نقد و بررسی
پیک فیزیک شماره 5 نوسان و امواج راه اندیشه
چکیده
هدف از تألیف کتاب پیک فیزیک شماره 5 نوسان و امواج راه اندیشه افزایش سطح آمادگی دانش آموزان سال دوازدهم برای کنکور سراسری است. با توجه به محتوای ارائه شده می توان دریافت که مخاطب این کتاب دانش آموزان رشته تجربی هستند ولی در هیچ جای کتاب این موضوع مهم درج نشده است. این کتاب شامل یک فصل از کتاب سال دوازدهم است (فصل نوسان و امواج) و فهرست ندارد. در این کتاب ابتدا درسنامه، سپس تمارین تستی و در آخر نیز پاسخنامه تشریحی قرار گرفته است.
در ادامه به بررسی کتاب پیک فیزیک شماره 5 (نوسان و موج) اثر علیرضا عربشاهی می پردازیم.
سایز و فونت نوشته ها بسیار خوب و زیبا می باشد و استفاده از رنگ های شاد و متنوع بر زیبایی صفحات افزوده است (هرچند در برخی قسمت ها اغراق شده. به طور مثال در متن تست 55 از پنج رنگ مختلف استفاده شده است). کیفیت رسم نمودارها خوب است ولی بسیاری از نمودارها دقیق ترسیم نشده اند و حاصل این بی دقتی این است که دانش آموز قادر به حل تست نخواهد بود. نمودار تست های 39 و 37 جزء همین دسته هستند.
طرح روی جلد کتاب پیک فیزیک شماره 5 بسیار زیبا و جذاب می باشد و کیفیت کاغذ به کار رفته در چاپ نیز مناسب است.
حجم کتاب با توجه به محتوای ارائه شده کمی زیاد است. تقریباً یک چهارم کتاب به مطالب زائد و اضافی اختصاص دارد. این کتاب دارای 99 صفحه و 233 تست می باشد. در این کتاب غلط علمی به چشم نمی خورد ولی غلط های املایی و نگارشی بسیار زیاد هستند.
پیش از خرید اینترنتی کتاب پیک فیزیک 5 نوسان و موج راه اندیشه ادامه مطلب را بخوانید.
آموزش (درسنامه)
در درسنامه کتاب پیک فیزیک شماره 5 راه اندیشه، مطالب مختلف بسیار خلاصه بیان شده و درباره هر موضوع به بیان چند جمله کوتاه اکتفا شده است. با توجه به مختصر بودن متن درسنامه و شیوه آموزش مفاهیم مختلف، می توان گفت استفاده از این کتاب برای دانش آموزان ضعیف مفید نخواهد بود و بهتر است این عزیزان از منابع دیگری که درسنامه های مفصل تر دارند، استفاده کنند.
حجم درسنامه با توجه به شیوه آموزش، زیاد است و علت ازدیاد صفحات، بیان مطالب زائد و خارج از کتاب درسی می باشد. به طور مثال در صفحات 29 و 30 کتاب پیک فیزیک شماره 5 (نوسان و امواج)، ویژگی هایی از آینه تخت بیان شده که از کتاب نظام جدید حذف شده است یا در صفحه 33، نحوه تشکیل، آشکار سازی و کاربرد طیف موج های الکترومغناطیسی به طور مفصل بیان شده، در صورتی که این مطالب اصلاً در کتاب درسی نیستند و دانش آموزان نیازی به آن ها نخواهند داشت.
اگر مطالب زائد را در نظر نگیریم می توانیم بگوئیم درسنامه تمامی مطالبی را که باید، پوشش می دهد. تمامی مثال های درسنامه تألیفی بوده و با هدف تفهیم بهتر مطالب طرح شده اند؛ به همین خاطر سطح این سوالات پایین بوده و اکثراً سوالات استانداردی نیستند.
