برترین و شناخته شده ترین رمان ها و نویسندگان مکتب ادبی ناتورالیسم (طبیعت گرایی)
مکتب ادبی ناتورالیسم (Naturalism) چیست
مکتب ناتورالیسم از ریشۀ کلمۀ Nature به معنی طبیعت ساخته شده و به معنی طبیعت گرایی است. ناتورالیسم از مکتب ادبی رئالیسم مشتق شده است و همانند آن، واکنشی نسبت به مکتب ادبی رمانتیسم است. نویسندگانِ این مکتب به علوم طبیعی بسیار علاقه داشتند. این نویسندگان مانند دانشمندانِ علوم تجربی، معتقد به مشاهده و تجربه بودند؛ در واقع، آن ها از اصول علمی از قبیل نظریۀ تکامل داروین در نوشتن آثارشان استفاده می کردند. در آثار ادبیِ ناتورالیست ها، شخصیت ها کاملا بر اساس خوی و طبیعت انسانی رفتار می کنند، تاکید بسیار زیادی بر نمایش زشتی ها وجود دارد و نویسنده در آن ها، از لحنی غیر صمیمی و شبه علمی استفاده می کند.
به طور کل، ناتورالیسم را می توان شرحی تیره و تلخ از طبیعت، خلق و خو و غرایز انسان در دنیا دانست. قرار گرفتن شخصیت های عادی در شرایط غیرعادی، تاثیر پذیری شدید انسان از وراثت و محیط، توصیفات دقیق و مفصل، استفاده از زبان محاوره ای، (غالبا) پایان هایی تراژیک، اعتقاد به علم و روش های علمی، اعتقاد به جبر و عدم اعتقاد به اخلاقیات، از جمله ویژگی های اساسی آثار ادبیِ ناتورالیستی است. مکتب ادبی ناتورالیسم با امیل زولا، نویسنده مشهور فرانسوی، شروع شد. از جمله دیگر نویسندگان بزرگ این مکتب می توان به «گی دو موپاسان»، «جک لندن»، «استیون کرین»، «آنتوان چخوف» و «ماکسیم گورکی» (در بعضی آثار) اشاره کرد.
در ادامه، تعدادی از برترین و شناخته شده ترین رمان ها و نویسندگان مکتب ادبی ناتورالیسم معرفی و بررسی خواهند شد.
برترین و شناخته شده ترین رمان ها و نویسندگان مکتب ادبی ناتورالیسم
ژرمینال نوشتۀ امیل زولا
رمان «ژرمینال» اثر امیل زولا، اولین بار در سال 1885 منتشر شد. این رمان یکی از بزرگترین و اولین شاهکارهای ادبی مکتب ناتورالیسم (طبیعت گرایی) است. ژرمینال در واقع رمانِ سیزدهم از مجموعۀ 20 جلدی معروف زولا، به نام «روگن ماکار» می باشد. مجموعۀ روگن ماکار داستان زندگی خانوادۀ “روگن ماکار” را در دوران امپراتوری دوم فرانسه روایت می کند. رمان ژرمینال، یکی از بهترین قسمت های این مجموعه است که در بیش از 100 کشور دنیا ترجمه و چاپ شده است و 5 فیلم نیز از روی آن اقتباس و ساخته شده است.
داستان کلیِ ژرمینال در مورد اعتصاب و شورش کارکنان معدنِ زغال سنگی در فرانسه، علیه ظلم نظام سرمایه داری است. نام “ژرمینال” نیز به زیبایی، تداعی گر این موضوع است، زیرا این واژه در فرانسوی از ریشۀ روییدن و جوانه زدن گرفته شده است و معنای ماه اول بهار را می دهد. فردی به نام “اتی ین لانتی یه”، شخصیت اصلی رمان، به تازگی در معدن زغال سنگی در منطقۀ “مونسو” فرانسه شروع به کار می کند. اتی ین فردی سرکش و عصیان گر است که با مشاهدۀ وضع اسفبار زندگی کارکنان معدن و ظلم اربابان آن ها، کم کم مقدمات اعتصاب و قیام را پی ریزی می کند.
رمان ژرمینال دارای فضایی تیره و تاریک و بسیار تلخ در باب فقر، ظلم، سرمایه داری، شورش و انقلاب است. امیل زولا با توصیفات بی نهایت دقیق و هولناک از وضعیت زندگی کارگران و واکنش صاحبانِ معدن به تحرکات آن ها، تصویری تلخ و تاریک و بسیار واقع گرایانه از یکی از بزرگترین معضلات قرن بیستم ارائه می دهد. تقریبا تمامی آثار امیل زولا در قالب مکتب ادبی ناتورالیسم دسته بندی می شوند.
