نقد و بررسی
کتاب کار و تمرین ریاضی هفتم مبتکران
چکیده
بسیاری از دانش آموزان پایه هفتم پس از آموزش درس ریاضی به دنبال نمونه سوالات متنوع و بیشتر هستند تا با استفاده از آن ها مهارت خود را بیازمایند و آنچه آموزش دیده اند اجرا کنند. کتاب ریاضی هفتم سری کار و تمرین از انتشارات مبتکران با هدف ارائه نمونه سوالات متنوع تألیف شده است و البته در کنار این نمونه سوالات، درس نامه های خلاصه ای که صرفاً جهت مرور هستند نیز قرار گرفته اند تا مخاطب بتواند مطالب را به یاد آورد.
هر فصل کتاب کار ریاضی هفتم مبتکران شامل درس نامه، انواع سوال و آزمون فصل می باشد. کتاب فاقد پاسخ نامه تشریحی است. فهرست کتاب بسیار کامل است به طوریکه در آن صفحات شروع عناوین اصلی نیز مشخص شده است. در ادامه به بررسی کتاب کار و تمرین ریاضی 7 ام مبتکران اثر حسام سبحانی طهرانی می پردازیم.
عکس روی جلد کتاب کار و تمرین ریاضی هفتم، تصویر پرفسور مریم میرزا خانی را نشان می دهد، البته با کمی تغییر! که بهتر بود این اتفاق نمی افتاد یا عکس واقعی پرفسور میرزا خانی قرار می گرفت یا از طرح دیگری استفاده می شد. تم و طرح صفحات نیز کاغذ شطرنجی است.
جنس کاغذ سفید و کیفیت آن بالاست. استفاده از رنگ آبی برای حاشیه صفحات و عناوین نیز زیبایی خاصی به کتاب داده است. فونت نوشته ها و فاصله خطوط بسیار متناسب انتخاب شده است. فضای کافی برای حل تمامی سوالات در کتاب وجود دارد. اَشکال نیز با کیفیت بالایی ترسیم شده اند.
کتاب کار ریاضی هفتم مبتکران حجم کمی دارد و گنجایش درس نامه های کامل تر با توضیحات بیشتر و همچنین سوالات تستی را نیز دارد. این کتاب شامل 192 صفحه، 741 تمرین و 208 سوال تشریحی می باشد و به عنوان یک منبع استاندارد و پرسش های تشریحی می تواند هر آنچه یک مخاطب پایه هفتم احتیاج دارد تا در آزمون های ترم موفق شود را در اختیارش قرار دهد.
دقت علمی و نگارشی کتاب بالاست و توصیه می شود مخاطب با توجه به پیشرفت کلاس درسی و همزمان با تدریس دبیر محترم از فصل به فصل کتاب استفاده نماید. قبل از خرید اینترنتی کتاب کار و تمرین ریاضی 7 ام مبتکران ادامه مطلب را بخوانید.
آموزش (درسنامه)
اولین بخش هر فصل از کتاب کار ریاضی هفتم مبتکران درس نامه های آن هستند. درس نامه های کتاب خلاصه بیان شده اند و به جای دیدگاه عمیق آموزشی دیدگاه نکته ای دارند، به طوریکه بسیاری از مطالب با استفاده از ذکر نکته بیان شده است. این نکات صرفاً جهت یاد آوری گفته شده اند تا مخاطب بتواند آنچه را آموزش دیده به خاطر بیاورد. بنابراین قبل از استفاده از این کتاب مخاطب باید آموزش های اولیه را ببیند و سپس برای تکمیل فرآیند یادگیری و همچنین استفاده از سوالات متنوع به کتاب مراجعه کند.
دانش آموزان ضعیف و دانش آموزانی که در کلاس درس حضور ندارند و به دنبال آموزش پله ای و گام به گام به هستند به راحتی نمی توانند با درس نامه های آن ارتباط برقرار کنند، زیرا آنان به دنبال آموزش صفر تا صد هستند. بنابراین می توان گفت تنها آن دسته از دانش آموزان می توانند از کتاب کار و تمرین ریاضی هفتم استفاده کنند که تسلط کافی روی مطالب کتاب درسی دارند.
اما همین درس نامه های خلاصه خیلی خوب گفته شده اند به طوریکه اصل مطالب را به صورت نکته ای در اختیار مخاطب قرار می دهند و می توان گفت کار آن دسته از دانش آموزانی که خلاصه برداری می کنند را آسان تر کرده است. استفاده از مثال های ساده آموزشی نیز کار را کمی ساده تر می کند و فرآیند یادگیری را سرعت می بخشد و مخاطب می تواند خیلی راحت تر کاربرد نکته را برای حل مثال های متنوع ببیند.
مطالب درس نامه های کتاب کار و تمرین ریاضی هفتم مبتکران همگی در سطح کتاب درسی هستند و کتاب پوششی برای کتاب درسی می باشد به طوریکه هیچ عنوان یا مبحثی در کتاب درسی وجود ندارد که در این کتاب به آن اشاره نشده باشد.
مطالب فراتر از سطح کتاب درسی در کتاب کار ریاضی هفتم مبتکران جایی ندارد که البته بهتر است برای جذاب تر شدن موضوع، برخی مسائل را نیز به کتاب اضافه کنند. مسائلی مانند انواع دنباله ها، انواع معادلات جبری، طول پاره خط، تعداد شمارنده های مرکب و طبیعی یک عدد، رقم یکان اعداد توان دار و… مباحثی هستند که بسیاری از دانش آموزان پایه هفتم ممکن است با آن ها رو به رو شوند.
