سوال‌های پرتکرار شیمی دهم از انتشارات قلم‌چی کتابی برای آمادگی جهت آزمون‌های تشریحی و امتحانات نهایی سراسر کشور می‌باشد. با توجه به سال چاپ، این کتاب مناسب امتحانات تشریحی 1402 به بعد می‌باشد.
فهرست‌بندی کتاب سوال‌های پرتکرار شیمی 1 قلم‌چی دقیقاً مشابه با چینش فهرست کتاب درسی شیمی پایۀ دهم است و دارای سه فصل اصلی می‌باشد. لحن کتاب رسمی است. طبق ادعای مقدمه، این کتاب جهت تثبیت آموخته‌های دانش‌آموزان و سنجش عملکرد آن‌ها در برابر سوالات تشریحی نوشته شده است.
در ادامه به بررسی کتاب سوال‌های پرتکرار شیمی دهم قلم چی اثر هیات مولفان کانون می‌پردازیم.
کتاب سوال‌های پرتکرار شیمی دهم قلم‌چی دارای طراحی جلد نسبتاً ساده‌ای می‌باشد. در متن کتاب تنها از دو رنگ مشکی و آبی استفاده شده است. صفحه‌آرایی کتاب متوسط و قابل قبول است، اما تقریبا از هیچ گونه طراحی گرافیکی خاصی در کتاب استفاده نشده است. کاغذ به کار رفته در کتاب از جنس تحریر سفید است که ضخامت نسبتاً کمی دارد.
علارغم برخی از ضعف‌ها، سوال‌های پرتکرار شیمی دهم قلم‌چی کتاب نسبتاً جامع و مناسب برای دانش‌آموزانی است که قصد آمادگی برای امتحانات تشریحی و نهایی را دارند. این کتاب با داشتن ساختار مناسب، کار سنجش پیشرفت شخصی و تحصیلی را برای دانش‌آموزان راحت کرده است.
دانش‌آموزان می‌توانند از این کتاب به عنوان منبع اول جهت آمادگی برای امتحانات نهایی استفاده کنند. مطالعۀ این کتاب در هر زمانی از سال تحصیلی امکان‌پذیر است و کاملا مناسب برای مطالعه در روزهای قبل از امتحانات نیم‌سال و پایان‌سال مدارس می‌باشد.
آموزش (درسنامه) کتاب سوال های پرتکرار شیمی دهم قلم چی
ساختار مشاوره‌محور درسنامه‌ها
کتاب سوال‌های پرتکرار شیمی 3 دارای ساختار محتوایی کاملا مناسب برای مشاورۀ تحصیلی و سنجش میزان پیشرفت دانش‌آموزان است. تمام دانش‌آموزان به راحتی می‌توانند با استفاده از دستورالعمل کتاب و ویژگی‌های ساختاری خاص آن، از دیدگاه مشاوران تحصیلی به عملکرد خود نگاه کنند.
این ویژگی یکی از نکات مثبت این کتاب محسوب می‌شود. ساختار مشاوره محور این کتاب شامل فصول تفکیک شده و فهرست با کادرهای ارزیابی پیشرفت تحصیلی در ابتدای کتاب می‌باشد. همچنین، در ابتدای هر فصل نیز بخشی به نام «درخت دانش» وجود دارد.
در بخش درخت دانش، کادرهایی برای ارزیابی تسلط دانش‌آموزان بر مطالب درسی گنجانده شده است. هر فصل از کتاب نیز به زیرفصل‌های کوچک‌تری تقسیم شده و ابتدا، با درسنامه‌ها و سپس، با سوالات تستی و پاسخنامۀ تشریحی سوالات مواجه می‌شویم.
کیفیت و کمیّت درسنامه‌ها
درسنامه‌های کتاب حاضر از حجم نسبتاً کمی برخوردار هستند. در این درسنامه‌ها تنها به ارائۀ مهم‌ترین و بدیهی‌ترین نکات کتاب درسی شیمی دهم بسنده شده است. از این رو، درسنامه‌های این کتاب تنها مناسب دوره و تثبیت دانسته‌های دانش‌آموز است و ویژگی خودآموز بودن و پوشش کامل بر روی مطالب درسی را ندارد.
اکثر مطالب ارائه شده در درسنامه‌ها ساده هستند و در قالب فهرست‌های شماره دار بیان شده‌اند. به طور مثال، در فصل دوم کتاب و در بخش «ساختار لوویس»، نحوۀ کشیدن ساختار لوویس انواع ترکیبات با روش «قدم‌به‌قدم» و بسیار خلاصه بیان شده است.
