نقد و بررسی
فرمول بیست جغرافیای ایران دهم گاج
یکی از خبرهای مهم اخیر آموزش و پرورش، که باعث نگرانی دانشآموزان شده، نهاییشدن امتحانات پایه دهم از سال 1403 است. با مطالعه کتابهایی مثل فرمول بیست جغرافیای ایران دهم (مشترک همه رشتهها) میتوانید آمادگی بیشتری برای امتحانات نهایی ترم دوم یا حتی ترم اول و میانترم داشته باشید.
لحن کتاب مثل تمام کتابهای مجموعه فرمول بیست رسمی است و هیچ نکته اضافه یا مشاورهای در مطالب کتاب وجود ندارد. فهرست کتاب شامل ده درس اصلی است اما تقسیمبندی فصلهای کتاب درسی را مشخص نکرده است. فهرست کتاب فقط بارمبندی دروس برای امتحان ترم دوم را مشخص کرده و برای امتحان ترم اول بارمبندیای وجود ندارد.
در این کتاب، مطالب درسی در قسمتی به نام درسنامه قرار گرفته، پس از آن سوالات هر فصل قرار دارد و در پایان کتاب یک پاسخنامه جامع و نمونه آزمون برای امتحانات ترم اول (2 آزمون) و ترم دوم (3 آزمون) به همراه پاسخنامه تشریحی هر آزمون قرار گرفته است.
جلد کتاب فرمول بیست جغرافیای ایران دهم، جذابیت بصری خاصی ندارد. رنگ قهوهای جلد این کتاب با جلد کتاب اصلی هماهنگی نداشته و باعث افزایش جذابیت آن نمیشود. میتوان گفت که کیفیت بالای چاپ، نوع و اندازه فونت و صفحهآرایی زیبای این کتاب، تا حد زیادی میتواند عدم جذابیت ظاهر و جلد آن را جبران کند.
نمودارهای این کتاب وضوح بالایی دارند و کیفیت عکسها نیز قابل قبول است. با این وجود سایز بعضی عکسها بیش از حد کوچک بوده و نوشتههای ریز درون عکسها به سختی خوانده میشود. از ویژگیهای جذاب این کتاب میتوان به نمودارهای جمعبندی مربوط به هر درس که در پایان درس قرار گرفته اشاره کرد.
به طور کلی میتوان گفت با توجه به کامل و جامع بودن درسنامهها و پوشش مطالب مهم کتاب درسی، این کتاب میتواند بعد از کتاب درسی به عنوان منبع اول برای آمادگی برای امتحانات به حساب بیاید. مطالعه این کتاب، بعد از خواندن کتاب اصلی و برای آمادگی بیشتر برای امتحانات مهم مثل امتحان نهایی ترم دوم پیشنهاد میشود.
درسنامه کتاب فرمول 20 جغرافیا 10
از جذابترین ویژگیهای این کتاب از مجموعه فرمول بیست گاج میتوان به پاسخ دادن به تمامی سوالات و فعالیتهای کتاب اشاره کرد. جواب فعالیتهای کتاب در بخشی با نام فعالیت (که البته برخلاف فعالیتهای کتاب شمارهبندی ندارد.) قرار گرفته و به تمامی سوالات این قسمت پاسخ تشریحی داده شده است.
بدیهی است که بعضی از سوالات فعالیتهای کتاب که جوابهای اختصاصی دارند؛ یعنی جواب آنها برای هر شخص تفاوت دارد (برای مثال سوال مربوط به مختصات مدرسه در گوگل ارث) در این کتاب قرار گرفته نشده است. بعضی سوالات کتاب هم در قسمت ایستگاه سوال جواب داده شده است.
به طور کلی کتاب فرمول بیست جغرافیای 10 گاج عملکرد خوبی در پوششدادن تمام سوالات متن کتاب دارد. با ورود به درسنامه میتوانید متن کتاب را به صورت نکتهبندیشده و با تیترهای اضافهتر بخوانید. البته باید گفت که درسنامه در بعضی قسمتها ترتیب خاصی ندارد.
برای مثال در صفحه 21 این کتاب، اول تعریف موقعیت نسبی نوشته شده، بعد مثالهای مربوط به آن ذکرشده و بعد هم به نکات مهم آن اشاره شده است. اما در صفحه 20، ابتدا نکات مهم، بعد مثال و بعد تعریف موقعیت ریاضی یا مطلق قرار گرفتهاست.
بهتر است در متن درسنامه یک نظم کلی رعایت شود تا ذهن دانشآموز در زمان یادگیری مرتبتر باشد. البته باید گفت که در مطالب درسنامه از نمودارها هم برای ترتیب بخشیدن به نکات مهم و عکسها استفاده شده است. از دیگر نکات مثبت درسنامه اضافه کردن بخشی برای یادآوری و آماده کردن ذهن دانشآموز و یادگیری بهتر مطالب است.
