نقد و بررسی
پاسخنامه ریاضیات هفتم رشادت مبتکران جلد دوم
چکیده
هدف از تألیف کتاب ریاضیات هفتم رشادت مبتکران آماده‌سازی دانش آموزان جهت آزمون‌های نهایی و آزمون‌های تیزهوشان است. کتاب فوق با توجه به سطح‌بندی دانش آموزان سؤالات تستی و تشریحی طبقه‌بندی شده‌ای را در نظر گرفته است. این کتاب با جهت آماده‌سازی دانش آموزان متوسط برای آزمون‌های نهایی و دانش آموزان تیزهوش برای آزمون‌های تیزهوشان و آزمون‌های مختلف در دو جلد تألیف شده است.
درس‌نامه‌های خلاصه، مثال ها، سؤالات تستی و تشریحی و آزمون‌های مختلف در جلد اول و پاسخنامه آنها در جلد دوم قرار دارد. در ادامه به بررسی کتاب ریاضی هفتم رشادت مبتکران اثر محمد برجی اصفهانی، هادی عزیز زاده و مریم برجی اصفهانی می پردازیم.
این کتاب شامل 295 سوال تشریحی و 510 تست است. جلد اول این کتاب 212 و جلد دوم آن 216 صفحه است. طبقه‌بندی سؤالات در سه سطح مختلف آموزشی انجام گرفته است و دانش‌آموز با هر سطحی می‌تواند از آن استفاده کند. لحن کتاب به‌جز در صفحه اول هر فصل که صمیمی است، لحنی رسمی و ادبی است. فهرست کتاب شامل صفحات شروع فصل و آزمون‌ها می‌باشد.
طرح روی جلد کتاب ریاضی 7 رشادت مبتکران با رنگ‌های متنوع، جذاب و متناسب با موضوع کتاب و مربوط به فصل آمار می‌باشد. تیترها با رنگ نارنجی، مرز میان مباحث مختلف را تعیین می‌کنند و حاشیه کتاب با رنگ نارنجی و طوسی رنگ بندی شده است. درس‌نامه‌ها و سؤالات کتاب با فونتی زیبا و چشم‌نواز چاپ شده‌اند و فونت اشعار صفحه اول فصل، متفاوت و بامزه است. اشکال با کیفیت بالا و بسیار ساده رسم شده‌اند. همچنین جنس کاغذ استفاده شده برای کتاب در هر دو جلد سفید و مرغوب است.
در مجموع سطح بندی سؤالات تشریحی و تستی از ویژگی بسیار خوب کتاب ریاضی هفتم رشادت مبتکران است که این امر موجب جذب هر نوع مخاطب با هر سطح آموزشی شده است. اما این کتاب به‌تنهایی نمی‌تواند نیازهای یک دانش‌آموز را در جهت شرکت در آزمون‌های مختلف برآورده سازد که علت این امر تعداد محدود تست های این کتاب است.
حجم کتاب با توجه به محتوای مطالب پایه هفتم کم است که بهتر بود به مطالب کمی عمق بیشتری بخشیده می شد و تنها به بیان نکات بسنده نمی‌شد. بهتر است پس از درک کامل مطلب در کلاس، از این کتاب به‌عنوان یک منبع آموزشی پیشرفته استفاده کرد. قبل از خرید اینترنتی کتاب ریاضی هفتم رشادت مبتکران ادامه این مطلب را بخوانید.
آموزش (درسنامه)
درس‌نامه‌های کتاب ریاضی هفتم رشادت مبتکران بسیار خلاصه در نظر گرفته شده‌اند و این حجم کم و خلاصه بیشتر جنبه یادآوری دارد. نمی‌توان این کتاب را به‌عنوان یک کتاب خودآموز معرفی کرد. زیرا تعداد مثال‌های در نظر گرفته شده برای برخی مباحث بسیار کم است، همچنین نویسنده برای برخی مباحث تنها به گفتن مثال بسنده کرده است و از آوردن درسنامه خودداری کرده است. این امر موجب نارضایتی دانش آموزان سطح پایین‌تر است. این مورد به‌وفور در فصل اول مشاهده می‌شود.
کتاب فوق تمامی فصل‌های کتاب درسی پایه هفتم را پوشش داده است و مباحث کتاب بر اساس کتاب درسی پایه هفتم چیده شده‌اند. مباحث در 9 فصل بررسی شده‌اند اما با توجه به اهمیت توان و رادیکال، این دو مبحث در دو بخش جدا از هم در فصل هفتم به‌صورت مفصل مورد بررسی قرار گرفته‌اند. درس‌نامه‌ها بسیار ساده و قابل‌فهم هستند. البته دانش آموزان ضعیف‌تر برای درک بهتر این درس‌نامه‌ها ابتدا باید مباحث را در کلاس و توسط دبیر محترم بیاموزند و برای بالا بردن اطلاعات خود، از درس‌نامه‌های کتاب استفاده کنند.
