فرمول بیست شیمی دهم کتابی جهت آمادگی برای امتحانات تشریحی و نهایی است که توسط نشر «گاج» منتشر شده است. سال چاپ این کتاب 1403 و مناسب برای امتحانات تشریحی سال 1403 به بعد می‌باشد.
کتاب حاضر شامل سه فصل اصلی مطابق با فصل‌بندی کتاب درسی و یک ضمیمۀ امتحانات نهایی می‌باشد. در کنار درسنامه‌ها و سوالات، چندین QR-code در کتاب برای دسترسی به حدود هفت ساعت محتوای آموزشی ویدیویی ایجاد شده است.
طرح روی جلد کتاب فرمول بیست شیمی دهم زیبا و نسبتا مدرن است. صفحه‌آرایی کتاب بسیار خوب صورت گرفته و در آن، از آیکون‌های گرافیکی و کادرهای خلاقانه استفاده شده است. کاغذ به کار رفته در کتاب از جنس «بالکی» است که موجب جلوگیری از خسته شدن چشم‌ها می‌شود.
در متن کتاب از چندین رنگ بانشاط و جذاب استفاده شده اما، کیفیت چاپ مطالب نسبتا متوسط است. با این وجود، رنگی بودن مطالب موجب تجربۀ مطالعۀ بسیار خوبی برای دانش‌آموزان می‌شود. سایز فونت به کار رفته در کتاب و فضاهای خالی آن نیز، متناسب با حجم و محتوای کتاب است.
در مجموع، شیمی دهم فرمول بیست گاج کتابی بسیار خوبی جهت آمادگی برای امتحانات تشریحی و نهایی است. این کتاب با داشتن رویکرد کاملا آموزش‌محور چه در بخش درسنامه و چه در بخش سوالات و همچنین، آموزش مطالب سطح بالاتر، گزینۀ مناسبی برای طیف وسیعی از دانش‌آموزان می‌باشد.
دانش‌آموزان به راحتی می‌توانند از کتاب فرمول بیست شیمی دهم گاج به عنوان «منبع اول» جهت آماده شدن برای امتحانات تشریحی و نهایی خود استفاده کنند. از این کتاب می‌توان هم در کنار کلاس‌های درسی خود و هم در شب‌های امتحانی برای مرور و جمع‌بندی استفاده کرد.
درسنامه فرمول بیست شیمی دهم گاج
بررسی ساختاری
در هر فصل از کتاب فرمول بیست شیمی دهم گاج ابتدا، درسنامه‌هایی مفصل و پرحجم تحت عنوان «بسته» وجود دارند و سپس، سوالات تشریحی متناسب با هر بسته آورده شده است. هر بستۀ آموزشی متناسب با چندین صفحه از کتاب درسی بودجه‌بندی شده و در قسمت تیتر خود، به صفحات متناظر با کتاب درسی اشاره شده است. وجود درسنامه‌های نسبتا پرحجم پیش از سوالات، نشان‌دهندۀ رویکرد آموزش‌محور کتاب است.
محتوای هر بستۀ آموزشی، میکروطبقه‌بندی شده و شامل تیترها و موضوعات مختلفی از کتاب درسی می‌باشد. در ابتدای هر فصل کادری تحت عنوان فیلم شب امتحان دیده می‌شود. در هر کادر کیو آر کد هایی برای آموزش ویدیویی آن فصل از کتاب در نظر گرفته شده است که با اسکن QR-code محتوا آموزشی در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
بررسی محتوایی
کتاب شیمی دهم فرمول بیست گاج پوشش بسیار خوبی روی مطالب کتاب درسی شیمی دهم داشته است. همچنین، این کتاب به آموزش برخی از مفاهیم با سطحی کمی بالاتر از میانگین امتحانات نهایی نیز پرداخته است. این موضوع باعث شده تا محتوای کتاب حاضر برای طیف گسترده‌تری از دانش‌آموزان، به خصوص دانش‌آموزان قوی‌تر، مناسب شود.
به عنوان نمونه، در درسنامۀ بستۀ1 فصل دوم کتاب، طرحی کلی از «دستگاه تقطیر» آموزش داده شده است. این شکل در کتاب درسی وجود ندارد، ولی ارزش آموزشی بالایی برای فهم بهتر مطالب کتاب درسی دارد.
با این وجود در مواردی نیز، فراتر رفتن از مطالب کتاب درسی موجب بهم ریختن روند آموزشی دانش‌آموزان در این کتاب می‌شود. به عنوان مثال، در بخش قانون پایستگی جرم و موازنۀ واکنش شیمیایی شاهد آموزش خوب و منظمی هستیم، اما وجود ترکیبات شیمیایی سطح بالا در (ترکیبات کمپلکس) سطح آموزش این قسمت را بیشتر مناسب کنکور کرده است تا امتحانات نهایی.
