آشنایی کامل با رشته مهندسی کامپیوتر

معرفی رشته مهندسی کامپیوتر

رشته مهندسی کامپیوتر از رشته های بسیار پرکاربرد و موثر در دنیای امروز می باشد. متخصصان این رشته با پیشرفت و توسعه کامپیوتر می توانند مغز و عضلات انسان را از کارهای تکراری و پیش پا افتاده نجات دهند و در امورات صنعتی و پیشرفته و بسیاری از مسائل، انسان ها را یاری کنند. این رشته در واقع به طراحی و ساخت اجزای مختلف رایانه می پردازد و هدف نهایی این رشته تربیت فارغ التحصیلانی است که در زمینه تحلیل و طراحی، ساخت و راه اندازی دستگاه ها و مجموعه های سخت افزاری جدید، بررسی و شناخت مجموعه های سخت افزاری و نرم افزاری موجود، عیب یابی، نگهداری و… فعالیت کنند.

باید گفت که امروزه کامپیوتر در زندگی افراد حضوری اجتناب ناپذیر دارد و به همین دلیل این رشته بسیار مهم که به طراحی و ساخت اجزای مختلف و نیز نرم افزارهای مورد نیاز جهت کار با کامپیوتر می پردازد از اهمیت بسیاری برخوردار است. همچنین در کشور عزیز ما ایران نیز این رشته اهمیت بسیار زیادی داشته و در تحصیلات عالی تا مقطع دکترا تدریس می شود. این رشته در مقطع کارشناسی دارای دو گرایش سخت افزار و نرم افزار می باشد که البته این دو گرایش در این مقطع تفاوت های قابل توجهی با یکدیگر ندارند.

دروس رشته مهندسی کامپیوتر

دروس مشترک در گرایش های رشته مهندسی کامپیوتر

• فیزیک
• ریاضی
• مبانی کامپیوتر و برنامه سازی
• آزمایشگاه کامپیوتر
• معادلات دیفرانسیل
• ساختمان های گسسته
• برنامه سازی پیشرفته
• آمار و احتمالات مهندسی
• ریاضی مهندسی
• مدارهای الکتریکی
• ساختمان داده ها
• زبان ماشین و برنامه سازی سیستم
• مدارهای الکترونیکی
• مدارهای منطقی
• طراحی الگوریتم ها
• طراحی و پیاده سازی زبان های برنامه سازی
• ریز پردازنده
• معماری کامپیوتر
• شبکه های کامپیوتری
• سیستم های عامل
• کارگاه عمومی

دروس تخصصی گرایش سخت افزار

• سیگنال ها و سیستم ها
• مدارهای الکتریکی
• انتقال داده ها
• سیستم های کنترل خطی
• الکترونیک دیجیتال
• طراحی سیستم های VLSI
• کارآموزی

دروس تخصصی گرایش نرم افزار

• ذخیره و بازیابی اطلاعات
• اصول طراحی و ساخت کامپایلرها
• اصول طراحی پایگاه داده ها
• پروژه آزمایشگاه سیستم عامل
• پروژه آزمایشگاه پایگاه داده ها
• شبیه سازی کامپیوتری
• مهندسی نرم افزار
• تحلیل و طراحی سیستم ها
• پروژه نرم افزار، کارآموزی

وضعیت بازار کار و میانگین در آمد رشته مهندسی کامپیوتر

در رابطه با بازار کار رشته مهندسی نرم افزار در کشورمان ایران باید گفت به دلیل پیشرفت چشمگیر رایانه در زندگی عمومی و خصوصی مردم و همچنین استفاده گسترده از شبکه های اینترنت و اینترانت در کشور و زمینه های مرتبط با آن و همچنین فراهم آمدن شرایط مناسب و آموزش ها و تجارت های الکترونیک به خصوص در ایام کرونا، وضعیت مناسبی در زمینه بازار کار و شغل برای مهندسان کامپیوتر وجود دارد و  تنها مسئله موجود در این زمینه مربوط است به اینکه باید مهندسان این رشته به صورت کامل به مسائل درسی خود مسلط باشند و همچنین از خلاقیت و هوش و ذهن مناسبی برای تهیه نرم افزارها و سیستم های مفید برخوردار باشند تا بتوانند به نیاز مردم پاسخ بدهند و بازار کار مناسبی داشته باشند.

در مورد درآمد این افراد باید گفت که فارغ التحصیلان می توانند در سمت های متفاوتی مثل برنامه نویس، کارشناس نرم افزار برنامه نویس وب، مدیر فنی، کارشناس ارشد نرم افزار و غیره استخدام شوند و فعالیت کنند و با توجه به هر شغل و میزان سابقه این عزیزان و البته عمومی و خصوصی بودن شرکت های کاری، میزان حقوق و درآمد آنها متفاوت است. در رابطه با شرکتهای دولتی، حقوق ها وابسته به مصوبات شغلی این سازمان ها می باشد، اما در رابطه با حالات کلی در هر شغل به بیان متوسط درآمد ها می پردازیم:

برای برنامه نویسان وب متوسط دریافتی حدود ماهیانه ۱۲ میلیون تومان خواهد بود. برای کارشناسان به طور میانگین دریافتی بین ۸ میلیون و ۵۰۰ تا ۱۴ میلیون تومان بر اساس سابقه آنها می باشد. سرپرستان مهندسی کامپیوتر نرم افزار و تراز در شرکت ها حقوق دریافتی بین ۱۵ تا ۱۸ میلیون تومان و در رابطه با مدیران این شرکت ها حقوق دریافتی بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان می تواند باشد. توجه کنید که این اعداد نرمال حدودی جامعه می باشد و می تواند بسیار بیشتر و حتی کمتر از این هم وجود داشته باشد.

