نقد و بررسی
علوم سوم دبستان تیزهوشان خیلی سبز
با اینکه سوم دبستان جزء سال های میانی دوران ابتدایی محسوب می شود، اما در واقع این پایه آغاز راه یادگیری مطالب و مفاهیم نوشتاری می باشد. بنابراین برای رسیدن به موفقیت می بایست از همین پایه شروع به مطالعه مطالب و موضوعاتی نمود که یک قدم بالاتر از کتاب درسی باشد.
کتاب علوم سوم دبستان تیزهوشان خیلی سبز مجموعه ای از آموزش کامل مطالب پیشرفته و تست های مفهومی می باشد که در جهت یادگیری مفهومی و کامل دانش آموزان تألیف شده است. فهرست کتاب حاضر شامل تمام 13 فصل علوم می باشد.
تمام مطالب و مفاهیم درس علوم تجربی بدون حاشیه و با لحنی رسمی درون کتاب حاضر توضیح داده شده است. به نظر می رسد کتاب پیش رو می تواند یکی از عوامل موثر در ارتقای سطح تحصیلی و قبولی دانش آموزان در آزمون های مدارس برتر و تیزهوشان باشد.
در ادامه به بررسی کتاب علوم سوم دبستان تیزهوشان خیلی سبز اثر مهدی مظلوم شایان می پردازیم.
اندازه نوشته ها در تمام بخش های کتاب برجسته و پر رنگ می باشد و بنابراین برای مطالعه مناسب می باشد. شکل ها و عکس های به کار رفته در کتاب حاضر از کتاب درسی کپی برداری نشده و همگی جدید می باشد، همچنین کیفیت چاپ مطلوبی نیز دارد.
صفحه آرایی کتاب مناسب و کاغذ به کار رفته سبک و مقاوم می باشد. تنوع رنگ های به کار رفته مناسب است، هر چند انتظار می رفت با توجه به سن و پایه تحصیلی دانش آموزان تنوع رنگ ها بیش از این باشد.
کتاب تیزهوشان علوم تجربی خیلی سبز با آموزش کامل مفاهیم و سرفصل های کتاب درسی به همراه پرسش های چهار گزینه ای و پاسخنامه تشریحی، در جهت افزایش دانسته های دانش آموزان و در راستای موفقیت در آزمون های ورودی استعداد درخشان تألیف شده است.
وجود درسنامه های پیشرفته در سطح تیزهوشان، به همراه تست های ترکیبی و مفهومی از ویژگی های خاص کتاب حاضر می باشد. استفاده از این کتاب پس از مطالعه کتاب درسی، برای علاقه مندان به مباحث تکمیلی توصیه می شود.
پیش از خرید اینترنتی کتاب علوم سوم دبستان تیزهوشان خیلی سبز ادامه ی مطلب را مطالعه کنید.
آموزش (درسنامه) علوم سوم دبستان تیزهوشان خیلی سبز
در کتاب علوم سوم دبستان تیزهوشان خیلی سبز، آموزه ها بیشتر با استفاده از فعالیت ها، ایستگاه فکر، آزمایش و … انجام می شود. اگر چه موارد مذکور در ثمر بخشی و تسهیل یادگیری نقش ویژه ای دارد، اما به نظر می رسد شیوه آموزشی کتاب درسی گنگ، ناهماهنگ و نامتوازن است.
به عنوان مثال، در فصل «خوراکی ها» به صورت جسته و گریخته در مورد مواد خوراکی و مواد غذایی مواردی درون فعالیت ها مطرح شده است. همین مبحث در درسنامه های خیلی سبز به صورت طبقه بندی مواد غذایی از جمله پروتئین ها، مواد قندی، ویتامین ها، مواد روغنی و… بیان شده است.
اگرچه سطح درسنامه ها بالاتر از کتاب درسی و پایه سوم دبستان می باشد، به طوری که بیشتر از همه، عمق دادن به مطالب در ارجحیت می باشد، اما به صورت ساده و قابل فهم نگاشته شده است. به عنوان مثال، در فصل «مواد اطراف ما» میعان، ذوب و انجماد به خوبی همراه با مثال توضیح داده شده است.
شاید یکی از ایراداتی که به درسنامه ها وارد می شود، استفاده نه چندان زیاد از تصاویر و شکل ها است. توضیحات آموزشی از روی شکل ها به درک موضوعات و مباحث کمک فراوانی می کند. به عنوان مثال، در فصل «زندگی ما و آب» با اینکه «دره» و «آبشار» خوب توصیف شده است، اما هیچ تصویری از این دو مورد درون درسنامه ها وجود ندارد.
با این وجود در بسیاری از بخش ها، تصاویر مطلوبی قرار داده شده که به کمک توضیحات متن درسنامه، فهم مطالب را آسان تر کرده است. به عنوان مثال می توان به شکل صفحه 88 اشاره کرد که به صورت خلاصه مراحل تصفیه آب را توضیح می دهد.
بسته به نوع استفاده از کتاب علوم سوم دبستان تیزهوشان خیلی سبز، هر دانش آموز با سطح علمی متفاوت می تواند از آن استفاده بهینه را داشته باشد، اما با توجه به اینکه سطح درسنامه ها بالاتر از کتاب درسی می باشد، مخاطب آن را اغلب دانش آموزان متوسط و قوی تشکیل می دهند.
به عنوان مثال، تصاویر و ویژگی های انواع ابر، مانند «سیروس»، «کومولوس» و «استراتوس» درون درسنامه ها توضیح داده شده است که این مطالب درون کتاب درسی وجود ندارد.