درسنامه کتاب پیک فیزیک نوسان و موج برای دانش آموزان قوی که می خواهند این فصل را به سرعت مرور کنند مناسب است. هرچند که برخی موضوعات بسیار بد توضیح داده شده اند و سبب سردرگم شدن دانش آموزان می شوند. به طور مثال در کتاب درسی فقط معادله حرکت نوسانی بیان شده، اما در درسنامه، بدست آوردن معادله سرعت و معادله شتاب با استفاده از معادله حرکت نوسانی بیان شده، در صورتی که توضیحات کافی در این باره داده نشده است.
یا برای مثال در صفحه 7، نمودارهایی با بُعد اولیه ترسیم شده است، در صورتی که این موضوع کاملاً از کتاب درسی حذف شده و دانش آموز وقتی مطلب جدیدی مشاهده می کند که در ذیل آن توضیحات کافی ارائه نشده، قطعاً سردرگم می شود و به اطلاعات قبلی خود شک می کند.
از دیگر مشکلات درسنامه کتاب پیک فیزیک شماره 5 راه اندیشه، ایرادات تایپی زیاد (به طور مثال علامت زاویه روی نام زوایا اصلاً قرار داده نشده)، جمله بندی های نامناسب و رعایت نکردن رسم الخط کتاب های نظام جدید می باشد.
تست (تمرین)
کتاب پیک فیزیک نوسان و موج 233 تست دارد که به صورت میکروطبقه بندی آورده نشده اند. طبق متن مقدمه، مولف سعی داشته تست های این قسمت را از آسان به سخت و منطبق بر روند آموزش کتاب درسی بچیند، اما محل قرار گیری بسیاری از تست ها اشتباه است. به طور مثال در کتاب درسی مبحث تشدید و آونگ بارتون در انتهای بخش نوسان است، در صورتی که تست های این مبحث در انتهای فصل (یعنی بعد از بخش موج) قرار گرفته اند.
تست های کتاب پیک فیزیک شماره 5 نوسان و امواج، اکثر تیپ های مختلف سوال را پوشش داده اند. اکثر تست ها تألیفی بوده ولی گاهی از تست های کنکور های سراسری نیز استفاده شده است.
تعداد قابل ملاحظه ای از تست ها زائد و اضافی اند، زیرا از مباحثی طرح شده اند که در کتاب نظام جدید وجود ندارند؛ به طور مثال دانش آموزان نظام آموزشی 6-3-3 معادله شتاب نوسانگر را نیاموخته اند، ولی تست 36 مربوط به این مبحث است. دانش آموزان نظام جدید معادله حرکت نوسانی را به فرم کسینوس می شناسند، در صورتی که در تست 2 این کتاب به فرم سینوسی مطرح شده است. متأسفانه تعداد تست هایی که بدرد دانش آموزان نظام جدید نمی خورد، کم نیست.
برخی از تست های تألیفی ایده های نو و خوب دارند، اما کیفیت اکثر تست های تألیفی مطلوب نیست و بسیاری از تست ها استاندارد نیستند. به طور مثال متن تست 227 ایرادات نگارشی زیادی دارد و اصلاً استاندارد نیست (متن این تست اینطور نوشته شده: یک موج از محیط 1 وارد محیط 2 شده است. نمودار نقش موج به صورت زیر است؟) جالب است بدانید خواسته مسئله مقایسه سرعت انتشار موج در دو محیط است، اما در صورت سوال اصلاً ذکر نشده.
پاسخنامه نیز ایرادات متعددی دارد. به طور مثال راه حل بسیاری از تست ها مطابق کتاب درسی نیست و دانش آموزان قطعاً متوجه روند حل نخواهند شد. مثلاً تست 48 با روش مشتق گیری حل شده است، در صورتی که این روش نه در درسنامه به طور مفصل آموزش داده شده و نه در کتاب درسی وجود دارد.
تعداد تست ها و سوالات
عنوان |
تعداد |
تست های کل کتاب |
233 |
بیشتر
کمتر