توانایی های لازم برای تحصیل و فعالیت در رشته مهندسی کامپیوتر

افراد علاقه مند برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی کامپیوتر باید در سه زمینه استانداردهای لازم را داشته باشند، این سه زمینه عبارتند از:

علمی: این افراد باید در زمینه دروس ریاضی و فیزیک توانایی و مهارت کافی را داشته باشند و  ذهنی خلاق داشته باشند تا بتوانند مسائل را از راه حل های ابتکاری و متفاوت حل کنند تا کمترین هزینه و بیشترین راندمان را داشته باشد. همچنین باید بسیار سخت کوش و با پشتکار باشند، زیرا این رشته بسیار پویا است و اطلاعات آن روز به روز افزایش پیدا می کند و دانشجویان باید  بتوانند به دنبال فرا گرفتن مطالب جدید باشند.

علاقه مندی: دانشجویان این رشته باید علاقه زیادی به یادگیری و مطالعه داشته باشند و همچنین نباید از جستجو و کاوش در بحث مدارها و ریز ساختار ها خسته شوند، چرا که کار با رایانه نیازمند زمان و علاقه می باشد.

توانایی مالی: برای مهندسان رشته کامپیوتر داشتن سیستم عامل های مناسب و همچنین رایانه ها و لپ تاپ ها و غیره بسیار مهم می باشد، از این رو این دانشجویان باید توانایی حداقلی مالی را برای تامین امکانات داشته باشند تا بتوانند در این رشته موفق شوند. البته بدون داشتن این لوازم هم می توانند تحصیل را ادامه دهند، اما برای موفقیت بیشتر به آنها نیاز دارند.

امکان ادامه تحصیل رشته مهندسی کامپیوتر در داخل و خارج کشور

ادامه تحصیل در رشته مهندسی کامپیوتر در کشور ایران تا مقطع دکتری برای بیشتر گرایش های این رشته وجود دارد. از جمله دانشگاه ها برای ادامه تحصیل در این رشته می توان به دانشگاه های دولتی، آزاد و نیمه دولتی مانند پیام نور اشاره کرد. اما بر اساس رقابت های تحصیلی مابین دانشجویان این مقطع و جوی که برای این رشته حاکم است، بیشتر دانشجویان فکر مهاجرت برای ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارند. به خصوص این حالت در دانشگاه های برتر مانند دانشگاه تهران، شریف، امیر کبیر، خواجه نصیر و دانشگاه های برتر و دولتی سایر شهر ها رواج دارد.

امکان ادامه تحصیل در مقاطع ارشد و دکتری در کشور های خارج از ایران از جمله ترکیه، انگلستان، کانادا و… نیز برای دانشجویان فارغ التحصیل مقطع کارشناسی وجود دارد. البته در مقطع ارشد کار بسیار دشوار می باشد و تعداد پذیرش ها محدود می باشد، اما در مقطع دکتری مخصوصا در صورتی که مدرک ارشد دانشجو از دانشگاه های سطح بالا دریافت شده باشد کار بسیار راحت تر و گزینه های پیش رو بسیار بیشتر هستند.

نکته بسیار مهم در این زمینه این است که دانشجویانی که قصد دارند در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه های معتبر خارج از کشور تحصیل کنند باید حتما مدرک آیلتس یا تافل داشته باشند. داشتن نمره بالا در آزمون های تافل و آیلتس می تواند شانس شما را در اخذ پذیرش بالا ببرد.

گرایش های رشته مهندسی کامپیوتر در مقاطع تحصیلات تکمیلی

فارغ التحصیلان کارشناسی رشته مهندسی کامپیوتر می توانند با شرکت در آزمون کارشناسی ارشد و کسب نمره لازم در آزمون کارشناسی ارشد در یکی از گرایش های رشته مهندسی کامپیوتر در این مقطع ادامه تحصیل دهند.

گرایش های رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی ارشد

• مهندسی کامپیوتر گرایش هوش مصنوعی و رباتیک
• مهندسی کامپیوتر گرایش معماری سیستم های کامپیوتری
• مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزار
• مهندسی کامپیوتر گرایش الگوریتم و محاسبات
• مهندسی کامپیوتر گرایش شبکه های کامپیوتری
• مهندسی کامپیوتر گرایش رایانش امن
• قرآن کاوی رایانشی

همچنین در مورد مقطع دکتری این باید گفت که دوره دکتری مهندسی کامپیوتر بین 3 تا 5 سال طول می کشد. دانشجویان در این دوره در گرایش مورد علاقه خود تحصیل می کنند و بر روی یک موضوع مرتبط با گرایش خود تحقیق می کنند. دوره های دکتری مهندسی کامپیوتر شامل برنامه های درسی و تحقیقاتی است و دانشجویان موظف به ارائه پایان نامه هستند. برنامه های دوره دکتری در رشته مهندسی کامپیوتر بسیار متنوع هستند و دانشجویان می توانند با توجه به گرایش تحصیلی خود در یکی از این دوره ها شرکت کنند. دانشجویان در دوره دکتری کارهای عملی بسیاری در حوزه مهندسی کامپیوتر انجام می دهند و اکثر دانشجویان در این دوره بورس یا فاند دریافت می کنند تا بتوانند تحقیقات خود را به خوبی پیش ببرند.

برخی از گرایش های رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع دکتری

• معماری سیستم های کامپیوتری
• نرم افزار و الگوریتم
• شبکه و رایانش
• هوش مصنوعی