معرفی برترین آثار ادبیات غیر داستانی (بخش اول)

ادبیات غیر داستانی چیست

بر اساس شکل روایت، آثار ادبی به دو دسته تقسیم بندی می شوند؛ ادبیات داستانی و غیر داستانی. ادبیات داستانی، آثاری را دربر می گیرد که زاییده تخیل نویسنده اند و در مقابل آن، ادبیات غیر داستانی قرار دارد. اما به طور دقیق تر ادبیات غیر داستانی چیست؟

ادبیات غیر داستانی، گونه ای است که صرف نظر از موضوع آن، هدف ساده ای دارد؛ ارائه اطلاعات. این دسته از آثار ادبی باید بر اساس واقعیت ها و نتیجه گیری های تحقیق یا تخصص نویسنده نگارش شده باشند. ادبیات غیر داستانی همۀ آثار نوشته شده ای هستند که داستان نیستند.

این دسته بندیِ گسترده می تواند شامل تمام آثار نثر و همچنین آثار نقد، تفسیر و تحلیل باشد. قطعا نویسنده یک اثر غیر داستانی، برای جذابیت روایی اثرش، از مهارت های داستان سرایی نیز بهره خواهد گرفت، اما همواره تاکید بر این است که محتوای نوشته اش دقیق و صادقانه باشد.

خواندن ادبیات غیر داستانی چه فایده ای دارد

مطالعه، فعالیتی است که ذهن را درگیر می کند و مغز انسان را به کار وا می دارد؛ به همین دلیل خواندن روزانه بخشی از کتب یا نشریه ها از سوی دانشمندان توصیه می شود. به طور کلی، مطالعه کردن استرس را کاهش می دهد، به تقویت مهارت های خواندن کمک کرده و منجر به بهبود و گسترش دایره لغات شده و حتی باعث می شود انسان در سخنوری مهارت بیشتری پیدا کند.

در این میان، خواندن کتاب غیر داستانی به معنای لذت بردن از واقعیت است. ادبیات غیر داستانی طعم خاص خود را دارد؛ مثل گفتگوی رو در رو با نویسنده است. فرد را قادر می سازد خارج از چارچوب، فکر و ایده های خود را خلق کند. خواندن منابع اطلاعاتی و غیر داستانی، چشمان ما را به دنیای بزرگ تری باز می کند.

این نوع از ادبیات، دانشی را به ما اضافه می کند که در درک بهتر مطالب آموخته و خوانده شده قبلی و بعدی به یاری مان خواهد آمد. با خواندن غیر داستان ها جرقه ای در ذهن زده شده و مسئله شکل می گیرد و به این ترتيب ما را تشویق به مطالعه بیشتر در موضوع مورد علاقه کرده و به دنبال یافتن پاسخ می فرستد.

ادبیات غیر داستانی قصد دارد خواننده خود را تعلیم دهد؛ آن هم از طریق ترغیب و بیان تجارب واقعی و کشف واقعیت؛ با شکلی زیبایی شناسانه و منعطف. ژانرهای ادبیات غیر داستانی به مضمون های بیشماری اختصاص داده می شوند و فرم های متنوعی دارند که می توانند برای هر نوی ذائقه ای جذاب و مفید باشند. در ادامه، تعدادی از بهترین آثار ادبیات غیرداستانی بررسی خواهند شد.

برترین آثار ادبیات غیر داستانی

من ملاله اثر ملاله یوسف زی

کتاب «من ملاله» اثری خودزندگی نامه (اتوبیوگرافی) از ملاله یوسف زی است که به همراه "کریستینا لمب" نوشته شده است. خودزندگی نامه یا اتوبیوگرافی به دسته ای از ادبیات غیر داستانی گفته می شود که در آن نویسنده به شرح زندگی نامه خودش می پردازد.

کتاب من ملاله هستم شامل جزئیات زندگی اولیه یوسف زی، نحوه تسلط پدرش بر تحصیل و فعالیت های او، ظهور و سقوط طالبان پاکستان در دره سوات و در نهایت سوءقصد به ملاله در سن 15 سالگی به دنبال فعالیت هایش برای حق تحصیل زنان می باشد. این کتاب با استقبال مثبت منتقدان روبرو شد و جوایزی نیز کسب کرد. جالب است بدانید کتاب من ملاله هستم در بسیاری از مدارس پاکستان ممنوع شده است.

آن فرانک، خاطرات یک دختر جوان اثر آن فرانک

کتاب «آن فرانک، خاطرات یک دختر جوان» شامل خاطرات دو سال از زندگی مخفی و پر ماجرای آن فرانک، دختری یهودی آلمانی بازمانده از جنایت هولوکاست، به همراه تعدادی از افراد خانواده اش است که به زبان هلندی نوشته شده و پس از مرگ او در اردوگاه کار اجباری نازی ها، کشف شده است.

سالها پس از کشف دفتر خاطرات آن فرانک، کتاب به تنها بازمانده خانواده یعنی پدرش تحویل داده شد و او نیز اقدام به انتشار آن خاطرات کرد. این کتاب تاکنون به ۲۵ زبان زنده ترجمه شده و علاقمندان بسیاری دارد. از آنجایی که کتاب های خاطرات از جمله صادقانه ترین نوشته ها و دست اولین ترین منابع اطلاعاتی هستند، محبوبیت بسياری داشته و خوانندگان زیادی دارند.

