نقد و بررسی
آموزش ریاضیات هفتم خوشخوان
چکیده
کتاب آموزش ریاضی هفتم خوشخوان شامل درس نامه های آموزشی و نمونه سوالات متفاوت پایه هفتم است و با هدف آموزش مفهومی و دقیق جهت آشنایی و آمادگی دانش آموزان برای شرکت در آزمون های تیزهوشان تألیف شده است. درس نامه های کتاب هم شامل مباحث اصلی و هم شامل مباحث پیشرفته تر هستند و در بخش سوالات نیز شاهد دو نوع سطح سوال هستیم، سطح اول در حد کتاب درسی و سطح دوم نمونه سوالات تکمیلی هستند که کمی پیچیده تراند.
هر فصل کتاب شامل چندین بخش است. هر بخش شامل درس نامه، مثال و سوالات تشریحی است. فهرست کتاب فقط صفحات شروع هر فصل را مشخص کرده است اما در ابتدای هر فصل عناوین هر بخش نیز مشخص شده است. در ادامه به بررسی کتاب آموزش ریاضی هفتم خوشخوان اثر حسن باطنی و حمیدرضا خلیلی می پردازیم.
صفحه آرایی، گرافیک و طرح روی جلد کتاب بسیار عالی انجام شده است. استفاده از نمادهای کارتونی و انیمیشنی و همچنین تنوع رنگ در بخش های مختلف از جمله حاشیه صفحات، عناوین بخش ها، رنگ اشکال و … زیبایی خاصی به کتاب داده است و با توجه به اینکه مخاطب پایه هفتم است به خوبی جذب کتاب می شود. جنس کاغذ کتاب سفید و کیفیت آن مرغوب است. فونت نوشته ها و فاصله خطوط بسیار خوب انتخاب شده اند. اشکال نیز با کیفیت بالایی ترسیم شده اند.
کتاب به عنوان یک منبع کمک آموزشی و همچنین منبع سوالات استاندارد و سوالات آزمون های تیزهوشان به خوبی توانسته به آنچه به عنوان هدف انتخاب کرده برسد. حجم کتاب معقول و متناسب است البته بهتر است تست و پاسخ تشریحی نیز به کتاب اضافه شود. کتاب دارای 285 صفحه و 604 سوال تشریحی می باشد.
کتاب دقت علمی بالایی دارد و ایراد نگارشی خاصی در کتاب دیده نمی شود (البته در صفحه 53 کتاب خط سوم منظور از “چوه نر یک” “چون هر یک” است که اشتباهاً جای حرف ن و ه عوض شده است). توصیه می شود مخاطب از بخش های هر فصل هم زمان با کلاس درس و از تمرینات تکمیلی پس از تسلط کامل بر کل فصل و حل تمامی تمارین بخش ها استفاده کند. قبل از خرید اینترنتی کتاب آموزش ریاضی 7 ام خوشخوان ادامه مطلب را بخوانید.
آموزش (درسنامه)
کتاب همانند کتاب درسی شامل 9 فصل است که عنوان هر فصل با عنوان آن در کتاب درسی یکسان است. آموزش در این کتاب به صورت بخش به بخش انجام شده به طوریکه هر فصل متناسب با محتویات و عناوینی که کتاب درسی دارد به چندین بخش تقسیم شده است که این تعداد در هر فصل متفاوت است. در برخی از فصول تعداد این بخش ها به بیش از 10 تا نیز می رسد. هر چه تعداد بخش ها بیشتر باشد، بررسی فصل بهتر انجام می شود. مرز هر بخش به خوبی مشخص و عنوان آن در یک کادر نوشته شده است.
آموزش بجز در فصل اول، به صورت عمقی انجام شده یعنی توضیحات کامل، ساده و روان هستند، حتی در فصل دوم در برخی بخش ها نیز قبل از شروع مبحث اصلی به یک مثال عامیانه و روزمره اشاره شده است. توضیحات کامل است و هر آنچه مخاطب نیاز دارد را در اختیارش قرار می دهد. در واقع این توضیحات پوششی برای کتاب درسی می باشند.
کتاب علاوه بر مباحث اصلی پایه هفتم در برخی موارد پا را فراتر گذاشته و به مواردی کرده که به طور مستقیم در کتاب ریاضی هفتم ذکر نشده اند. مواردی مانند قانون گاوس، خط موازی و مورب، زاویه خارجی، مربع و مکعب کامل، رقم یکان اعداد تواندار و … از این قبیل هستند. مثال ها فرآیند یادگیری را سرعت می بخشند. استفاده از رنگ های متنوع برای بخش های متفاوت، کتاب را تا حد بالایی جذاب و سرگرم کننده کرده است تا مخاطب انگیزه کافی را برای ادامه داشته باشد و خسته نشود.
