- فیزیوتراپی در بیماری های مغز و اعصاب
- فیزیوتراپی در بیماری های روماتیسمی و پوستی
- فیزیوتراپی در بیماری های قلبی، عروقی و تنفسی
- فیزیوتراپی در بیماری های جراحی
- فیزیوتراپی در بیماری های ارتوپدی 1 و 2
- 6 واحد کینزیولوژی و بیومکانیک
- 5 واحد الکتروتراپی
- 4 واحد تمرین درمانی
- تمرین درمانی در بیماران فلج نیمه بدن
- تمرین درمانی در بیماران فلج مغزی
- وسایل کمکی و اندام مصنوعی
- ماساژ و موبیلیزاسیون
- ارزشیابی دستگاه اسکلتی – عضلانی
- فیزیوتراپی مبتنی بر شواهد
دوره های کارآموزی رشته فیزیوتراپی
- کارآموزی در عرصه مشاهده بالینی
- کارآموزی در عرصه بیماری های قلبی، عروقی و تنفسی
- کارآموزی در عرصه بیماری های روماتیسمی و پوستی
- کارآموزی در عرصه ترمیمی و سوختگی
- کارآموزی در عرصه بیماری های ارتوپدی 1
- کارآموزی در عرصه بیماری های ارتوپدی 2
- کارآموزی در عرصه (سالمندان)
- کارآموزی در عرصه بیماری های کودکان
- کارآموزی در عرصه بیماری های مغز و اعصاب 1
- کارآموزی در عرصه بیماری های مغز و اعصاب 2
- کارآموزی در عرصه مستقل
وضعیت بازار کار و میانگین در آمد رشته فیزیوتراپی
امروزه دلایل زیادی از جمله کهولت سن، افزایش زندگی ماشینی و بی تحرکی و… باعث شده است که نیاز به مراکز فیزیوتراپی و فیزیوتراپیست های ماهر در هر جامعه ای افزایش پیدا کند. از طرفی در کشور عزیزمان ایران رشته فیزیوتراپی در تعداد محدودی از دانشگاه های دولتی ارائه می شود و سایر دانشگاه ها این رشته را ندارند، میتوان بازار کار بسیار خوبی را برای این رشته متصور بود. بنابراین اگر فارغ التحصیلان این رشته در کسب مهارت های خود با جدیت تلاش کنند میتوانند از شغل و درآمد مناسبی برخوردار شوند. فارغ التحصیلان رشته فیزیوتراپی می توانند در مراکز مختلفی مشغول به کار شوند که بعضی از آنها عبارتند از:
بیمارستان ها، درمانگاه های دولتی و خصوصی، مراکز هلال احمر، فدراسیون های ورزشی، مراکز توان بخشی، مجموعه های ورزشی و…
تاسیس کلینیک خصوصی فیزیوتراپی
علاوه بر این فیزیوتراپیست ها می توانند بعد از گذراندن دوران طرح و کسب سابقه کاری لازم اقدام به تاسیس کلینیک خصوصی فیزیوتراپی خود کنند، البته برای این کار فرد باید دارای سابقه کاری در مراکز استانها به مدت حداقل 6 سال و در شهرستان ها به مدت حداقل 3 سال باشد.
در رابطه با میزان درآمد فیزیوتراپیست ها در ایران آمار دقیقی وجود ندارد، زیرا با توجه به عواملی مانند تجربه، مهارت، محل کار، تحصیلات و… میزان در آمد آنها متفاوت می باشد. اما آن دسته از فیزیوتراپیست ها که دارای یک مرکز طب فیزیکی خصوصی هستند نسبت به سایر افرادی که در محیط های دیگر از جمله بیمارستان ها کار می کنند درآمد بیشتری خواهند داشت. اما در رابطه با در آمد این رشته در خارج از کشور باید گفت که به طور مثال در کشور آمریکا بیش از ۸۵ هزار دلار، در استرالیا بیش از 60 هزار دلار و در کشور انگلستان وابسته به موقعیت شغلی بین ۳۰ تا بیش از ۶۲ هزار دلار تخمین زده می شود.
به طور کلی میتوان گفت فارغ التحصیلان رشته فیزیوتراپی نسبت به سایر افراد جامعه از در آمد بهتری برخوردار بوده و از این بابت نباید نگرانی خاصی داشته باشند.
توانایی های لازم برای تحصیل و فعالیت در رشته فیزیوتراپی
تحصیل در رشته فیزیوتراپی نیازمند توانایی های بسیار زیادی می باشد و یکی از مهمترین توانایی های مورد نیاز برای تحصیل و کار در این رشته توانایی جسمی و روحی کافی می باشد، زیرا دانشجویان و فارغ التحصیلان این رشته همانند سایر رشته های پزشکی و پیراپزشکی با انواع مختلفی از بیماران سروکار دارند که ممکن است دچار بیماری های عفونی، ذهنی و یا غیره باشند. بنابراین آنها باید روحیه مناسب برای روبرو شدن با آنها را داشته باشند و با توانایی کافی به درمان آنها بپردازند.
