معرفی برترین رمان های کشور افغانستان

آیا تاکنون برای پیدا کردن رمان های برتر کشور افغانستان در فضای مجازی جستجویی انجام داده اید؟

اگر جواب شما مثبت باشد، حتما با تعداد بسیار زیادی از لیست های رمان های برتر کشور افغانستان مواجه شده اید که موجب گیج شدن شما شده است. بسیاری از لیست های موجود مطالب خود را تنها بر اساس یک منبع ادبی تهیه کرده اند و یا مطالبی شبیه به همدیگر دارند. در این سری مقاله ها سعی شده است تا با مقایسه چندین منبع ادبی معتبر، تعدادی از مشهورترین و برترین آثار ادبی کشور افغانستان را به شما معرفی کنیم.

بادبادک باز اثر خالد حسینی

رمان «بادبادک باز»، که اولین اثر خالد حسینی می باشد، روایتی است از زندگی افغان ها که جنبه های گوناگون فرهنگ مردم و مشکلات و رنج های آنان را به خوبی بازنمایی می کند. این کتاب داستان به یادماندنی و تاثیرگذار رفاقتی میان امیر و حسن است. امیر پسر یک تاجر ثروتمند از قبیله ی پشتون و حسن خدمتکار و همراه همیشگی امیر، از قبیله ی فقرزده ی هزاره هاست.

در این میان به علت درگیری های مذهبی، قومی و سیاسی، امیر از کشور خارج می­شود و فاصله ای میان او و حسن می افتد که همین بهانه ای می شود تا داستان زندگی خود را روایت کند. این کتاب حکایتی است از دوستی، وفاداری، خیانت و دروغ که نویسنده با تصویر پردازی ها و داستان گویی غافلگیرکننده اش، مخاطب را با خود همراه می کند.

خالد حسینی نگارنده ی کتاب های درخشان دیگری چون «هزار خورشید تابان»، «دعای دریا» و «ندای کوهستان» است. او همچنین در سال 2004 موفق به دریافت جایزه ی من بوکر نیز شد.

هزارتوی خواب و هراس اثر عتیق رحیمی

کتاب «هزارتوی خواب و هراس» نوشته ی عتیق رحیمی، به زمان آشوب های حاد سیاسی در افغانستان می پردازد. علارغم اشاره های اندک راوی به وضعیت سیاسی کشورش، سایه ی آن بر سراسر رمان گسترده شده است. داستان درباره ی فرهاد، دانشجویی افغان است که با یکی از دوستانش که قصد فرار به پاکستان را دارد، برای تفریح و خوش گذرانی به بیرون رفته اند.

چند ساعت بعد در خانه ای ناشناس، حسن کتک خورده و سردرگم به هوش می آید! در ابتدا گمان می­کند که مرده است اما کم کم یادش می­آید که چه اتفاقاتی افتاده است. همزمان با غرق شدن ذهن فرهاد در خاطرات، ترس ها، توهمات و محو شدن مرز میان خیال و واقعیت او در می یابد که اگر بخواهد از دست سربازها فرار کند باید مانند دوستش همه ی دلبستگی های خود را کنار بگذارد.

عتیق رحیمی برنده جایزه ی ادبی گنکور نیز شده است. از دیگر کتاب های درخشان این نویسنده می توان به «سنگ صبور»، «خاکستر و خاک»، «لعنت به داستایفسکی» و… اشاره کرد.

در گریز گم می شویم اثر محمد آصف سلطان زاده

رمان «در گریز گم می شویم» اولین مجموعه داستان از محمد آصف سلطان زاده است که هشت داستان «در گریز گم می شویم، دوتایی پشه، دپ شاهانه، دریا دریا، ما همگی گم شده ایم، بابه مداری، داماد کابل و تا مزار» را شامل می شود. علارغم اینکه این کتاب مجموعه داستان کوتاه است، اما مانند یک رمان، درون مایه ی تقریبا خطی دارد و مشکلات مردم و آثار مخرب جنگ را بازگو می­کند.

به عنوان نمونه می توان به درون مایه ی داستان "دوتایی پشه" اشاره کرد که انتقادی است نسبت به غفلت، سردرگمی و افسردگی ناشی از فضای جنگ و ناامنی جامعه. نویسنده در داستان "در گریز گم می شویم" فرار از واقعیت را دست مایه ی نوشتن داستانش قرار داده است.