در فصل اول، کار کمی متفاوت است و با توجه به متفاوت بودن موضوع این فصل، آموزش تنها، با استفاده از مسائل حل شده انجام شده است و دانش آموزان با استفاده از مثال ها راهنمایی شده اند. پوشش تمارین کتاب درسی، سر لوحه درس نامه ها است بدین معنا که مباحث درسنامه ها، نکات و شرایط لازم را برای پاسخ به تمارین کتاب درسی به مخاطب آموزش می دهد.
همچنین این درس نامه ها حاوی نکات برای حل تمرینات بخش خود هستند اما در بسیاری موارد برای تمرینات تکمیلی فصل به مباحث بیشتری نیاز است که به آن ها در کتاب اشاره شده است. توضیحات هر بخش با زبانی ساده انجام شده است به طوریکه تمام دانش آموزان حتی دانش آموزان ضعیف تر نیز می توانند از درس نامه های کتاب استفاده کنند زیرا فهم آن ها کار سختی نخواهد بود.
تست (تمرین)
سوالات کتاب آموزش ریاضی 7ام خوشخوان در دو قسمت که هر کدام سطح متفاوتی دارند آورده شده اند. قسمت اولیه سوالات با عنوان “تمرین های بخش” مشخص شده اند که طبقه بندی این دسته از سوالات، همانند طبقه بندی بخش های درس نامه است. این سوالات بلافاصله پس از هر بخش آورده شده اند و مباحث آن، همان مباحث بخش هستند.
حل این سوالات کار دشواری نیست و اگر مخاطب روی درس نامه ها تسلط داشته باشد به آن ها پاسخ می دهد، البته نمونه هایی از آن ها در بین درس نامه ها و حتی تمارین کتاب درسی وجود دارد، پس این سوالات، عجیب و غریب نیستند و حل آن ها به تمامی دانش آموزان توصیه می شود. تعداد آن ها متناسب است و در برگیرنده تمامی نکات هستند. هر چند سطح بندی نشده اند اما هم سطح درس نامه های ارائه شده هستند و سوالات خارج از عرف در بین آن ها دیده نمی شود.
قسمت دوم سوالات، تمرینات تکمیلی هستند که در انتهای هر فصل قرار دارند. مباحث این تمارین، کل فصل می باشد و نیاز است مخاطب به طور کامل روی فصل تسلط پیدا کرده باشد و حتی سوالات بخش را نیز کامل بلد باشد و سپس به سراغ این سوالات بیاید، هر چند این سوالات نیز سطح بندی شده اند اما می توان گفت سطح آن ها بالاتر از کتاب درسی است و حل آن ها به دانش آموزان ضعیف تر برای یادگیری بیشتر توصیه نمی شود، مگر اینکه دانش آموز بخاطر کنجکاوی به آن ها سرک بکشد.
بسیاری از این سوالات چالشی و ترکیبی هستند و دانش آموزان خاص خود را می طلبند. این قسمت مورد توجه دانش آموزان تیزهوش و نخبه قرار می گیرد. تعداد آن ها بسیار متناسب است هر چند نکات لازم برای حل آن ها در درس نامه ها وجود دارد، اما حل برخی از آن ها ملزم به ترکیب چند نکته است و اگر انگیزه کافی برای این کار وجود نداشته باشد، ممکن است دانش آموز را دل زده کند. پس علاوه بر تسلط حوصله و صبر کافی نیز نیاز است.
سوالات همگی تألیفی هستند و منبع خاصی ندارند. البته سوالات، خارج از عرف تیزهوشان نیستند. کتاب فاقد سوال تستی است و بهتر است سوالات تستی نیز به آن اضافه شود. همچنین این کتاب پاسخ نامه ندارد هر چند که هدف اصلی از عدم ارائه پاسخ نامه، ایجاد انگیزه برای مخاطب است تا با تکیه بر اطلاعات خود مسئله را حل کند اما در شرایطی که مخاطب دسترسی به دبیر خود ندارد، نرسیدن به پاسخ ممکن است کمی ذهن او را مشغول کند. بهتر است پاسخ نیز تحت عنوان جلد دوم به کتاب اضافه شود.
تعداد تست ها و سوالات
فصل |
عنوان |
سوال تشریحی |
1 |
راهبرد های حل مسئله |
68 |
2 |
اعداد صحیح |
32 |
3 |
جبر و معادله |
62 |
4 |
هندسه و استدلال |
63 |
5 |
شمارنده و اعداد اول |
104 |
6 |
سطح و حجم |
57 |
7 |
توان و جذر |
102 |
8 |
بردار و مختصات |
85 |
9 |
آمار و احتمال |
31 |
مجموع |
604 |
بیشتر
کمتر