آنها ممکن است برخی مواقع مدت زمان زیادی را ایستاده سپری کنند و یا مجبور به راه رفتن و انجام حرکات باشند، بنابراین باید توانایی تحمل شرایط دشوار جسمی را نیز داشته باشند. در کنار این ها علاقه مندان به این رشته باید از صبر و حوصله بسیاری برخوردار باشند، زیرا اغلب اوقات بیماران آنها افرادی هستند که دچار سکته و معلولیت های ذهنی هستند و روند درمانی آنها بسیار کند پیش می رود.
رشته فیزیوتراپی همزمان با دستگاه های الکتریکی و بدن انسان کار میکند، بنابراین فیزیوتراپیست ها باید در درس فیزیک و زیست شناسی مهارت و علم کافی را داشته باشند تا بتوانند با خلاقیت و علاقه زیاد در مواجهه با هر بیمار بهترین روش های درمان را انتخاب کرده و آنها را مداوا کنند.
وضعیت سربازی دانشجویان فیزیوتراپی
برخلاف رشته های پزشکی، دندان پزشکی و داروسازی، برای فارغ التحصیلان رشته فیزیوتراپی، طرح اجباری مناطق محروم اجباری نیست و صرفأ برای تقویت مهارت های فردی و تجربی شخص می تواند این دوره را بگذراند. البته کسانی که خواستار تأسیس مراکز فیزیوتراپی خصوصی هستند، به دلیل نیازمند بودن به سابقه کاری 6 و 3 ساله در مراکز استان ها و شهرستان ها، ملزم به گذراندن دوره طرح می شوند.
امکان ادامه تحصیل رشته فیزیوتراپی در داخل و خارج کشور
در داخل کشور دانشجویانی که از مقطع کارشناسی رشته فیزیوتراپی فارغ التحصیل شوند، می توانند تا مقطع دکتری به ادامه تحصیل بپردازند. اما مجاز به شرکت در هر رشته ای نمی باشند. این افراد باید رشته هایی از مقطع کارشناسی ارشد را انتخاب کنند که مدرک کارشناسی فیزیوتراپی، مورد قبول برای پذیرش در آن ها باشد. همچنین در مقطع دکتری نیز همین روال با توجه به مدرک کارشناسی ارشد وجود دارد که در قسمت بعد به معرفی این رشته ها می پردازیم.
در رابطه با ادامه تحصیل رشته فیزیوتراپی در خارج از کشور باید گفت که اکثر دوره های مرتبط با این رشته، ۵ ساله و شامل هر دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد هستند که البته این دوره ها به صورت جدا هم ارائه می شوند. مدارک و مراحل لازم جهت پذیرش در دانشگاه های مختلف نیز متفاوت است و باید قبل از هر اقدامی، از طریق سایت دانشگاه های مورد نظر اطلاعات کامل را جمع آوری کنید. آمریکا و همچنین سوئد، اتریش و ترکیه در اروپا، از جمله کشورهایی با مراکز خوب آموزشی در زمینه فیزیوتراپی هستند که سالانه دانشجویان از سراسر دنیا جذب می کنند.
پذیرش رشته فیزیوتراپی در دانشگاه های خارجی
اولین و تأثیرگذارترین قدم برای پذیرش رشته فیزیوتراپی در تمام کشورها و دانشگاه ها، داشتن مدرک زبان معتبر مانند آیلتس، تافل و کسب نمره ی بالا در آن ها است. برخی دانشگاه ها خصوصا در مقاطع ارشد و دکترا، به دانشجو بورسیه تحصیلی کامل می دهند و برخی دیگر فقط برخی از هزینه ها را پرداخت می کنند که رقابت برای پذیرش در چنین دوره هایی معمولا بالاتر است.
گرایش های رشته فیزیوتراپی در مقاطع تحصیلات تکمیلی
گرایش های کارشناسی ارشد
- فیزیوتراپی
- فیزیولوژی
- فیزیوتراپی ورزشی
- مدیریت توانبخشی
- علوم تشریحی
- سلامت سالمندی
- ارگونومی فیزیک پزشکی
گرایش های دکتری
- فیزیوتراپی
- بیولوژی تولید مثل
- سالمند شناسی
- علوم بیومدیکال مقایسه ای
- علوم اعصاب
- علوم تشریحی
- فیزیولوژی ورزشی
- علوم سلولی کاربردی
- مشاوره توانبخشی
- مهندسی بافت
- مهندسی پزشکی (بیوالکتریک)
- ارگونومی
- مهندسی پزشکی (رباتیک پزشکی)
- بهداشت حرفه ای
- نانوفناوری پزشکی کار درمانی
- پزشکی مولکولی
- فیزیولوژی
- علوم تغذیه
- مطالعات اعتیاد
- سیاست گذاری سلامت
- مدیریت اطلاعات سلامت
- مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
- علوم و فناوری های تصویربرداری پزشکی – گرایش تصویربرداری عصبی
- فیزیک پزشکی