مبحث درصد جرمی و غلظت مولار نیز نمونه‌ای دیگر از این مشکل است. در این بخش نیز علارغم وجود درسنامۀ باکیفیت و انسجام بالا، شاهد فرمول‌ها و روابطی هستیم که بیشتر برای کنکور مناسب هستند تا برای امتحانات نهایی.
به طور کلی، درسنامه‌های کتاب حاضر از کیفیت و پوشش‌دهی بسیار خوبی برخوردار هستند. بخش‌های «ساختار لوئیس»، «میدان الکتریکی و نیروهای بین مولکولی» و «نام‌گذاری کاتیون‌هایی با چندبار الکتریکی»، نمونه‌هایی هستند از آموزش بسیار خوبِ پایه‌ای، مرحله‌به‌مرحله و در عین حال خلاصه که روند یادگیریِ بسیار خوبی را دنبال می‌کنند.
از نظر تعداد مثال‌ها و تمارین نیز، این کتاب عملکرد بسیار خوبی را از خود نشان داده است. به خصوص در مباحث مهم‌تر و سوال‌خیزتر، تعداد و تنوع مثال‌ها و تمارین بیشتر می‌شود. همچنین، در مباحث مسئله‌محور و محاسباتی، شاهد تفکیک و تیپ‌بندی موضوعی خوبی می‌باشیم. بخش‌های استوکیومتری واکنش و روابط مول-مول مثال‌هایی از این دست هستند.
سوالات فرمول بیست شیمی 10 گاج
بررسی ساختاری
در کتاب فرمول بیست شیمی دهم گاج بعد از اتمام بستۀ آموزشی از پرسش‌های تشریحی متناظر با آن آورده شده است. در بخش سوالات تشریحی شاهد انواع پرسش‌های «جای خالی»، «ارتباط دادنی»، «درست یا نادرست»، «دو گزینه‌ای و انتخابی»، «مفهومی»، «جدولی و نموداری» و «محاسباتی» می‌باشیم. ساختار و تنوع این سوالات متناسب با آزمون‌های تشریحی چندسال اخیر می‌باشد.
در انتهای کتاب و در بخش نمونه سوالات امتحانی، دو آزمون جامع نوبت اول و سه آزمون نوبت دوم گنجانده شده است. ساختار این آزمون‌ها دقیقا مشابه با امتحانات تشریحی و نهایی است و برای هر سوال نیز، یک بارم‌بندی استاندارد صورت گرفته است.
بررسی محتوایی
بخش سوالات کتاب شیمی دهم فرمول بیست گاج نیز، همانند بخش درسنامه، از کیفیت و پوشش‌دهی بسیار خوبی برخوردار است. بخش سوالات در مجموع، پوشش خوبی روی کتاب درسی داشته‌اند، تنوع بالایی دارند و تیپ‌بندی و طبقه‌بندی خوبی روی آن‌ها صورت گرفته است. بخش «انحلال‌پذیری» نمونه‌ای از تنوع بالا (به خصوص در سوالات نموداری) و تیپ‌بندی مناسب سوالات است.
همچنین بسیاری از سوالات تالیفی نیز رویکردی آموزشی و نکته‌محور دارند. به عنوان مثال، سوال 328 از بخش «ساختار لوئیس» سوالی سطح بالا و با ارزش آموزشی بسیار بالا محسوب می‌شود که مفهوم تعداد الکترون‌های پیوندی و ناپیوندی را به خوبی به دانش‌آموز یاد می‌دهد.
سوال 288 از بخش «هواکره» نیز، نمونه‌ای دیگر از سوالات جدول‌دار، آموزش‌محور و به‌روز کتاب است که مفهوم مبحث خود را به خوبی آموزش می‌دهد. با این وجود در برخی بخش‌ها نیز سوالات بیش از حد از سطح امتحانات تشریحی و نهایی بالاتر می‌رود. به عنوان مثال، سوال 291 از بخش هواکره سوالی نامناسب برای امتحانات نهایی می‌باشد.
پاسخنامه فرمول بیست شیمی 1 گاج
بخش پاسخنامۀ کتاب فرمول بیست شیمی دهم شامل پاسخ‌هایی تشریحیِ جمع‌وجور و در عین حال کامل برای تمامی سوالات است. پاسخنامه برای سوالات چندبخشی تا جای ممکن به تمامی موارد و بخش‌ها پرداخته و سوالات محاسباتی، به صورت قدم‌به‌قدم حل شده‌اند. در بخش پاسخنامۀ امتحانات آخر کتاب نیز، هر بخش از پاسخ سوالات جداگانه بارم‌بندی شده است.
در لابه‌لای پاسخ سوالات، نکات و تذکرات آموزشی مفیدی وجود دارد که با زبان صمیمی و طنزگونه نوشته شده است. این رویکرد در پاسخنامه موجب یادگیری دوچندان و مرور بهتر مطالب توسط دانش‌آموزان می‌شود.
انتشارات گاج
