پرونده کولینی
پرونده کولینی در یک نگاه
:- ادبیات معاصر آلمان
- ادبیات جنایی و حقوقی
- رمانی هیجانانگیز و معماگونه در مورد تاریخِ جنایت نازیها
- داستانی انتقادی از دستگاه قضایی آلمان غربی پس از جنایات نازیها
- از پرفروشترین آثار جنایی آلمان
پرونده کولینی
بعد از موفقیت دو کتاب اول فردیناند فن شیراخ، یعنی دو مجموعه داستان کوتاه تبهکاری و جرم، در سال 2011 اولین رمان او نیز به نام پروندهی کولینی منتشر شد. این رمان نیز مانند دو کتاب قبلی او، با استقبالی بسیار گسترده در سراسر دنیا مواجه شد. شیراخ در رشتهی حقوق تحصیل کرده و از سال 1994 تا 2009 را نیز به کار وکالت امور کیفری مشغول بوده است. او در سال 2009 بعد از اتفاقی ناراحتکننده، که رفیق قدیمی خود را از دست میدهد، شغل وکالت را برای نویسندگی رها میکند و در همان سال نیز اولین مجموعه داستان کوتاهاش را مینویسد.
آثار وی تاکنون به بیش از 30 زبان دنیا ترجمه شده و فیلمی نیز از روی رمان حاضر، با نام مشابه (The Collini Case) در سال 2019، اقتباس و ساخته شده است. شیراخ در این رمان نیز مانند دو مجموعه داستانکوتاه قبلیاش به موضوع جرم و جنایت و امور کیفری و حقوقی پرداخته است؛ با این تفاوت که در دو مجموعه قبلی شاهد ترکیب زندگی و تجربیات خود نویسنده در شغل وکالت امور کیفری با عناصر داستانی بودهایم اما در این کتاب چنین نیست.
در این کتاب، کولینی به جنایات نازیها و فساد اخلاقی و فکری دستگاه قضایی آلمان غربی میپردازد. در آلمان غربی برای تبرئهی مجرمان جنگی (نازیها) محکومیتهای بسیار کمتر از حد عدالت تعیین میشده است؛ به قول خود نویسنده: «رمان پروندهی کولینی تسویه حساب خانوادگی نیست؛ بسیار بیش از آن، دربارهی قوه قضاییهی آلمان پس از جنگ است، درباره دادگاههای جمهوری فدرال است که احکام ظالمانه صادر میکردند، دربارهی قاضیانی است که برای هر قتل یک مجرم نازی تنها ۵ دقیقه زندان تعیین میکردند.»
رمان از طریق راوی سوم شخص روایت میشود و در حالی شروع میشود که در برلین فردی به نام کولینی، که خود را به جای خبرنگاری جا زده است، در اتاقی پیرمردی 85 ساله را به ضرب 4 گلوله در سر کشته است و دست از لگد زدن به صورت او نمیتواند بردارد! کولینی سپس از اتاق خارج میشود و در لابی ساختمان منتظر میماند تا دستگیر شود و هیچ دفاعی از خود نشان نمیدهد.
در روند دادرسی به پروندهی کولینی فردی به نام کاسپار لاینن، که وکیل مدافعی تازهکار در امور کیفری است، به عنوان وکیلِ او انتخاب شده است اما تازه ماجرا پیچیده میشود. از طرفی پیرمردی که کشته شده است پدرِ دوستِ قدیمی لاینن بوده است و از طرفی دیگر، فشارهای ذهنی بسیاری بر او وارد میشود؛ مانند همکاری و صحبت نکردن کولینی در جهت دفاع از خود و حتمی دانستن باخت وی در دادگاه توسط دیگر افراد به علت تازهکار بودنش.
به طور کلی شیراخ به شرحی معماگونه و هیجانانگیز از مفهوم و اهمیت عمل قضاوت و نحوه اجرای آن بر اعمال گذشتهی افراد، در خلال برقراری دادگاههای متعدد برای حل پروندهی کولینی، پرداخته است. داستانهای کوتاه شیراخ سهگانهای را تشکیل میدهند که سومین کتاب آن نیز به نام مجازات در سال 2018 منتشر شده و هر سه کتاب توسط کامران جمالی و نشر نیلوفر ترجمه و منتشر شده است.
در بخش هایی از این کتاب می خوانیم:
«20 دقیقه بعد مَرد مُرده بود. 4 پرتابه (فشنگ) پشت سر او را سوراخ کرده بود، یکی از آنها وارد مغز و از آن خارج شده بود و نیمی از چهرهاش را از هم دریده بود. قالیِ بژ خون را به خود جذب میکرد، آن سطح تیرهرنگ از خون کمکم بزرگتر میشد. کولینی تپانچه را روی میز گذاشت. روی زمین کنار مرد ایستاد، به خالها و لکههای حاکی از پیری در پشت دست مرد خیره شد. جنازه را با پایاش چرخاند. ناگهان با پاشنهی کفش به صورت مرد کوبید، به او نگاه کرد، دوباره کوبید. نمیتوانست از این کار دست بکشد، بی هیچ درنگی پاشنهاش را به صورت مرد میکوبید.»
«کسی که برای نخستینبار در یک سالن تشریح به تماشا میپردازد، با مرگِ شخصِ خود رودررو میشود. انسان مدرن دیگر با جنازه سروکار ندارد، جسد در زندگی متعارف جهانیان به طور کامل محو شده است. گاهی در کنار خیابانی جسدِ روباهی افتاده که زیر ماشین رفته. اما یک مرده را بیشتر انسانها هرگز ندیدهاند.»
«اما در مورد کاسپار لاینن اتفاق دیگری هم افتاد: او سالها به گفتههای استاداناش در دانشگاه گوش فرا داده بود، قوانین و تعبیر آنها را آموخته و تلاش کرده بود به مفهوم دادرسی کیفری پی ببرد؛ اما تازه امروز _ با این درخواست خودش از دادگاه_ پی برد که صحبت از چیز دیگری در میان است: از انسانی رنج دیده.»
پرونده کولینی
انتشارات نیلوفر
فردیناند فن شیراخ
کامران جمالی
بزرگسال
رقعی
1397
141
1
تک جلدی
9789644487354
تاریخی, جنایی و معمایی
مدرنیسم, رئالیسم
آلمان