مروری بر ژانر وحشت و معرفی ترسناک ترین رمان های ایرانی و خارجی

چرا داستان و رمان ترسناک می خوانیم

ترس یکی از احساسات پایه ای و اولیه ماست. همان احساسی که در انسانها نیز مانند حیوانات دیگر وجود دارد و ما را زنده نگه می دارد. این حس ما را وادار می کند تا از پرتگاه ها، آتش سوزی ها و اتوبان های پر رفت و آمد دوری کنیم. همانطور که در گذشته به اجداد ما کمک کرده تا از دندان ببرها، پنجه های بزرگ خرس ها و آتشفشان های در حال فوران دوری کنند و زنده بمانند. جالب است که انسان همواره تلاش می کند تا جهان و محیط زندگی خود را ایمن تر کند و در عین حال، به طور خودخواسته به دنبال چیزهایی می گردد که باعث ترسش شوند؛ فیلم های ترسناک، اتاق های فرار، داستان های ارواح، ماجراجویی های ترسناک در دل جنگل و تفریحاتی مانند بانجی جامپینگ. این ها تنها نمونه هایی هستند که ثابت می کند انسان فعالانه به دنبال تجربه ترس می رود و از آن لذت هم می برد.

اما چرا؟ شاید چون از این طریق می تواند ترس را کنترل کند!

وقتی می ترسیم، بدن مواد شیمیایی متفاوتی را ترشح می کند که می تواند منجر به تجربه احساس هیجان و لذت شود. ترس، همراه با کنترل و وجود حس ایمنی، منجر به ترشح هورمون طبیعی لذت (آندروفین) می شود. این اتفاق با همراهی هورمون پاداش و اشتیاق (دوپامین)، انسان را به سوی جستجوی موقعیت ترسناک سوق می دهد. بله درست است، مردم کتاب های ترسناک می خوانند تا بترسند؛ همانطور که تراژدی ها را برای گریه کردن، عاشقانه ها را برای احساس عشق و سرخوشی و طنز و فکاهی ها را برای خندیدن میخوانند. گاهی اوقات احساس ترس بسیار خوب و هیجان انگیز است و احساسات را تعدیل می کند.

ژانر ادبی ترسناک (وحشت) چیست

ترس، اصلِ اساسی ژانر ترسناک است. می دانیم که این امر کاملاً بدیهی به نظر می رسد، اما این مهمترین چیزی است که یک نویسنده ژانر وحشت باید بر آن مسلط باشد. نویسنده با خلق شخصیت هایی که قرار است با آنها ارتباط داشته باشیم، نوع خاصی از تنش را ایجاد می کند و سپس آنها را در موقعیت خطر قرار می دهد. این فقط لایه سطحی ماجراست زیرا بعد از این، خطر باید دارای نوعی بُعد اضافی بشود مانند بعد ماوراء طبیعی، مذهبی و یا چیزی بسیار غیرعادی. همچنین نویسنده این بعد اضافی را می تواند به شکل تهدیدی روانی و یا توهم و کابوسی که به شکل ترسناکی برای شخصیت داستان اتفاق می افتد، وارد داستان کند. در ادامه کار، نویسنده به عنصر رمز و راز نیاز دارد. او مستقیماً به ما نمی گوید چه عنصر تهدید آمیزی وجود دارد اما ذره ذره در سیر داستان آن را آشکار می کند. مهمترین نکته ای که نویسنده داستان ترسناک باید در کتاب خود لحاظ کند این است که داستانِ خود را در موقعیتی واقعی پایه گذاری کرده و سعی کند تا آنجا که ممکن است باورپذیر از آب دربیاید. انتخاب زبان نیز مهم است، زیرا کلمات به ایجاد فضا کمک می کنند. ممکن است لزوما متوجه تاثیر زبان نشویم، اما تأثیر کلی داستان را افزایش می دهد.

ادبیات ژانر ترسناک (وحشت) به طور کلی به دو دسته ی ژانر وحشت روانی و ژانر وحشت فراطبیعی دسته بندی می شود که این عناوین خود گویای محتوای آن ها هستند. ضمنا اگر دوست دارید به چیزهای ترسناک بخندید، کمدی وحشت یک ژانر واقعی است که برای شما نوشته شده است! داستانهای علمی_تخیلی، داستان هایی از موضوعات و اتفاقات واقعی، داستان های اسطوره ای و انواع دیگر روایات با ژانرهای ادبی گوناگون وجود دارند که در ترکیب با ژانر وحشت، زیرژانرها و موضوعات خاص و جذابی را برای ترساندن شما به وجود می آورند.