بین سوالات معمولی کتاب و درس نامه ها هماهنگی خاصی برقرار است به طوریکه آنچه که برای حل سوالات نیاز است، در بین درس نامه ها وجود دارد، اما برای برخی سوالات قسمت پرسش های مبتکرانه، درس نامه وجود ندارد که بهتر است این مورد نیز در نظر گرفته شود و حتی به صورت خلاصه، درس نامه ای برای آن ها در نظر گرفته شود.
تست (تمرین)
سوالات کتاب کار و تمرین ریاضی 7 ام مبتکران در سه بخش متفاوت آورده شده اند: بخش اول سوالات، «سوالات تشریحی» می باشند که با توجه به موضوع درس نامه ها طبقه بندی شده اند و مخاطب می تواند پس از هر درس نامه سوالات مربوط به آن را حل کند. سوالات این بخش بسیار کامل هستند و تعداد آن ها بسیار متناسب است. مخاطب همواره نمونه های مشابه برای حل را در اختیار دارد و می تواند روی مطالب تسلط پیدا کند.
همچنین انواع طیف سوال در آن ها دیده می شود. سوالات ابتدایی صحیح و غلط، سوالات بعدی جای خالی و سپس سوالات تستی و در نهایت سوالات تشریحی قرار دارند که تداعی کننده یک آزمون استاندارد می باشند. چینش سوالات به این صورت باعث ایجاد انگیزه در مخاطب می شود زیرا سوالات اولی ساده تر اند که باعث می شود مخاطب در آرامش کامل قرار گیرد و سپس سوالات بعدی را حل کند.
هر آنچه مخاطب نیاز دارد تا به این سوالات پاسخ دهد، از قبل در کتاب آموزش دیده است. بنابراین لازمه حل این سوالات تسلط بر کتاب درسی و درس نامه های کتاب کار و تمرین ریاضی هفتم مبتکران است. حل این سوالات که تشابه بالایی با سوالات کتاب درسی دارد باعث می شود مخاطب روی سوالات کتاب درسی نیز تسلط پیدا کند و بتواند به سادگی آن ها را حل کند. وجود انواع طیف سوال باعث می شود که مبحث و مطالب از دیدگاه و زاویه های متفاوت مورد بررسی قرار گیرد به طوریکه مخاطب می تواند یک مطلب را با چندین دیدگاه ببیند و روی آن به طور کامل تسلط پیدا کند.
سوالات این قسمت همگی استاندارد هستند و سوال غیر متعارف و بالاتر از سطح کتاب در آن دیده نمی شود. این قسمت فاقد پاسخ نامه است. هر چند حل سوالات این قسمت با کمی دقت کار دشواری نخواهد بود اما وجود پاسخ نامه تشریحی کار را برای مخاطب ساده تر می کند و در موارد لزوم می تواند به آن رجوع کند.
بخش دوم «پرسش های مبتکرانه» است. سوالات این قسمت کمی فراتر از سطح کتاب بین درسی است و بیشتر مورد توجه دانش آموزان علاقه مند به ریاضی قرار می گیرد. بنابراین حل همه آن ها به تمامی مخاطبین پیشنهاد نمی شود. برای این سوالات درس نامه ای در کتاب کار و تمرین ریاضی هفتم وجود ندارد و لازمه حل آن ها آموزش از قبل است.
وجود این قسمت باعث می شود دانش آموزان قوی تمایل بیشتری به ارتباط با این کتاب داشته باشند. حل برخی سوالات کار ساده ای نخواهد بود و با استفاده از خلاقیت و ترکیب چند موضوع قابل حل هستند. پاسخ این قسمت در انتهای کتاب قرار دارد البته پاسخ نامه فقط به جواب آخر اشاره کرده است و توضیح کاملی ندارد.
و اما آخرین بخش «آزمون پایان فصل» است که مخاطب در انتهای هر فصل می تواند خود را محک بزند و میزان تسلط خود را بر روی مطالب و مباحث کل فصل به دست آورد. این قسمت نیز پاسخ نامه تشریحی ندارد. متاسفانه کتاب کار و تمرین ریاضی هفتم مبتکران بخش جداگانه ای برای تست ندارد که این موضوع می تواند برای برخی مخاطبین ناخوشایند باشد، زیرا خیلی از دانش آموزان به دنبال افزایش مهارت تست زنی خود هستند. بنابراین افزودن بخش جداگانه تست به کتاب می تواند کمک شایانی به مخاطبین باشد.
تعداد تست ها و سوالات
فصل |
عنوان |
تمرین |
آزمون تشریحی |
1 |
راهبرد های حل مسئله |
29 |
10 |
2 |
اعداد صحیح |
86 |
22 |
3 |
جبر و معادله |
111 |
22 |
4 |
هندسه و استدلال |
110 |
24 |
5 |
شمارنده و اعداد اول |
124 |
29 |
6 |
سطح و حجم |
109 |
23 |
7 |
توان و جذر |
127 |
22 |
8 |
بردار و مختصات |
93 |
22 |
9 |
آمار و احتمال |
85 |
34 |
مجموع |
741 |
208 |
بیشتر
کمتر