آوای وحش نوشتۀ جک لندن
رمان «آوای وحش» یکی از معروف ترین نوشته های جک لندن، نویسنده سرشناس آمریکایی است که در سال 1903 منتشر شد. آوای وحش در واقع رمانی کوتاه، نمادین و در ژانر ماجراجویی است که بارها مورد اقتباس سینما قرار گرفته است.
شخصیت اصلی رمان آوای وحش، همانند رمان دیگر لندن به نام «سپید دندان»، یک سگ می باشد. این سگ که “باک” نام دارد، در آمریکا و در رفاه خوبی زندگی می کرد تا اینکه روزی دزدیده می شود. او به آلاسکا برده می شود و از او برای کشیدن سورتمه ها استفاده می کنند. در واقع، در این رمان شاهد تغییرات اخلاقی، خلق و خویی و فکری یک سگِ اهلی در قبال شرایط زندگی و محیطی جدیدش هستیم.
توصیفات حساب شده، زیبا و در بسیاری از موارد، اندوهناک و خشنِ جک لندن از شرایط زندگی باک و تغییرات مثبت و منفی او، یکی از اصلی ترین ویژگی های سبک ناتورالیسم استفاده شده در آثارش می باشد.
خوشه های خشم نوشتۀ جان استاین (اشتاین) بک
رمان «خوشه های خشم» یکی از شاهکار های جان استاین بک است که در سال 1939 برای اولین بار منتشر شد. استاین بک به دلیل نوشتن این رمان، برنده جایزۀ پولیتزر و جایزۀ ملی ادبیات آمریکا شده است. او در سال 1962 موفق به دریافت جایزۀ نوبل ادبیات نیز شد. جان استاین بک یکی از نویسندگان بزرگ مکاتب ادبی رئالیسم و ناتورالیسم است و برخی به او لقب “غول ادبیات آمریکا” را داده اند.
خوشه های خشم روایتگر زندگی خانوادۀ “جود” (Joad) است. داستان از جایی شروع می شود که “تام جود”، شخصیت اصلی رمان، از زندان آزاد شده و به مزرعۀ خانوادگی خود باز می گردد. زمانی که تام به خانه باز می گردد متوجه می شود همه آنجا ترک کرده اند و در حال تدارک سفر به کالیفرنیا هستند. تام در راه با کشیشی عجیب و غریب به نام “جیم کیسی” آشنا می شود و آن دو، همراه خانواده جود به کالیفرنیا سفر می کنند. در طی این سفر پر فراز و نشیب، شخصیت های جالب و قابل تامل خانوادۀ جود، بهتر شناخته می شوند. هر یک از شخصیت های این رمان نمایانگر یک بُعد از ویژگی های جامعۀ آمریکا در عصر زندگی نویسنده است.
تپلی نوشتۀ گی دو موپاسان
«تپلی» داستان بلندی بسیار مشهور از گی دو موپاسان می باشد که برای اولین بار، در سال 1880 منتشر شد. دو موپاسان را یکی از بهترین داستان کوتاه نویسان ادبیات فرانسه و از نمایندگان مشهور مکتب ادبی ناتورالیسم می دانند. در رمان تپلی، مانند بسیاری از دیگر آثار موپاسان، شاهد مضامین تیره و تار زندگی افراد در زمان جنگ و قحطی در فرانسه هستیم که با زبانی تلخ، بسیار واقع گرایانه و ناامیدانه به تصویر کشیده شده اند.
کتاب تپلی، داستانی از 10 مسافر است که در دُرشکه ای نشسته اند و از محله ای اعیان نشین و اِشغالی در فرانسه به نام “روان” در حال مهاجرت هستند. در واقع، زندگی و گفتگوهای این ده نفر است که داستان را می سازد. یکی از این ده نفر، فاحشه ای چاق به نام “الیزابت روسه” است که مردم شهر به او لقب تپلی را داده اند. تپلی نمادی از زنانی است که برای خود چارچوب های اخلاقی دارند و مانند عامۀ مردم که منفعت طلب هستند، نمی خواهد به راحتی خاک و وطن خود را تسلیم دشمنان کند. در این داستان، نویسنده سعی بر به تصویر کشیدن ویژگی های متضاد و زشت و زیبای اخلاقی و فکری در شخصیت هایش دارد. این داستانِ قابل تامل، مملو است از بازتاب های رذیلت های اخلاقی در فرانسۀ قرن 19 ام که خبر از پایانی تراژیک و نفس گیر را به خواننده می دهد.