نقد و بررسی
فرمول بیست عربی دهم گاج
چکیده
شاید مطالعه کتاب عربی پایه دهم برای رشتههای تجربی و ریاضی که توضیحات فارسی کمی دارد و از زبان عربی حتی در صورت سوالها به صورت گسترده استفاده شده است، کار سختی به نظر بیاید. در این موارد است که اهمیت کتابهای کمک درسی برجستهتر میشود.
کتاب فرمول بیست عربی دهم گاج هم سعی دارد خواندن این کتاب درسی را برای شما آسانتر کند اما اینکه در دستیابی به این هدف به موفق بوده یا خیر، نیاز به بررسی عمیقتری دارد. این کتاب هیچ نوع پیشگفتار و مقدمهای ندارد که از نکات منفی آن به حساب میآید. در نتیجه در مورد هدف اصلی کتاب و مطالب آن توضیحی داده نشده است.
با این وجود مثل همه کتابهای سری فرمول بیست گاج، میتوانیم حدس بزنیم که هدف از تالیف کتاب کمک به دانشآموزان برای گرفتن نمرات بالاتر در امتحانات است. بر خلاف سایر کتابهای فرمول بیست، در فهرست کتاب به بارمبندی ترم اول و ترم دوم هیچ اشارهای نشده است.
در این کتاب به هر 8 درس کتاب درسی پرداخته شده و هر درس ابتدا به چند قسمت و هر قسمت به چند بسته تقسیمبندی شده است. با اولین باری که این کتاب کمکدرسی را دست میگیرید، متوجه خواهید شد که ظاهر کتاب، از جلد گرفته تا صفحهآرایی و رنگبندی مطالب و … جذابیت خاصی ندارد.
انتخاب رنگهای مطالب کتاب مثل جدولهای درسنامه ناامیدکننده و کسالتبار است. صفحهآرایی کتاب که بر خلاف سایز کتابهای مجموعه فرمول بیست گاج، هر صفحه را به دو ستون تقسیم کرده، باعث شده مطالب درسنامه نامنظم و در هم ریخته به نظر برسد و حتی ممکن است باعث از بین رفتن تمرکز دانشآموز و کاهش قدرت یادگیری او شود.
کیفیت چاپ کتاب متوسط است اما رنگهای انتخابی باعث میشود متون نوشتهشده در صفحات کتاب، نازیبا و نامرتب به نظر برسند. در مواردی رنگ کلمات با پسزمینه تضاد بسیار پایینی داشته و موجب کاهش خوانایی مطالب نوشته شده میشود. این مسئله باعث شده برای خواندن بعضی جداول درسنامه لازم باشد صورت خود را به صفحه کتاب نزدیک کنید.
از ابتکارات این کتاب میتوان به داشتن یک کتابچه جدا برای پرداختن به مواردی مثل ترجمه افعال و نقش کلمات اشاره کرد. مطالب این کتابچه، به گفته این کتاب کمکدرسی، 3 نمره از امتحان پایان ترم را به خود اختصاص داده است. همچنین این کتاب، برای سادهتر کردن متن کتاب درسی، هر درس را به سه قسمت واژگان، ترجمه و درک و فهم و قواعد تقسیم کرده است.
هر قسمت هم شامل بستههایی است مثل حل تمارین کتاب، متن درس، انواع اسم و… مییاشد. تقریبا مثل همه کتابهای فرمول بیست گاج، این کتاب هم دو کیوآرکد برای دسترسی به ویدیوهای جمعبندی دوران امتحان دارد. کیوآرکد اول شامل یک ویدیو 168 دقیقهای بوده و ویدیوی دوم 170 دقیقه است.
مدرس این دو ویدیو آقای علی فقه کریمی است که در ابتدا به شما روش مطالعه کتاب عربی را یاد میدهد. بعد از آن به توضیح بارمبندی امتحان میپردازد که قدیمی بوده و در حال حاضر کمی متفاوت است. ضمن اینکه امتحان شفاهی هم به درس عربی، زبان قرآن پایه دهم اضافه شده است. به طور کلی میتوانید از این کتاب به عنوان منبع دوم برای آمادگی برای امتحانات استفاده کنید.