همچنین قسمت پانویس کتاب در بخشی به نام نکته قرار گرفته و توضیحات کلمات ناآشنا، که در کتاب اصلی در پایان کتاب نوشته شده، برای دسترسی راحتتر در مطالب درسنامه گنجانده شده است. از ابتکارات نوآورانه این کتاب میتوان به نمودار جمعبندی، با نام درس در یک نگاه، در پایان هر درس اشاره کرد که برای مرور و یادآوری مطالب شب امتحان بسیار کاربردی است.
تمام عکسهای کتاب اصلی در کتاب فرمول بیست جغرافیای ایران دهم گاج چاپ نشده اما به نامها و نکات مهم مربوط به آنها در مطالب درسنامه اشاره میشود. از نکات منفی این کتاب این است که در مطالب درسنامه فقط به مثالهای کتاب اکتفا شده و از مثالهای دیگر برای فهم بهتر مطالب و عمیقترشدن یادگیری دانشآموزان استفاده نشده است.
بخش سوالات کتاب فرمول بیست گاج جغرافیای ایران دهم
میتوان گفت که بخش سوالات کتاب فرمول بیست جغرافیای ایران دهم شامل انواع تیپ سوالات مثل درست یا نادرست، جای خالی، کمانکی، برقراری ارتباط، چهارگزینهای، اصطلاحات و تعاریف، پاسخ کوتاه و پاسخ بلند میشود. با توجه به نهاییبودن امتحان این درس و اهمیت آشنایی با انواع سوالات، به نظر میرسد مطالعه بخش سوالات این کتاب برای دانشآموزان پایه دهم بسیار کاربردی باشد.
لازم به ذکر است که تعداد سوالات هر بخش براساس چگونگی بارمبندی هر فصل تعیین نشده است. برای مثال درس شش که 4 نمره دارد، 79 سوال و فصل پنج با بارم 5/2، 100 سوال دارد. بهتر است به تناسب میزان بارم تعیینشده برای هر درس، تعداد سوالات مربوط به آن درس مشخص شود.
علاوه بر سوالاتی که در قسمت پرسشهای تشریحی وجود دارد، در متن درسنامه، به قسمتهای مهمتر به صورت سوال همراه با جواب پرداخته شده است. علاوه بر آن همانطور که اشاره شد، تمام سوالات فعالیتهای کتاب پاسخ داده شده و به پاسخ سوالات متن کتاب هم در قسمت ایستگاه سوال اشاره شده است.
این کتاب پاسخنامه کاملی دارد. در این قسمت، تمامی سوالات تمام فصلها به صورت کامل پاسخ داده شده و حتی به دلیل نادرستبودن عبارات هم پرداخته شده است. علاوه بر آن در سوالات تشریحی، پاسخها شمارهبندی شده تا دانشآموزان در بهخاطرسپاری جوابها دچار مشکل نشوند.
بعد از پاسخنامه هم بخش نمونه سوالات امتحانی قرار گرفته است. این بخش که در واقع 5 نمونه آزمون امتحانی است، شامل 2 نمونه آزمون برای ترم اول و 3 نمونه آزمون برای ترم دوم (امتحانات نهایی) میشود.
از نکات قابلتوجه این نمونه آزمونها میتوان به بارم بندی داشتن سوالات و جوابها اشاره کرد. با جواب دادن به این نمونه آزمونهای شب امتحانی و چک کردن بارمبندیها با پاسخهایشان، دانشآموزان پایه دهم همه رشتهها مطمئنا آمادگی بیشتری برای رویارویی با سوالات امتحان نهایی و یا حتی ترم اول خواهند داشت.
تعداد سوالات کتاب فرمول بیست جغرافیای ایران گاج دهم
درس |
عنوان |
تعداد سوال |
1 |
جغرافیا، علمی برای زندگی بهتر |
52 |
2 |
روش مطالعه و پژوهش در جغرافیا |
42 |
3 |
موقعیت جغرافیایی ایران |
45 |
4 |
ناهمواریهای ایران |
92 |
5 |
آب و هوای ایران |
100 |
6 |
منابع آب ایران |
79 |
7 |
ویژگیهای جمعیت ایران |
67 |
8 |
تقسیمات کشوری ایران |
50 |
9 |
سکونتگاههای ایران |
74 |
10 |
توانهای اقتصادی ایران |
97 |
نمونه آزمون ترم اول |
35 |
نمونه آزمون ترم اول |
29 |
نمونه آزمون ترم دوم |
31 |
نمونه آزمون ترم دوم |
30 |
نمونه آزمون ترم دوم |
37 |
مجموع |
869 |
بیشتر
کمتر