یکی از مواردی که می توان بر روی آن تأمل بیشتری داشت، درج جملات طولانی و توضیحات بسیار زیاد است. بهتر بود با توجه به سن و پایه تحصیلی دانش آموزان، شیوه آموزشی درسنامه ها متناسب با سن و سال دانش آموزان تألیف می شد.
در مجموع، در تألیف درسنامه ها سعی شده است به تمام مطالب و نکات پرداخته شود و با مطالعه عمیق و خط به خط آن می توان اطلاعات و دانسته های لازم را برای قبولی در آزمون های تیزهوشان کسب کرد.
تست (تمرین)
به منظور تکمیل فرایند یادگیری و تثبیت مطالب مطالعه شده، می بایست دانش آموزان به حل تست هایی بپردازند که در انتهای درسنامه ها قرار داده شده است. تقریباً برای هر فصل حدود 50 تست در نظر گرفته شده که این تعداد سوال مناسب به نظر می رسد.
تعداد تست ها برای هر موضوع با توجه به اهمیت آن ایده آل می باشد. به عنوان مثال، در فصل «آب ماده با ارزش» 7 تست به طور مستقیم از موضوع «چرخه آب» طرح شده است.
از ویژگی های مناسب پرسشنامه ها، هماهنگی تست ها و متن درسنامه ها می باشد، به این معنی که تست ها عیناً از درسنامه ها طرح شده و خارج از آن نمی باشد. با این وجود سطح سوالات استاندارد بوده و پرسشنامه فاقد سوالاتی پیچیده، گیج کننده و وقت گیر می باشد.
در این بین سوالاتی را نیز می توان مشاهده کرد که دانش آموزان را به تفکر بیشتر ترغیب می کند. به عنوان مثال، در تست 34 فصل «آب ماده با ارزش» 4 پرچم در حالت های مختلف قرار دارد و این پرسش مطرح شده که در کدام حالت، ابرها در آسمان جا به جا می شوند؟
تست ها به صورت کلی و یک جا درون پرسشنامه ها قرار داده شده است. بهتر بود بر اساس عناوین و مباحث مهم هر فصل، طبقه بندی و تفکیک بین سوالات انجام می شد. استفاده از این شیوه در جلوگیری از بهم ریختگی فکری و آشفتگی خاطر دانش آموزان موثر است.
پس از پایان پرسشنامه هر فصل، بلافاصله پاسخنامه قرار دارد. درون پاسخنامه ها به ندرت می توان سوالی را یافت که پاسخ تشریحی نداشته باشد و تقریباً تمام سوالات به صورت تشریحی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برخی سوالات که بسیار ساده و واضح می باشد، فاقد پاسخ تشریحی است.
پاسخنامه ها فاقد نکات آموزشی جدید می باشند، همچنین سایر گزینه ها نیز مورد بررسی قرار نگرفته است. احتمالاً دلیل آن می تواند درسنامه ها باشد، بطوریکه اغلب سوالات به طور واضح درون درسنامه ها وجود دارد و دیگر نیازی به توضیحات بیشتر در پاسخنامه نمی باشد.
با این وجود، به نظر می رسد برخی تست ها نیازمند پاسخ تشریحی کامل تر و آنالیز بیشتر می باشد. به عنوان مثال، سوال 26 فصل «نور مشاهده اجسام» در مورد جسمی طرح شده که تقریباً تمام نور را بازتابش می کند، در پاسخ به این سوال باید به دانش آموز توضیح داده شود که چرا جسم براق نمی تواند تمام نور را منعکس کند!
با تمام این تفاسیر، پرسشنامه با سوالات ترکیبی، استاندارد و متنوع هم از نظر تعداد سوال و هم از لحاظ کیفی مناسب و مطلوب می باشد.
تعداد تست ها علوم سوم دبستان تیزهوشان خیلی سبز
| فصل |
تست |
| اول: زنگ علوم |
33 |
| دوم: خوراکی ها |
52 |
| سوم: مواد اطراف ما |
55 |
| چهارم: اندازه گیری مواد |
49 |
| پنجم: آب ماده ی باارزش |
50 |
| ششم: زندگی ما و آب |
50 |
| هفتم: نور و مشاهده ی اجسام |
63 |
| هشتم: نیرو و همه جا(1) |
42 |
| نهم: نیرو و همه جا(2) |
50 |
| دهم: بکارید و ببینید |
40 |
| یازدهم: هر کدام جای خود(1) |
40 |
| دوازدهم: هر کدام جای خود(2) |
50 |
| سیزدهم: از گذشته تا آینده |
30 |
| مجموع |
604 |
بیشتر
کمتر
فهرست کتاب
علوم سوم دبستان تیزهوشان خیلی سبز
| فصل |
عنوان |
صفحه |
| فصل1 |
زنگ علوم |
7 |
| فصل2 |
خوراکی ها |
24 |
| فصل3 |
مواد اطراف ما |
37 |
| فصل4 |
اندازه گیری مواد |
52 |
| فصل5 |
آب ماده ی با ارزش |
68 |
| فصل6 |
زندگی ما و آب |
83 |
| فصل7 |
نور مشاهده ی اجسام |
101 |
| فصل8 |
نیرو همه جا (1) |
120 |
| فصل9 |
نیرو همه جا (2) |
135 |
| فصل10 |
بکارید و ببینید |
151 |
| فصل11 |
هرکدام جای خود(1) |
162 |
| فصل12 |
هرکدام جای خود(2) |
173 |
| فصل13 |
از گذشته تا آینده |
187 |
انتشارات خیلی سبز
