نقد و بررسی
ماجرای بیست شیمی دهم خیلی سبز
ماجراهای من و درسام شیمی دهم خیلی سبز یکی از کتاب‌های شناخته‌شده و پرفروش انتشارات خیلی‌سبز است. این کتاب به قصد توانمندسازی و آموزش دانش‌آموزان تا رسیدن به نمره 20 در امتحانات نهایی نوشته شده است. ماجراهای من و درسام شیمی 1 مدعی است که 60 درصد از نمرۀ قبولی از دانشگاه را در دل خود جای داده است و برای امتحانات نهایی 1403 به بعد مناسب می‌باشد.
در فهرست کتاب سه فصل اصلی دقیقا منطبق با شیوۀ فصل‌بندی کتاب درسی شیمی پایۀ دهم به چشم می‌خورد: فصول کیهان زادگاه الفبای هستی، ردِّپای گازها در زندگی و آب، آهنگ زندگی. در انتهای فهرست نیز چند سری سوالات امتحانات نهایی به چشم می‌خورد.
کتاب ماجراهای من و درسام شیمی دهم از طراحی جلد و صفحه‌آرایی بسیار زیبایی برخوردار است. در این کتاب تنها از دو رنگ استفاده شده و رنگ‌آمیزی خیلی زنده‌ای ندارد. جنس کاغذ به کار رفته در این کتاب کاهی و زرد رنگ است و از لحاظ ضخامت، اندکی نازک‌تر از معمول می‌باشد. این دو مورد را می‌توان از نکات نسبتا منفی ظاهری کتاب دانست.
ماجراهای من و درسام شیمی دهم خیلی سبز را می‌توان به جرئت کتابی مناسب و کامل جهت 20 گرفتن در امتحانات نهایی دانست! این کتاب کاربردی و دارای رویکردی منحصر به فرد و بهینه را، به راحتی می‌توان به عنوان «منبع اول» برای امتحانات نهایی انتخاب کرد. دانش‌آموزان در هر سطحی می‌توانند با رجوع به این کتاب و مطالعۀ بخش‌های مختلف آن، عملکرد خود را در آزمون‌های تشریحی و نهایی بهبود ببخشند.
درسنامه ماجراهای من و درسام شیمی 10 خیلی سبز
ساختاری مناسب جهت 20 شدن
در کتاب ماجراهای من و درسام شیمی دهم ساختاری منسجم و یکدست برای آموزش حداکثری دانش‌آموزان استفاده شده است. هر فصل از کتاب به چندین زیربخش به نام «درس» تقسیم شده است. هر درس براساس پیشروی روند آموزشی کتاب درسی تدوین شده و دارای چندین زیرعنوان نیز می‌باشد. به عنوان مثال، فصل دوم کتاب به 6 درس تقسیم شده است:
- درس 1 (صفحه‌های 47 تا 55 کتاب درسی)
- درس 2 (صفحه‌های 55 تا 58 کتاب درسی)
- درس 3 (صفحه‌های 58 تا 65 کتاب درسی)
- درس 4 (صفحه‌های 66 تا 75 کتاب درسی)
- درس 5 (صفحه‌های 76 تا 79 کتاب درسی)
- درس 6 (صفحه‌های 79 تا 84 کتاب درسی)
و برای مثالی از تفکیک جزئی هر درس، در درس سوم همین بخش 4 تیتر فرعی به چشم می‌خورد:
- «اکسیدها در فرآورده‌های سوختن»
- «رفتار اکسیدهای فلزی و نافلزی»
- «واکنش‌های شیمیایی و قانون پایستگی جرم»
- موازنه کردن معادلۀ یک واکنش شیمیایی»
اما فایدۀ این طبقه‌بندی و تفکیک بسیار جزئی مطالب درسی در چیست؟
این طبقه‌بندی منظم، قدم‌به‌قدم و بهینه موجب می‌شود تا دانش‌آموز با ذهنی آماده و منسجم به یادگیری مطالب درسی دست بزند. به عنوان مثال، دانش‌آموز به راحتی می‌تواند با خواندن زیر بخش فوق‌العاده و قدم‌به‌قدم «کسر تبدیل» در درس چهارم فصل اول کتاب، به تسلطی مناسب بر این مفهوم برای استفاده از آن در همه سوالات برسد.