درسنامه کتاب فرمول بیست عربی 1 ریاضی و تجربی
همانطور که اشاره شد کتاب فرمول بیست عربی دهم گاج هر درس را به سه قسمت و هر قسمت را به چند بسته تقسیم کرده است. این کار مولف در حقیقت برای سادهتر کردن خواندن کتاب برای امتحانات بوده اما اینکه توانسته این کار را انجام دهد یا خیر به سلیقه دانشآموز بستگی دارد.
معمولا در کلاسهای آموزش زبان، چه کتابهای درسی و چه کمک درسی، ابتدا یه متن اصلی به همراه ترجمه آن پرداخته میشود و پس از آن به یادگیری لغات جدید پرداخته میشود تا معنی مطالب به صورت عمیقتر در ذهن دانشآموز جای گیرد.
در این کتاب این روند برعکس طی شده و قسمت اول درسنامه را آموزش لغات جدید در بستههایی مثل معنی واژگان، کلمات مترادف، کلمات متضاد، جمع مکسر و انواع اسم تشکیل میدهد. بعد از هر بسته هم سوالات تخصصی مربوط به هر بخش قرار گرفته است.
قسمت دوم درسنامه، شامل ترجمه و درک و فهم است که بستههایی مثل متن درس، اعلموا و حوار و تمارین را دارد. در این بخش به معانی بخشهای مختلف درس و سوالات مربوط به آن پرداخته شده و تمارین درسی پاسخ داده میشود.
بهتر بود پاسخدهی به سوالات کتاب درسی به بخش سوم یعنی قواعد موکول میشد تا دانشآموزان با یادگیری قواعد بهتر بتوانند توانایی خود در انجام تمارین را بسنجند. در قسمت سوم هر درس نیز قواعد هر درس توضیح داده شده و سوالات مربوط به آن برای سنجش یادگیری دانشآموزان مطرح شده است.
نکتهای که در نگاه اول به درسنامه به چشم میخورد، نامرتب بودن و نظم نداشتن آن است. همانطور که اشاره شده، هر صفحه از درسنامه به دو ستون تقسیم شده و این موضوع باعث شده که مشخص نباشد جداول قرار گرفته در این صفحات به کدام بخش از متن مرتبط هستند.
علاوه بر نامرتب بودن جداول، در متن درسنامه خواهید دید که ایستگاه سوال و جواب مربوط به آن، در مواردی به صورت زیر هم و در موارد دیگر به صورت رو به روی هم قرار گرفتهاند و این موضوع از صفحهآرایی بینظم این کتاب نشات میگیرد.
به طور کلی میتوان گفت درسنامه کتاب فرمول بیست عربی دهم تجربی و ریاضی گاج علاوه بر نداشتن ترتیب موثر و کارآمد، صفحهآرایی پیچیدهای دارد که کار دانشآموز را در زمان مطالعه سختتر میکند. در مورد محتوای درسنامه باید گفت که کیفیت متن درسنامه در همه جای کتاب یکی نیست.
در بعضی مطالب برای مثال در صفحه 52 و در مورد توضیح اعداد عقود، توضیح درسنامه واضح نیست. در مواردی هم مثل صفحه 108، کتاب در مورد باب افعال و نکات مربوط به آن توضیحات بیشتری نسبت به کتاب درسی داده و یادگیری این قواعد را سادهتر کرده است.
کتابچه کوچکی که به آن اشاره شد هم به نوعی بخشی از درسنامه به حساب میآید. این کتابچه جزوه مانند، 55 صفحه است و دو بخش کلی دارد. بخش اول شامل ترجمه فعل بوده و 12 بسته دارد. محتوای هر یک از این 12 بسته، یک جزوه مربوط به یکی از زمانهای فعل و سوالات و پاسخهای مربوط به آن قرار گرفته است. این کتابچه، نکات مربوط به بعضی قواعد را با لحنی صمیمیتر و شفافتر بیان کرده است.
در بخش دوم این کتاب، محل اعرابی یا همان نقش کلمات آموزش داده میشود. این قسمت دارای 7 بسته است و هر بسته شامل جزوه مربوط به یکی از نقشها میشود. در پایان این بخش هم سوالات درس به درس مربوط به نقش کلمات به همراه پاسخ تشریحی قرار داده شده است.