ترسناک ترین رمان های ایرانی و خارجی

احضار کطولحو نوشته ی هاوارد فیلیپس لاوکرفت

رمان «احضار کطولحو» روایتی است درباره ی خدایان بیگانه، فرقه های مرگ و اعمال ممنوعه که سایه های دیوانه کننده و ترسناک خود را بر روی شهر ساختگی “لاوکرفت” می اندازد. جهان این رمان، جهان عجیب و غریبی است خارج از محدوده زمان و مکان. راوی داستان “فرانسیس وایلند تورستون”، پس از کشف یادداشت های شخصی عموی بزرگش، استاد برجسته زبانهای سامی در دانشگاه که به طرز مشکوکی از دنیا رفته است، به دنبال کشف معمای دست نوشته های او می رود…

چیزهای تیز نوشته ی گیلیان فلین

کتاب «چیزهای تیز» اثر گیلیان فلین رمانی است در ژانر معمایی و وحشت روانی که داستانی تاریک و معماگونه دارد و اعصاب قوی خواننده خود را به چالش می طلبد. “کمیل پریکر” خبرنگار جوانی است اهل شیکاگو و با گذشته ای پرماجرا. هنگامی که خبر گم شدن دومین دختر در شهر زادگاهش به او می رسد، رئیسش که برایش مانند پدر است، کمیل را می فرستد تا گزارشی از این ماجرا تهیه کند…

داس مرگ نوشته ی نیل شوسترمن

کتاب «داس مرگ» اثر نیل شوسترمن مجموعه اى علمی-تخیلی و ترسناک است که دو شخصیت اصلی به نام های “سیترا” و “روئَن” دارد. این مجموعه ی سه جلدی، در عین تخیلی بودن، به موضوعات عمیق و سنگینی مانند زندگی، مرگ، نوع دوستی و… می پردازد و آینده ی بشریت را به تصویر می کشد. اتفاقات رمان هیجان انگیز داس مرگ در آینده ای دور رخ می دهند که زندگی انسان ها با آنچه امروزه شاهدش هستیم بسیار متفاوت است…

کورالین نوشته ی نیل گیمن

کتاب «کورالین» اثر نیل گیمن رمانی در ژانر فانتزی سیاه و وحشت روانی و فراطبیعی است. “کورالاین” که به تازگی همراه پدر و مادرش به منزل جدید نقل مکان کرده است، همیشه در این فکر است که چه چیزی پشت در قفل شده ی اتاق مهمان ها قرار دارد. وقتی که او سرانجام در اتاق را باز می کند، معلوم می شود که فقط یک دیوار آجری آن جاست اما زمانی که برای بار دوم پا به این اتاق می گذارد، پشت در گذرگاهی به شکلی اسرارآمیز پدیدار می شود…

داستان “معصوم اول” از مجموعه ی “نیمه تاریکی ماه” نوشته ی هوشنگ گلشیری

داستان «معصوم اول» اثر هوشنگ گلشیری در ژانر گوتیک و وحشت روانی قرار می گیرد. در این ژانر خبری از خونریزی و دل و روده های ریخته روی زمين نیست و وحشت بیشتر به فضا و فاکتورهای روانی مربوط است. این داستان، که به صورت نامه ای از معلم یک روستا به برادرش نوشته شده، روایت ذهنی معلمی از واقعه ی مرموزی است که در روستا اتفاق افتاده. معصوم اول تمثیلی است از رابطه ی مترسکی ساخته ی اهالی روستایی دور افتاده با روستاییان. مترسک به مرور رشد می کند و همچون وحشتی پوشیده در افسانه و ابهام بر ذهن اطرفیان و خواننده سیطره می یابد…

هفت روز نحس نوشته ی کاوه میرعباسی

«هفت روز نحس» اثر کاوه میرعباسی متشکل از ۴ داستان بلند است که نگرشی متناقض گونه دارد و به نوعی، با ژانر وحشت شوخی می کند! هدف نویسنده شوخی با ادبیات ترسناک است که می توان گفت به خوبی توانسته آن را در هر چهار داستان به مخاطب نشان دهد. داستان “گریز در خزان” را می توان وامدار فیلم “درخشش” از کوبریک و فیلم “پرستیژ” از نولان دانست. همچنین داستان “ن. ن. ن” برگرفته از فیلم “آن چه در زیر نهفته است” و داستان “Alone” متاثر از فیلمی به همین نام است. خواندن کتاب هفت روز نحس برای علاقمندان به فیلم و سینما لذت دو چندانی دارد.

ملکوت نوشته ی بهرام صادقی

«ملکوت» اثر بهرام صادقی شاهکاری در ژانر رئالیسم جادویی و وحشت فراطبیعی است. کتاب با حلول جن در پیکر “آقای مودت” آغاز می شود. دوستان او که برای تفریح در باغی خارج از شهر با آقای مودت دور هم جمع شده بودند، می خواهند او را به شهر پیش “دکتر حاتم” ببرند. محوریت داستان بر پایه دغدغه مرگ و گناه بشر بنا شده است.