نقد و بررسی
بیگانگی در آثار کافکا (تاثیر کافکا بر ادبیات مدرن فارسی)
کتاب بیگانگی در آثار کافکا در واقع برگردانِ فارسیِ پایاننامهی محمود فلکی در رشتهی زبان و ادبیات آلمانی و ایرانشناسی در دانشگاه هامبورگِ آلمان است. این پایاننامه در آلمان نیز توسط انتشارات Grin Verlag در سال 2005 به صورت کتابی مجزا چاپ شده است. نویسنده در ابتدای کتاب توضیحاتی دربارهی مواردی همچون چگونگیِ روندِ ترجمهی این کتاب، تغییرات ساختاری و متنی کتاب نسبت به مقاله و دو پیوست الحاق شده به انتهای کتاب، میدهد.
متن اصلی کتاب به دو بخش تقسیم شده است. در ابتدای بخش اول: "بیگانگی در آثار کافکا" خواننده با خلاصهای از ویژگیهای محیطی، تاریخی و اجتماعی زندگیِ فرانتس کافکا، نویسنده بزرگ چک، آشنا میشود که در واقع تلاشی است برای شناخت بیگانگی در زندگیِ کافکا. اصطلاح بیگانگی یاد شده در متن به صورت ساده، عنوانی است برای نحوهی تعامل کافکا (به عنوان انسانی که فردیّت و هویتاش به چالش کشیده و از دست رفته) با دنیا. در قسمت بعدی این بخش با انعکاس بیگانگی در داستانهای کوتاه و رمانهای کافکا در خلال بررسی و تفسیری مفصل از دو اثر او، یعنی "گراخوس شکارچی" و "مسخ" مواجهه میشویم.
بخش دوم: "تاثیر کافکا بر ادبیات مدرن فارسی" پیرامونِ تاثیرپذیری نویسندگانی چون صادق هدایت و بهرام صادقی از کافکا جریان دارد؛ زیرا آثار این نویسندگان نمونههایی بسیار خوب از ادبیات مدرن فارسی میباشند. دو پیوست نام برده در ابتدا بوف کور، نمادِ سرگشتگیِ روشنفکرِ ایرانی، زبان مسخ و دشواری ترجمه نام دارند که جهت تکمیل مباحثِ بخش دوم کتاب آورده شدهاند.
محمود فلکی داستاننویس و منتقد ایرانیِ است که علارغم مهاجرتش به آلمان، در زمینه زبان و ادبیات فارسی فعالیتهای گستردهای دارد. از جمله کتابهای او میتوان به رمان سایهها (نشر ثالث) و کتاب روایت داستان (نشر کلاغ) اشاره کرد.
در بخش هایی از این کتاب می خوانیم:
«کافکا در جستجوی هویت خویش و منِ رهای خود، نه تنها به عنوان یک یهودی، بلکه به عنوان یک اروپایی مدرن، مدام به ناممکن بودن ایجاد نوعی ارتباط با دیگری در شرایط ویژه میرسد و خود را تنها و بیگانه حس میکرد.»
«کافکا: "من در خانوادهای میان بهترین و با محبتترین انسانها زندگی میکنم. بیگانهتر از یک آدم بیگانه. در سال گذشته با مادرم در روز به طور میانگین بیست کلمه هم صحبت نکردهام. با پدرم به ندرت بیش از سلام و علیک حرفی رد و بدل کردهام، با خواهرها و دامادهایم اصلاً حرف نمیزنم."»
«آثار کافکا با هجرت و سرگردانیِ پایانناپذیر نشاندار میشوند. در داستانهای کافکا، هجرت و بیگانگی چنان درهم تنیده شدهاند که به سختی میتوان آنها را از یکدیگر جدا کرد.»
مفید بود؟
1
0
بیشتر
کمتر