ایران بین دو انقلاب اثر یرواند آبراهامیان

نویسنده کتاب «ایران بین دو انقلاب»، پروفسور یرواند آبراهامیان مورخ ایرانی ارمنی و استاد تاریخ در چندین دانشگاه خارج کشور از جمله آکسفورد می باشد. این کتاب به بررسی تاریخ سیاسی ایران در فاصله بین دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی پرداخته و تحولات جامعه شناختی این دوره که منجر به بروز انقلاب ۵۷ شد را تفسیر می کند.

نویسنده در کتاب ایران بین دو انقلاب معتقد است که پیشرفت سطح اقتصادی و اجتماعی مردم ایران، راه رسیدن به انقلاب اسلامی را هموار کرد. این کتاب جزو برترین آثار نویسنده و پرآوازه ترین کتاب های تاریخ ایران می باشد.

ذهن فریبکار شما اثر استیون نوولا

کتاب «ذهن فریبکار شما» یا راهنمای عملی برای تفکر انتقادی نوشته ی استیون نوولا، کتابی است علمی و راهبردی در رابطه با اندیشیدن در حوزه فراشناختی و راهنمایی است برای بهبود کیفیت یادگیری و روابط فردی. نویسنده معتقد است که تفکر نقادانه چیزی آموختنی است و مهارتی ست که با تمرین بسیار به دست می آید.

ما معمولا تصمیماتی می گیریم و قضاوت هایی می کنیم که تصور می شود به خوبی از ماهیت آن آگاهیم. این در حالی است که ذهن تربیت نشده و غریزی، چیزهایی را بدیهی می داند و در روند قضاوت دخالت می دهد که ما از آن بی خبریم و نتیجه ای برنامه ریزی نشده به دست می دهد که موجب شگفتی می شود.

کتاب ذهن فریبکار شما به هذیان های ذهنی، شبه علم، نظریه های تکاملی ، فرضیه های توهم توطئه و از این قبیل مسائل شناختی نیز پرداخته و در کنار مباحث عصب شناختی و زیستی مغز، خواننده را با کارکرد مغز و نحوه تفکر آشنا می کند و در بهبود آن یاری می کند.

دلایلی برای زنده ماندن اثر مت هیگ

کتاب «دلایلی برای زنده ماندن» نوشته ی مت هیگ، خودیاری در قالب خاطره نوشته شده است و این فرصت را در اختیار خواننده خود قرار می دهد که شریک لحظات خصوصی زندگی نویسنده باشد و قدم به قدم با او در مسیر درمان افسردگی حاد همراه باشد.

مت هیگ سعی دارد در این کتاب به ما بياموزد که چگونه به معنای زندگی پی ببریم، چگونه از زندگی لذت ببریم و درباره افسردگی و مواجهه با آن بیشتر بدانیم. این کتاب کمک ویژه ای است به کسانی که برای رهایی از افسردگی تلاش می کنند و به دنبال نشانه ای می گردند، تا بدانند در این راه تنها نیستند و افراد بسیاری تجربه یکسانی با ایشان دارند که توانسته اند بر آن غلبه کنند.

مکتب های ادبی اثر رضا سید حسینی

مجموعه کتاب دو جلدی «مکتب های ادبی» نوشته ی رضا سید حسینی، راهنمایی است برای آشنایی با مکتب های مختلف ادبی و معرفی تاریخچه "ایسم" ها در ادبیات، از کلاسیسیم گرفته تا مکاتب نوین، که به زبانی ساده و به صورت خلاصه نوشته شده است.

رضا سید حسینی با روشی علمی چگونگی شکل گیری مکتب های مختلف و تاثیر آن ها بر روی جریان های فکری بعدی را بررسی کرده و در پایان هر بخش، به منظور تکمیل فهم خواننده، مثال های متنوعی ارائه داده است.

روان درمانی اگزیستانسیال اثر اروین دیوید یالوم

کتاب «روان درمانی اگزیستانسیال»، راهنمایی برای آشنایی با عقاید اروین دیوید یالوم و اصول روان درمانی بر اساس فلسفه اگزیستانسیالیسم می باشد. در واقع دکتر یالوم در این کتاب، بین روانشناسی و فلسفه پیوند برقرار می کند. روان درمانی اگزیستانسیال رویکردی جدید، انسان گرایانه و پویا از روان درمانی است که بشر و ابهام های روحی او را اساس مطالعات خود قرار می دهد.

در این کتاب روانشناسی، دکتر یالوم به بررسی چهار ترس بنیادی بشر یعنی ترس از مرگ، آزادی، تنهایی و پوچی پرداخته است و سعی در حل آن ها دارد. مطالعه این کتاب، به جهت زبان ساده، روایت داستان گونه و دوری از اصطلاحات تخصصی، می تواند هم برای دانشجویان رشته روانشناسی و روان درمان گران و هم برای عموم مردم و علاقمندان به روانشناسی مفید واقع شود.