برای جلوگیری از یکنواخت بودن کتاب و ایجاد انگیزه و جذب مخاطبان تیزهوش، کتاب در بسیاری از موارد پا را فراتر گذاشته است و مطالبی پیشرفته‌تر را بیان نموده است که این امر مخاطب را با سطح سؤالات و درس‌نامه‌های پیشرفته آشنا می‌سازد. مباحثی از قبیل مجموع اعداد طبیعی، حل انواع معادله، زاویه بین عقربه‌های ساعت، اعداد متباین، توان منفی، تعداد شمارنده، رقم یکان، تعداد صفر سمت راست اعداد توان دار و … نمونه‌هایی از این موارد هستند. در واقع به‌جای عمق دادن به مطالب پایه‌ای و تدریس آنها به آموزش تستی و نکته‌ای در درس‌نامه‌ها پرداخته شده است و درس‌نامه‌ها طوری در نظر گرفته شده‌اند تا جوابگوی سؤالات تشریحی و تست‌های چندگزینه‌ای باشند.
تست (تمرین)
سؤالات تستی و تشریحی بعد از درس‌نامه‌ها قرار دارند. یکی از ویژگی‌های خوب کتاب ریاضیات هفتم رشادت مبتکران داشتن سؤالات تشریحی است. سوالاتی که بیشتر مورد توجه دانش آموزان ضعیف‌تر قرار می‌گیرند. در واقع این سؤالات، جبرانی برای مثال‌های کم درس‌نامه‌ها هستند. از دیگر ویژگی‌های خوب کتاب ریاضی 7 ام رشادت می‌توان به طبقه‌بندی و سطح‌بندی سؤالات اشاره کرد. با توجه به سطح آموزشی دانش آموزان هر دو گروه سؤالات (تشریحی و تستی) در سه سطح مختلف و با توجه به سطح آموزشی مخاطبین آورده شده است.
- سطح اول، سطح ساده یا آغازین است. سؤالات این سطح بسیار ساده هستند که با اندکی تفکر، این سؤالات به‌راحتی حل می‌شوند. این قسمت بیشتر موردتوجه مخاطبین ضعیف است.
- سطح دوم، سطح میانی است. در این سطح سؤالات کمی پیچیده‌تر می‌شوند و لازمه حل آن ها تسلط کافی بر درسنامه است. دانش آموزان متوسط، مخاطب اصلی این سؤالات هستند.
- سطح پایانی، سؤالات مشکل هستند که لازمه حل برخی از آنها علاوه بر تسلط کامل و کافی، خلاقیت و ابتکار عمل است. توصیه می‌شود دانش آموزان ابتدا سؤالات سطح اول را حل کنند سپس به سراغ سطح‌های دیگر بروند.
تعداد سؤالات تشریحی کتاب متناسب با موضوع و محتوای فصل است، اما سؤالات تستی هر فصل بسیار کم و به‌طور متوسط برای هر فصل 40 سؤال در نظر گرفته شده است. سؤالات همه تألیفی هستند و سؤالات آزمون‌های سرشناس در بین تست ها دیده نمی‌شود. بنابراین مخاطب به‌راحتی نمی‌تواند تنها به این کتاب برای آزمون‌های مختلف تکیه کند.
تست ها همگی در سطح درس‌نامه‌ها هستند و کمتر تستی دیده می‌شود که درس‌نامه‌ای برای آن در نظر گرفته نشده باشد. علاوه بر سؤالات تشریحی و تستی، دو آزمون تشریحی و دو آزمون تستی برای پنج فصل اول و سه آزمون تستی و سه آزمون تشریحی مربوط به کل کتاب برای دانش آموزان جهت ارزیابی و آمادگی برای آزمون‌های نهایی و تیزهوشان آورده شده است.
جلد دوم کتاب ریاضیات هفتم رشادت مبتکران پاسخنامه تشریحی است. راه‌حل‌ها کامل و با توضیحی تشریحی همراه هستند. سؤالات با استفاده از راه‌حل‌های درسنامه حل شده‌اند و از بیان راه‌حل دیگر خودداری شده است. راه‌حل برخی سؤالات قسمت پایانی با استفاده از خلاقیت و ابتکار است که توصیه می‌شود حتی در صورت جواب صحیح، مخاطب جواب پاسخنامه را نیز مطالعه کند. متأسفانه کتاب دارای پاسخنامه کلیدی نیست که این امر برای مخاطبان ناخوشایند است، زیرا مایل‌اند بدون دیدن پاسخ تشریحی جواب خود را بررسی کنند.
تعداد تست ها و سوالات
| فصل |
عنوان |
سوالات تشریحی |
تعداد تست |
| 1 |
راهبردهای حل مساله |
40 |
20 |
| 2 |
اعداد صحیح |
40 |
20 |
| 3 |
جبر و معادله |
40 |
17 |
| 4 |
هندسه و استدلال |
50 |
33 |
| 5 |
شمارنده و اعداد اول |
40 |
26 |
| 6 |
سطح و حجم |
40 |
20 |
| 7-1 |
توان |
40 |
22 |
| 7-2 |
رادیکال |
40 |
15 |
| 8 |
بردار و مختصات |
40 |
22 |
| 9 |
آمار و احتمال |
40 |
19 |
| آزمون تشریحی |
5 آزمون 20 تایی |
|
| آزمون تستی |
|
5 آزمون 20 تایی |
| مجموع |
295 |
510 |
بیشتر
کمتر
انتشارات مبتکران