ابوالحسن نجفی

«ابوالحسن نجفی» برای کسانی که به تحصیل در علم زبان شناسی مشغول هستند یا حرفه ویرایش را به عنوان شغل خود برگزیده اند، نام آشنایی است. نجفی مترجم، زبان شناس و ادیب تراز اول ایرانی بود و در زمان حیات خود، یکی از اعضای پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی به شمار می آمد.

ابوالحسن نجفی در سال 1308 در شهر نجف به دنیا آمد. خانواده نجفی به این علت که پدر در شهر نجف تحصیل می کرد، در آنجا زندگی می کردند و چند سال بعد از تولد ابوالحسن، به ایران بازگشتند. پدر ابوالحسن نجفی مجتهدی جامع الشرایط بود.

تحصیلات ابوالحسن نجفی

ابوالحسن نجفی تحصیلات دوره ابتدایی خود را در شهر اصفهان گذراند و توانست در سال 1326، در رشته ادبی دیپلم بگیرد. نجفی خود از معلمان این دوره از تحصیلش یاد می کند و از جعفر آل ابراهیم نام می برد که با کلاس هایش تأثیر بسیاری بر شاگردانش، ازجمله ابوالحسن نجفی گذاشته بود.

بعد از اتمام تحصیلات در اصفهان، نجفی تصمیم گرفت به دانشکده ادبیات دانشگاه تهران بیاید. او به تهران سفر کرد و در رشته زبان فرانسوی به تحصیل پرداخت. دوره ای که نجفی در دانشگاه تهران گذراند، دوره طلایی دانشکده ادبیات به حساب می آمد.

کسانی همچون «پرویز ناتل خانلری»، «موسی بروخیم» و «فاطمه سیاح» در آن زمان در دانشگاه تدریس می کردند و نجفی توانسته بود از محضر آنان به بهترین شکل ممکن بهره ببرد. نجفی نتوانست دوره تحصیلی اش در این رشته را سر وقت به اتمام برساند و دو سال بعد، یعنی در سال 1332 با نوشتن رساله ای درباره صادق هدایت به زبان فرانسوی فارغ التحصیل شد.

در سال 1338 ابوالحسن نجفی تصمیم گرفت برای ادامه دادن تحصیلاتش به کشور فرانسه سفر کند. او کارشناسی ارشد خود را در رشته زبان شناسی از دانشگاه سوربن پاریس اخذ کرد. در طول این دوره نیز از محضر استادان بزرگی همچون آندره مارتینه بهره برد.

او با برگشت به ایران، کار اتمام رساله کارشناسی ارشدش را ناتمام گذاشت و به کار ترجمه مشغول شد. رهاورد سفر او به فرانسه، ترجمه کتاب «بچه های کوچک این قرن» بود که چند ماه پس از بازگشت نجفی به ایران توسط انتشارات نیل منتشر شد و در دسترس علاقه مندان قرار گرفت.

یکی دیگر از فعالیت های نجفی بعد از بازگشت به ایران، پیوستن به حلقه ادبی جنگ اصفهان بود. این کار با دعوت کسانی همچون «محمد حقوقی» و «بهرام صادقی» انجام شد. او از شماره سوم به بعد جنگ اصفهان با این نشریه همکاری کرد. فعالیت در این نشریه باعث ایجاد دوستی میان او و کسانی چون «هوشنگ گلشیری» شد.

آثار ابوالحسن نجفی

آثار ابوالحسن نجفی را می توان به دو دسته ترجمه و تألیف تقسیم کرد:

ترجمه ها

«ادبیات چیست؟» اثر ژان پل سارتر
«خانواده تیبو» اثر مارتن دوگار
«شازده کوچولو» اثر آنتوان دوسنت اگزوپری
«شیطان و خدا» اثر ژان پل سارتر
«پرندگان می روند، در پرو می میرند» اثر رومن گاری

تالیفات

غلط ننویسیم

اما اگر بخواهیم از مهم ترین اثر او صحبت کنیم، قطعا باید از کتاب غلط ننویسیم یاد کنیم که کتابچه ای کاربردی برای نویسندگان، مترجمان و ویراستاران ایرانی است. او در این کتاب با تنظیم مدخل های بسیاری، از اغلاط رایج در زبان فارسی سخن می گوید و شکل صحیح آنان را نیز ذکر می کند. این کتاب بارها و بارها به دست کسانی همچون «محمدرضا باطنی» نقد شده و تکمله هایی نیز بر آن نوشته شده است.

بیشتر