با استفاده از این روش دانش‌آموزان به راحتی می‌توانند مطالب درسی را ذهن خود به یکدیگر ربط دهند. از طرفی، در تفکیک مفاهیم و آموزه‌های مختلف شیمی با یکدیگر، دچار سردرگمی نمی‌شوند. جداسازی مباحث هر فصل به بخش‌های کوچک، این امکان را به مخاطب می‌دهد تا بنابر نیاز خود از مطالب کتاب در بازه‌های زمانی مشخص استفاده کند و دچار خستگی نشود.
کتابی با ویژگی آموزشی خاص!
در متن کتاب ماجراهای من و درسام شیمی دهم خیلی سبز از زبانی طنزگونه و صمیمی استفاده شده است. این نکتۀ مثبت نه‌تنها موجب بالاتر رفتن عملکرد آموزشی دانش‌آموزان شده می‌شود، بلکه تا حد خوبی از خشکیِ روند آمادگی برای امتحانات تشریحی می‌کاهد.
در این کتاب از یک روش منحصر به فرد دیگر نیز استفاده شده است که آن «آموزش پویا از طریق پرسش و پاسخ» گفته می‌شود. در واقع، مخاطبین در حین انتقال مطالب درسی، در جای‌جای کتاب با دو آیکون گرافیکی برخورد می‌کنند:
- آیکون گرافیکی «جعفر»: جعفر یک دانش‌آموز فعال و بازیگوش است که سعی دارد حسابی در درس شیمی پیشرفت کند.
- آیکون گرافیکی «پدرام»: پدرام یک دانش‌آموز منضبط و آرام است که آمادگی بالایی در درس شیمی دهم دارد.
این دو دانش‌آموز تقریبا تمامی سوالاتی که ممکن است برای مخاطبین کتاب در حین مطالعۀ آن پیش بیاید را، بیان می‌کنند و کتاب نیز به آن‌ها پاسخ می‌دهد.
کیفیت محتوای درسی
به طور کلی درسنامه‌های کتاب ماجراهای من و درسام شیمی دهم از پوشش‌دهی و کیفیت مناسبی برخوردار هستند. در این درسنامه‌ها تعداد بسیار زیادی شکل، تصویر، جدول و نمودارهای متنوع به چشم می‌خورد که برگرفته از کتاب درسی یا تألیفی هستند.
در این کتاب تقریبا تمام تمرین‌های کتاب درسی پوشش داده شده است. همچنین، تمارین متعدد و الهام گرفته از تمارین کتاب درسی نیز، در این کتاب گنجانده شده است. تعدادی سوال سخت‌تر از سطح معمول سوالات نهایی نیز در کتاب گنجانده شده که با استفاده از آیکون خاصی از بقیه سوالات جدا شده‌اند.
به طور کلی، تمامی ویژگی‌های این کتاب طوری طراحی شده‌اند تا هر دانش‌آموز با هر سطح درسی را برای گرفتن نمرۀ بهتری در امتحانات نهایی و تشریحی یاری برساند.
به عنوان یک نکته منفی در قسمت درسنامه، می‌توان به عدم وجود مثال‌ها و تیپ‌های متنوع کافی در برخی از بخش‌ها اشاره کرد. به عنوان مثال، در بخش «استوکیومتری واکنش» در درس ششم فصل دوم، تمامی تیپ‌های سوالات از استوکیومتری تنها در 8 مثال خلاصه شده‌اند و نیاز به تنوع و تعدد بیشتر مثال‌ها در این بخش حس می‌شود.
سوالات شیمی دهم ماجرا خیلی سبز
در تکمیل درسنامه‌ها
سوالات موجود در ماجراهای من و درسام شیمی دهم خیلی سبز به دو صورت در کتاب پخش شده‌اند؛ تعدادی نمونه سوال امتحانی بلافاصله بعد از اتمام هر درس و چند سری آزمون جامع امتحانی در انتهای کتاب. نمونه سوالات سری اول در تکمیل روند آموزشی درس‌ها آمده‌اند. این سوالات شامل سوالات تألیفی یا برگرفته از مثال‌های کتاب و امتحانات نهایی سال‌های پیش هستند.