سوالات کتاب فرمول بیست عربی یک پایه 10 ریاضی و تجربی
در کتاب فرمول بیست گاج عربی 10 ریاضی و تجربی، سوالات مربوط به هر قسمت از درس یعنی واژگان، ترجمه و درک و فهم و قواعد، پس از توضیحات قرار گرفتهاند.
در قسمت اول هر درس (واژگان)، انواع تیپهای سوالات مانند ترجمه کلمات (شامل دو تیپ سوال)، تشخیص کلمه ناهماهنگ (از نظر معنا)، تشخیص کلمه مناسب برای جای خالی (شامل دو تیپ سوال)، توضیح کلمات (شامل دو تیپ سوال)، تشخیص کلمات مترادف و متضاد (شامل 2 تیپ سوال)، نوشتن مفرد یا جمع کلمات (شامل دو تیپ سوال)، تشخیص انواع اسم و ترجمه انواع اسم قرار گرفته است.
قسمت دوم (ترجمه و درک و فهم) شامل انواع سوالات مثل ترجمه آیات و عبارات، انتخاب ترجمه درست، تکمیل ترجمه ناقص، درک متن، صحیح/غلط (بر اساس واقعیت)، پاسخ کوتاه به جملههای پرسشی، انتخاب گزینه درست و جملهسازی با کلمات پراکنده میشود.
تیپهای سوالات قسمت سوم (قواعد)، ترجمه کلمات و فعلهای مشخصشده، تشخیص نوع فعل و ترجمه آن و سوالات مربوط به قواعد هر درس هستند. یکی از نکات مثبت درسنامه، پرداختن به بخش مهارت مکالمه است که با اینکه در کتاب به آن اشارهای نشده، در امتحان پایانترم بارم 5/1 نمرهای دارد.
بهتر بود پرسشهایی هم برای آمادگی برای امتحان شفاهی این درس درنظر گرفته میشد. در این بخش همچنین سوالات شناسنامهدار استانی قرار گرفته شده است. دانشآموزان با خواندن و جواب دادن به این دسته از سوالات با تیپ سوالات امتحان نهایی آشنایی بیشتری یافته، در نتیجه برای امتحانات نهایی امسال آمادگی بیشتری خواهد داشت.
در بعضی موارد مثل سوالات مربوط به قواعد، تعداد سوالات به نظر کافی نمیآید. برای مثال در درس دوم که قواعد مربوط به اعداد قرار دارد، تنها 24 سوال برای یادگیری کامل این بخش درنظر گرفته شده که ممکن است برای بعضی دانشآموزان کافی نباشد. کمبود سوال در دو بخش مهم این کتاب، در کتابچه مخصوصی که همراهش است، تا حدی جبران میشود.
در این کتابچه دو بخش برای یادگیری کاملتر ترجمه فعل و محل اعرابی (نقش کلمات) وجود دارد. در بخش اول سوالات تالیفی و جوابها برای هر زمان فعل قرار گرفته و در بخش دوم هم به تمام سوالات کتاب درسی مربوط به هر نقش کلمه جواب داده شده است.
تعداد سوالات کتاب فرمول بیست عربی دهم گاج
درس |
عنوان |
تعداد سوال |
1 |
درس اول: ذاک هو الله |
325 |
2 |
درس دوم: المواعظ العددیه |
284 |
3 |
درس سوم: مطر السمک |
365 |
4 |
درس چهارم: التعایش السلمی |
364 |
5 |
درس پنجم: هذا خلق الله |
371 |
6 |
درس ششم: ذوالقرنین |
308 |
7 |
درس هفتم: یا من فی البحار عجائبه |
347 |
8 |
درس هشتم: صناعه التلمیع فی الادب فارسی |
302 |
نمونه آزمون ترم اول |
18 |
نمونه آزمون ترم اول |
19 |
نمونه آزمون ترم دوم |
21 |
نمونه آزمون ترم دوم |
17 |
جمع کل |
2,747 |
بیشتر
کمتر