داستان "تا مزار"، اختلافات مذهبی و دو دسته شدن فرقه ها و افراد مختلف را بازگو می کند. شخصیت اصلی داستان ها، که همان راوی است، به نقل حوادث می پردازد و گاهی ردپایی از نویسنده در داستان جای می گذارد. این مجموعه اثر ارزشمندی است که با مضامین خود خواننده را به تامل وا می دارد.

کتاب در گریز گم می شویم در اولین دوره جایزه ی ادبی هوشنگ گلشیری در بخش بهترین مجموعه داستان برگزیده و به زبان هایی نظیر فرانسوی، عربی، دانمارکی و… ترجمه شده است.

بیشتر بخوانید: کتاب معجزه شکرگزاری

از یاد رفتن اثر محمد حسین محمدی

رمان «از یاد رفتن» دومین کتاب محمد حسین محمدی است که با استقبال بسیاری در ایران مواجه شد و جایزه ی بهترین رمان سال را از منتقدین ایرانی دریافت کرد. این رمان روایتی تازه از حادثه ی یازده سپتامبر است. روایتی از داخل کشور افغانستان و از دید مردم عادی که در چنگ طالبان اسیر شده اند و در اخباری که از رادیوها پخش می شود، رویاها و آرزوهایشان را جستجو می کنند.

شخصیت اصلی داستان مردی است به نام "سید میرک شاه آغا" که شخصیتی بسیار به یادماندنی و ماندگار دارد. سید میرک شاه آغا پیرمردی است که دلبستگی عمیقی به رادیوی خود دارد اما رادیو، باتری تمام کرده و دو روز است که سید میرک به اخبار گوش نکرده است.

او همه چیز را فراموش می کند؛ و این درحالی است که مجبور می شود تا برای خرید باتری به شهر برود. هسته ی اصلی داستان را رفتن و برگشتن سید میرک شاه آغا، با این بیماری فراموشی اش، به شهر تشکیل می دهد.

در بخشی از کتاب از یاد رفتن می خوانیم: به یاد می آورد امروز دو روز می شود که از دنیا بی خبر مانده است. دو روز است که نمی داند در شهر آیا کدام گپی شده یانی. دو روز است که خبر ندارد در کابل چی گپ شده و یا از قندهار چی فرمان هایی صادر شده است. به یاد پنج سال پیش می افتد، وقتی که سمت شمال سقوط کرد و طالب ها مزار را گرفتند و او رادیویش را پت کرد که مبادا آن را بگیرند و چند روز رادیو گوش کرده نتوانسته بود.

کابُل اکسپرس اثر سدریک بانل

سدریک بانل، نویسنده ای فرانسوی است که در آثارش به شکلی ویژه ای به مسائل سیاسی و اجتماعی کشور افغانستان می پردازد. «کابل اکسپرس» کتابی است در ژانر معمایی – جنایی (پلیسی) که با روایاتی واقعی از جنایات داعش ترکیب شده است. کابل اکسپرس نامی است که به شبکه ی افغانستان داعش داده می شود. دولت اسلامی از این راه جنگجویان کارکشته را از منطقه خراسان، سرزمینی که افغانستان و مناطق قبایلی پاکستان را دربرمی گیرد، به سوریه و عراق وارد می کند.

شخصیت اصلی داستان پسری است نابغه که طراح عملیاتی داعش در فرانسه می شود. این پسر زواک نام دارد که نوجوانی ۱۷ ساله و عاشق بازی کامپیوتری و نابغه ی ریاضی است. او از کابل راهی سرزمین شام می شود تا برای سران داعش از اجرای عملیاتی انتحاری در پاریس سخن بگوید که می تواند یازده سپتامبر فرانسوی ها را رقم بزند. طرح پسر چنان شگفت انگیز است که او را به دیدار ابوبکر بغدادی می برند.

این کتاب سومین کتاب از سه گانه ی مشهور سدریک بانل است. دو کتاب دیگر این مجموعه «مرد کابل» و «بد» نیز آثار درخشانی هستند که نام آن ها در بسیاری از لیست های رمان برتر کشور افغانستان به چشم می خورد.