سوالات این بخش‌ها با کیفیت هستند، پوشش بسیار خوبی روی مطالب کتاب درسی دارند و درجۀ دشواری این سوالات از آسان تا سخت متغیر است. برخی از این سوالات حتی رویکردی دوگانه دارند و هم برای امتحانات نهایی و هم برای کنکور مناسب می‌باشند. برای مثال، سوالات 37 و 42 در صفحۀ 14
کتاب نمونه‌های خوبی از این دست سوالات هستند که مانند سوالات «شمارشی» و «مفهومی» کنکور طراحی شده است. علاوه بر نکات اشاره شده، تیپ‌بندی‌های متنوع سوالات نیز از مفهومی، عباراتی، جای‌خالی، محاسباتی و… در این سری سوالات امتحانی پوشش داده شده است.
از نظر کمیّت نیز، این سوالات کم بودن مثال‌ها در برخی از بخش‌های درسنامه‌ها را جبران می‌کند. رویکرد کلی بخش سوالات کلاس‌محور می‌باشد؛ بدین معنی که سوال و پاسخ آن (که در انتهای هر فصل آمده) کاملا شبیه حل کردن یک مثال در کلاس درسی است.
برای نمونه، سوال 77 در صفحه 94 کتاب که مربوط به بخش «موازنه یک واکنش شیمیایی» در فصل دوم است، ایده‌ای خلاقانه دارد و به همراه پاسخ‌اش، یک مثال مفصل و مفید از کلاس درس را برای دانش‌آموز تداعی می‌کند.
امتحاناتی جامع و شبیه‌ساز کامل امتحان نهایی!
در انتهای کتاب ماجراهای من و درسام شیمی دهم چند سری سوالات امتحانات نهایی وجود دارد که مناسب امتحانات نیم‌سال اول و نیم‌سال دوم می‌باشند. این سوالات از طراحی کاملا مشابه با امتحانات نهایی برخوردار هستند و حس‌وحال یک امتحان نهایی کامل را برای دانش‌آموزان شبیه‌سازی می‌کنند. سوالات این بخش‌ها ترکیبی از سوالات با کیفیت تألیفی و امتحانات نهایی می‌باشند.
وجود بخش بارم‌بندی هم در قسمت سوالات و هم به صورت کاملا تفکیک‌شده، در قسمت پاسخنامه‌ها، یکی از ویژگی‌های مثبت سوالات انتهایی کتاب است. دانش‌آموزان می‌توانند با حل کردن این سوالات نهایی مانند یک آزمون و سپس با مراجعه به بخش پاسخنامه، تخمین خوبی از نمره و عملکرد خود به دست بیاورند.
پاسخنامه تمام سوالات موجود از کتاب رویکردی کاملا گام‌به‌گام و آموزنده دارند. این امر موجب می‌شود تا کتاب برای دانش‌آموزان ضعیف تا متوسط نیز بسیار ایده‌آل شود. به عنوان مثال، در پاسخنامۀ سوالات بخش‌های مهم «موازنه» و «استوکیومتری»، تمامی سوالات با نظمی مثال زدنی و به صورت کاملا گام‌به‌گام حل شده‌اند.
تعداد سوالات شیمی 10 ماجرا خیلی سبز
| فصل |
عنوان |
تعداد سوال |
| 1 |
کیهان زادگاه الفبای هستی |
232 |
| 2 |
ردپای گازها در زندگی |
160 |
| 3 |
آب، آهنگ زندگی |
154 |
| نمونه امتحان‌های نیم‌سال اول: آزمون شماره 1 و 2 |
15+14 |
| نمونه امتحان‌های نیم‌سال دوم: آزمون شماره 1 تا 4 |
14+13+13+12 |
| مجموع |
627 |
بیشتر
کمتر
انتشارات خیلی سبز
