نقد و بررسی
اتاقی از آن خود
کتاب «اتاقی از آنِ خود» نتیجهی نهایی تغییر در مقالهای به نام «زنان و داستان» (1928) از ویرجینیا وولف، نویسنده و منتقد سرشناس انگلیسی است. مقاله زنان و داستان در سال 1928، چند ماه پس از سخنرانیهای ویرجینیا وولف در دانشگاه کمبریج، منتشر شد و وولف در سال 1929 با تغییرات گسترده در این مقاله، آن را تبدیل به کتاب «اتاقی از آن خود» کرد. ویرجینیا وولف با نوشتن این کتاب، مبتکر سبکی جدید در مقالهنویسی به طرز داستانی میشود. او ترجیح میدهد به جای نوشتن مقاله بر اساس چهارچوبهای از پیش تعیین شده در دنیای مرد سالار، با استفاده از جذابیتهای داستان و عنصر خیال حرفهای خود را بزند. او در کتاب اتاقی از آن خود از نابرابریهای جنسیتی در زمینههای علمی و اجتماعی، به خصوص در حوزه ادبیات سخن میگوید و به انتقاد از مسائلی مانند گمنامی زنان، تاثیر سبک و ارزشهای مردانه در نوشتههای زنان و پیشبینی آینده زنان میپردازد. استفاده از سبک ادبی در نگارش این نوشته، از ارزش آن به عنوان متنی فمنیستی نه تنها کم نکرده است، بلکه با همراه سازی حداکثری مخاطب با راوی، تاثیر گفتههای خودش را دوچندان کرده است.
اتاقی از آن خود، کتابی که با “امّا” شروع میشود. وولف در ابتدای کتاب و حتی در جملات ابتدایی، بحث مورد حکایتش را شروع میکند و به بررسی ارتباط نام کتاب با محتوای آن میپردازد. این پرتاب شدن ناگهانی به وسط بحث وولف مانند سقوط ناگهانی نرم، جذاب و هیجانانگیز است. در ادامه راوی کتاب میگوید نامش مهم نیست و میتوان او را مری کامایکل یا هر نامی که دوست دارید بنامید. چیزی که برای او مهم است مسئله و سرگذشت زنان است و بس. سپس راوی از مشکلات و محدودیتهای تحصیل خودش، به عنوان یک زن میگوید و شرح مسائل را تا مشکلات دیگرِ زنان در جامعه مانند ازدواجهای اجباری و زودهنگام، محرومیت کامل از تحصیل و اجبار خانهداری و مادری امتداد میدهد. راوی در نتیجهگیریای کلی، داشتن پول و رفاه، اجازه تحصیل، برداشتن محرومیتها و “اتاقی از آن خود” را که حقِ زنان آن دوره است، بیان می کند.
کتاب اتاقی از آن خود توسط صفورا نوربخش به فارسی ترجمه و در انتشارات نیلوفر به چاپ رسیده است. از ویرجینیا وولف آثاری مانند «خانم دَلوی» با ترجمه فرزانه طاهری و «به سوی فانوس دریایی» با ترجمه صالح حسینی در ایران منتشر شده است که هر دو توسط انتشارات نیلوفر به چاپ رسیدهاند.
در بخشهایی از کتاب میخوانیم:
«اگر دلت میخواهد کتابخانههایت را قفل کن! اما با هیچ دری، با هیچ قفلی و با هیچ زنجیری نمیتوانی ذهن مرا به بند بکشی.»
«قرنها است که زنان به مثابه آیینه درشت نمای، این امکان را برای مردان فراهم آوردهاند تا خود را دو برابر بزرگتر از آنچه هستند، ببینند.»
«آنجا که دنیا مردانه است، داشتن اتاقی از آنِ خود، برای زنان حداقلِ امکان است که در آن هر زن آنچه خود دوست میدارد، میتواند انجام دهد.»
«اينكه زن بتواند زن را نه در ظلمت رقابت و حسادت، كه در روشنای دوستی و محبت بنگرد، اينكه زن همجنس خود را نه در سايه قضاوت مردان ديگر و براساس معيارهای آنان، بلكه بر مبنای توانايیهای خود او بنگرد گامی است در راه دور شدن از تصورات قالبی و دانش محدود و ناقص آثار پيشينيان درباره زنان!»
مفید بود؟
0
0
بیشتر
کمتر