نقد و بررسی
آبروی از دست رفته کاترینا بلوم
رُمان «آبروی از دست رفتهی کاترینا بلوم» نوشته شده توسط هانریش بُل، رماننویس و نمایشنامهنویس مشهور آلمانی، در سال 1974 منتشر شده است. این کتاب عنوان فرعی دیگری به نام «خشونت چگونه پا میگیرد و به کجا میانجامد» نیز دارد. هانریش بُل را یکی از بزرگترین نویسندگان آلمانیِ بعد از جنگ جهانی دوم میدانند. همچنین منتقدان دو رمان «قطار به موقع رسید (نشر چشمه)» از هانریش بُل و «بیرون، پشت در» از ولفگانگ بورشورت را، نقطهی شروع ادبیاتِ آلمان پس از جنگ جهانی دوم مینامند.
این نویسنده طی سالهای نویسندگیاش موفق به دریافت جایزه بزرگ ادبی آلمان، جایزه گئورگ بوشنر، شد و همچنین به دلیل نوشتن رمان بزرگ «سیمای زنی در میان جمع (نشر آگه)»، جایزه نوبل ادبی را در سال 1972 دریافت کرد. سبک اکثر آثار بُل واقعگرایانه و انتقادی است. او نوشتن را در تعهد به خدمت به اجتماع بشری، به خصوص آلمان ویران شدهی پس از جنگ جهانی دوم، میدید. رمان حاضر را میتوان به نوعی ادامهی رمان سیمای زنی در میان جمع دانست.
خلاصه داستان کتاب آبروی از دست رفته کاترینا بلوم
"کاترینا بلوم" خدمتکاری ساده است که با سعی و تلاش خود موفق شده فقری را که تمام عمر با آن دستپنجه نرم کرده است، از بین ببرد و به وضعیت مالی قابل قبولی برسد. داستان از نقطهای شروع میشود که او در یک مهمانی شبی را با فردی به نام "لودوینگ گوتن" سر میکند و صبح روز بعد پلیس برای دستگیری گوتن سر میرسد؛ اما زمانی که پلیس سر میرسد گوتن ناپدید شده و کاترینا بلوم را تنها مییابند؛ پس در نتیجه او را بازداشت میکنند.
اما زمانی همه چیز اوج میگیرد که طی بازجوییهای مکرر پلیس و تلاش آنها برای متهم کردن بلوم به عنوان همدستِ گوتن، روزنامهای عامه پسند (به صورت کنایهای به روزنامه "بیلد" آلمان) شروع به تخریب شخصیت بلوم در جامعه میکند؛ آن هم با اتهاماتی مانند مجرمی و هرزگی. اما چگونه این روزنامه میتواند خدمتکاری ساده را به قاتل تبدیل کند؟ این چیزی است که با خواندن رُمان متوجه آن میشوید.
سبک هانریش بل در آبروی از دست رفته کاترینا بلوم
به طور کلی در این رمان شاهد آخرین دیدگاههای سیاسی-اجتماعی هانریش بُل هستیم که نویسنده قصد دارد تاثیر روزافزون و ناباورانهی رسانهها و ارتباطات دسته جمعی (در آن زمان روزنامه) بر عموم جامعه را به تصویر بکشد و آن را نقد کند. از این رمان در سال 1975 فیلمی به همین نام با کارگردانی "فولکر شلوندورف" ساخته شده است.
از هانریش بُل علاوه بر رمانهای اشاره شده، کتابهایی مانند «بیلیارد در ساعت نه و نیم» (نشر ماهی) و «نان سالهای جوانی» (نشر چشمه) نیز در ایران منتشر شده است. کتاب آبروی از دست رفتهی کاترینا بلوم را حسن نقرهچی به فارسی برگردانده و انتشارات نیلوفر به چاپ رسانیده است. کتابهای «دکتر فاستوس» از توماس مان و «سالهای سگ» از گونتر گراس نیز آثاری است که توسط حسن نقرهچی ترجمه شده است.
جملاتی زیبا از کتاب آبروی از دست رفته کاترینا بلوم
«پیش از رفتن به سلول، دو شمارهی روزنامه را از کیفش بیرون کشید و پرسید: آیا دولت هیچ کاری نمی تواند انجام دهد تا از من در برابر این لجننامه دفاع کند و حیثیت پایمال شدهی مرا اعاده کند؟ من خوب میدانم که بازجویی از من کاری منطقی و قانونی است و شما حق دارید از کوچکترین جزئیات زندگی من آگاه شوید، اما چیزی که برای من غیرقابل درک است درز کردن جزئیات این بازجویی مانند «آقای مهمان» به روزنامه است. آنان چگونه توانستهاند به این همه بهتان و دروغ که به من نسبت داده شده دست یابند؟»
«اما بیشتر هنگامی که آدم تنهاست و هر آشناییای را نمیخواهد بی قید و شرط شروع می کند، مشکل میشود با دیگران رابطه برقرار کرد. پس راهی دیگر به غیر از سوار شدن در اتومبیل و روشن کردن رادیو و به راه افتادن برایم باقی نمیماند. آن هم همیشه در باران و از آن جالب تر جاده های پُردرخت!»
«چرا برای یک نفر اتاق کارش ناگهان تهوع آور می شود؟ همه چیز را به هم ریخته و کثیف می بیند، در حالی که حتی یک چوب کبریت هم زیادی نیست و همه چیز سر جای خودش قرار گرفته است. چه چیز سبب می شود مبلهای چرمی قرمز رنگ که خاطرات جالبی از معاملات پر سود و گپ زدنهای دوستانه را شاهد بوده اند و روی شان واقعا راحت میشود لَم داد و به موسیقی گوش داد و یا حتی قفسهی کتابخانهی دوست داشتنی قدیم ناگهان چندشآور و از بنیان کج و معوج جلوه کنند، تابلوی نقاشی آویخته از دیوار اثر شاگال که امضای خود نقاش را دارد، آن چنان مشکوک به نظر می آید که گویی خود نقاش آن را کپی کرده است؟ زیر سیگاری و فندک و مشروب خوری و اشیای لوکس و گران قیمت دیگر چه گناهی مرتکب شده بودند؟»
مفید بود؟
1
0
بیشتر
کمتر