این ویژگی جنبه‌ی مثبتی نیز برای دانش‌آموزان ضعیف‌تر دارد، چراکه موجب می‌شود بدون سردرگمی و ترس از حجم و سطح بالای درسنامه، به یادگیری پایه و اساس‌های شیمی دهم بپردازند.
در بسیاری از کادرهای درسنامه، جای خالی نمودارهای درختی و جداول تألیفی برای ارائه و طبقه‌بندی بهینه‌تر مطالب درسی حس می‌شود. در برخی موارد کوشیده شده است تا در درسنامه‌ها از زدن مثال برای یادگیری بهتر استفاده شود. مانند بخش «محلول و مقدار حل شونده‌ها (غلظت)». اگرچه هنوز تعداد و سطح این مثال‌ها در سطح درسنامه‌ها کم می‌باشد.
تست (تمرین)
ساختار مناسب سوالات تشریحی برای امتحانات نهایی
بخش سوالات تشریحی کتاب سوال‌های پرتکرار شیمی دوازدهم دارای ساختاری اصولی برای امتحانات تشریحی است. در این بخش، سوالات تشریحی متناظر با مطالب آموزشی هر کادر درسنامه، در بخش‌هایی تحت عنوان «پیمانه» ارائه شده‌اند. تمامی سوالات دارای یک کادر «شناسنامه» هستند. در این کادرها، منبع و سال طرح سوال ذکر شده است.
در انتهای دو فصل ابتدایی کتاب، بخش آزمون‌های نیم‌سال و در انتهای کتاب نیز، بخش آزمون‌های پایان سال گنجانده شده است. این آزمون‌های جامع، از نظر گرافیک، طراحی و دیگر ویژگی‌های ظاهری، شباهت بسیاری به آزمون‌های نهایی مدارس دارد
کیفیت و پوشش‌دهی مناسب سوالات
سوالات تشریحی کتاب حاضر، از نظر پوشش‌دهی از عملکرد خوبی برخوردار هستند. با توجه به هدف اصلی کتاب که آمادگی برای امتحانات نهایی است و با توجه به مخاطبین اصلی کتاب، که دانش‌آموزان متوسط رو به پایین و ضعیف را در بر می‌گیرد، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سوالات کتاب حاضر پوشش‌دهی خوب آن‌ها روی شکل‌ها، جداول، تمارین و مثال‌های کتاب درسی می‌باشد.
این پوشش‌دهی در قالب طراحی و ارائه سوالات متنوع و شکل‌دار از مباحث مختلف خود را نشان داده است. به عنوان مثال، در بخش «محلول‌ها» در فصل سوم کتاب، شاهد سوالات شکل‌دار بسیار خوبی هستیم. سوالات بخش «نمودارهای انحلال‌پذیری» در فصل سوم و همچنین، سوالاتی مانند سوال 259، نمونه‌های دیگری برای ارائه سوالات متنوع نموداری و جدولی می‌باشند.
علارغم پوشش‌دهی و تیپ‌بندی خوب، روند آموزشی و چینش سوالات این کتاب نسبتا ضعیف است. در برخی از بخش‌ها شاهد بهم خوردن روند آموزشی و نامرتب بودن چینش سوالات هستیم. به عنوان مثال، در فصل دوم و بخش «رفتار آب و دیگر مولکول‌ها در میدان الکتریکی» شاهد آمدن سوالات گشتاور دوقطبی و تشخیص قطبی یا ناقطبی بودن مولکول‌ها در میان سوالات میدان الکتریکی و تاثیر آن بر مولکول‌ها هستیم.
پاسخنامۀ کم حجم
در قسمت پاسخنامۀ کتاب می‌توان گفت هیچگونه نکته آموزشی گنجانده نشده و فقط به ارائۀ یک پاسخ خلاصه و ساده به سوالات بسنده شده است. یکی از نکات منفی پاسخنامه، عدم بارم‌بندی پاسخ سوالات است. بهتر بود حداقل برای پاسخنامۀ آزمون‌های جامع، قسمت‌های مختلف آن بارم‌بندی می‌شد تا دانش‌آموز بتواند به درستی تخمینی از عملکرد خود در آزمون‌ها داشته باشد.
تعداد سوالات تشریحی کتاب سوال‌های پرتکرار شیمی 10 قلم چی
انتشارات قلم چی
