شهروند و مافیا

مگر می شود تا به الان حتی نام بازی «مافیا» به گوشتان نخورده باشد؟! یکی از بهترین اتفاقات در سال های گذشته و طی دوران سخت کرونا، گسترش باور نکردنی بازی های گروهی و دسته جمعی و به تبع، افزایش ارتباطات اجتماعی واقعی بوده است. در میان بازی های گروهیِ ترویج یافته طی چند سال اخیر، بازی مافیا (با اقتدار و با اختلاف!) در صدر محبوب ترین و پرطرفدارترین بازی های دسته جمعی میان مردم ایران ( و حتی مردم بسیاری دیگر از کشورها) قرار گرفته است.

اگر شما نیز نام بازی مافیا را شنیده اید و می خواهید آن را به ساده ترین و بهینه ترین روش یاد بگیرید ( و یا حتی این بازی را بلد هستید و می خواهید سطح خود را ارتقا دهید)، کتاب «شهروند و مافیا» راست کار شماست!

کتاب کوتاه، جامع و در عین حال بسیار سادۀ شهروند و مافیا، برای اولین بار در سال 1400 منتشر شده است. نویسندۀ این کتاب، عرفان شکوهی، با استفاده از دست اول ترین و معتبر ترین منابع خارجی، دست به تألیف و گردآوری اطلاعات این کتاب خواندنی زده است که لیست همۀ این منابع را می توان در انتهای کتاب مشاهده کرد.

در واقع، کتاب شهروند و مافیا برای آموزش اصولی و نظام مند این بازی محبوب به نوآموزان و تازه کاران نوشته شده است اما، به دلیل بررسی علمیِ منطقِ بازی، می تواند برای بازیکنان حرفه ای تر نیز مفید باشد.

کتاب شهروند و مافیا با یک سرآغاز از سوی نویسنده شروع شده و در قسمت انتهایی کتاب، شاهد لیست منابع آن هستیم. متن اصلیِ کتاب طی 16 فصل به نگارش درآمده است که عناوین آن ها عبارتند از:

1. منطق اصلی بازی مافیا چیست؟
2. منطق بنیادی مافیا چه شباهتی با منطق بنیادین واقعیت ما دارد؟
3. دروغ را در زمانه ات بشناس!
4. دروغ گو های زمانه ما چه ویژگی هایی دارند؟
5. بازی مافیا
6. تاریخچۀ بازی مافیا
7. مزایای بازی فکری و تأثیر آن در زندگی فردی و اجتماعی
8. مهارت های لازم برای بازی مافیا
9. اصطلاحات بازی گروهی مافیا
10. فهرست اصطلاحات بازی مافیا
11. بسیار مافیا باید، تا پخته شود خامی
12. روش و قوانین بازی مافیا
13. معرفی مهمترین و کلیدی ترین نقش های بازی مافیا
14. نقش های مهم و جذاب بازی مافیا در گروه شهروندی
15. نقش های مهم و جذاب بازی مافیا در گروه مافیا
16. بازی کلاسیک مافیا

عرفان شکوهی از همان ابتدای کتاب، آموزش بازی مافیا را با سبکی روانشناسانه و جامعه شناسانه شروع می کند. نویسنده با استفاده از قیاسی نمادین ما بین منطق و محیط بازی مافیا و منطق و محیط جامعۀ پیرامون ما، سعی بر پیشبرد آموزش این بازی جذاب دارد.

او در آغاز کتاب از «منطق بنیادین» بازی مافیا سخن به میان می آورد و این منطق بنیادین را، وسیله ای کاربردی در مواجهه با دنیای روزمرگی های انسانی می داند. در ادامه، نویسنده به مقوله های «دروغ» و «دروغ گو» می پردازد و پایه و اساس بازی مافیا را بر اساس تعاریف و توضیحاتش برای این دو موضوع، بنیان گذاری می کند.

عرفان شکوهی بسیاری از ویژگی های دروغ در زمان معاصر و تکنیک های تشخیص دروغگویان را، چه در دنیای واقعی و چه در دنیای بازی مافیا، به مخاطبین آموزش می دهد. پس از این بخش ها، نوبت به معرفی هستۀ اصلی بازی مافیا می رسد. در این بخش ها، مخاطبین با توضیحات جامع و ساده ای از انواع بازی های گروهی و فرق آن ها، مهارت های لازم برای بازی مافیا، فهرست کامل اصطلاحات بازی مافیا و نقش های اصلی و مهم دو تیم شهروند و مافیا آشنا می شوند.

در انتها نیز، توضیحی راجع به اقدامات قبل از شروع بازی مافیا و چگونگی چیدمان شخصیت های بازی مافیا در نوع «کلاسیک» آن دیده می شود.

در بخش هایی از کتاب شهروند و مافیا می خوانیم:

اگر از افراد تازه وارد در بازی مافیا هستید باید درک کنید که اوایل درگیر هیجان و شناخت خود بازی و همچنین بازیکنان خواهید بود. با گذشت زمان متوجه می شوید که جمع کوچک ما در واقع یک نمونۀ کوچک از جامعه بزرگ ماست و اگر بتوانیم منطق های ریز و درشت حاکم بر آن را کشف کنیم، می توانیم با کمک آن ها تصویری ساده شده از جهان در ذهنمان بسازیم و با این وسیله به شناخت آن نزدیک تر شویم.

 

وقتی چشم ها را باز می کنید، به دنیایی پرتاب می شوید که قواعد مافیا بر آن حکم فرماست و شما بر اساس نقشی که برایتان تعریف شده، تمام تلاشتان را می کنید تا گروهتان برنده شود، چون منافع واقعی شما با اعضای گروهتان گره خورده است. به طور معمول وقتی آدم ها به دنیایی وارد می شوند، قبل از اینکه دربارۀ قواعد بازی فکر کنند، منافع خود را شناسایی می کنند و در راه تحقق آن ها گام بر می دارند. انگار جهان هم مثل یک بازی است که همان ابتدا قواعدش را برای ما تعریف می کند و برای تحقق نقش ها ما را تربیت می کند. البته نکته انحرافی این جاست که قواعد بازی را مافیا طراحی کرده اند، نه شهروندان.

 

جورج اورول: مافیا یک بازی کاملا جدی، بسیار فکری و تلفیقی از روانشناسی اجتماعی، روانشناسی زبان بدن و چهره، آواشناسی، رفتارشناسی، دقت تحلیل، موشکافی منطقی و فلسفی، آمار و احتمالات، ریاضیات و توان قضاوت و رهبری و نیز نیازمند بازیگری و هوش اجتماعی و هیجانی و در عین حال فوق العاده هیجان انگیز است.

 

گردن گرفتن: گردن گرفتن زمانی رخ می دهد که بازیکنی با قاطعیت می خواهد بازیکن دیگر را که فکر می کند مافیاست را از بازی بیرون بیاندازد و تمام عواقب بیرون رفتن آن بازیکن را برعهده می گیرد یا به عبارت دیگر خون آن بازیکن به گردن او خواهد بود. به طبع در صورتی که بازیکن حذف شده در طی رای گیری شهروند بوده باشد، بازیکنی که خون او را گردن گرفته است در روز بعد در صورت بودن در بازی، کار دشواری برای رفع اتّهام از خود در پیش خواهد داشت.